Birinci enerji kaynağı Güneş enerjisinde hedef yüzde 500 artış
Türkiye, net sıfır emisyona ulaşma hedefleri kapsamında, 2020’de birincil enerji tüketimindeki fosil yakıtların yüzde 83,3 olan payını 2053’te yüzde 20,8 seviyesine indirmeyi hedefliyor.
Türkiye'nin güneş enerjisi kapasitesinin 2035'e kadar yaklaşık yüzde 500 artışla 52,9 GW’a ulaşması ve güneş enerjisinin en yüksek kurulu güce sahip kaynak olması hedefleniyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın yayımladığı Türkiye Ulusal Enerji Planı’na göre, Türkiye’nin 2020 sonunda 95,9 GW seviyesinde olan elektrik kurulu gücünün ise 2035’te 189,7 GW’a, toplam kurulu güç içinde yenilenebilir enerji kaynaklarının payının ise 2020’deki yüzde 52 seviyesinden 2035’te yüzde 64,7’ye çıkacağı öngörülüyor.
Bu döneme kadar devreye alınması gereken 96,9 GW’lık yeni elektrik kapasitesinin yüzde 74,3’ünü yenilenebilir enerji kaynakları oluşturuyor.
Yenilenebilir enerji kaynakları arasında en büyük kapasite artışı güneş enerjisinde hedefleniyor. Türkiye’nin 2020 sonunda 6,7 GW olan güneş enerjisi kurulu gücünün 2035’te 52,9 GW’a yükselmesi planlanıyor.
Bu artış, Türkiye’nin Kasım 2022’de 9,32 GW olan güneş enerjisi kurulu gücünün 2035 itibarıyla yaklaşık yüzde 500 artması anlamına geliyor. Güneş enerjisinde 2035’te 52,9 GW kapasiteye ulaşılması halinde, güneş enerjisi Türkiye’nin toplam elektrik kurulu gücünde en yüksek paya sahip kaynak olacak.
Rüzgâr enerjisinde ise 2020’de 8,8 GW olan kurulu gücün 2035’te 29,6 GW’a ulaşması bekleniyor. Rüzgâr enerjisinde hedeflenen kapasite artışı Kasım 2022 itibarıyla ulaşılan 11,36 GW kapasite dikkate alındığında yüzde 160 olarak öne çıkıyor.
Net sıfır emisyona ulaşma hedefleri kapsamında, Türkiye’nin 2020’de birincil enerji tüketiminde fosil yakıtların yüzde 83,3 olan payının 2053’te yüzde 20,8 seviyesine ineceği öngörülüyor. Bu toplamda kömürün payı yüzde 3,6, doğal gazın payı yüzde 11,7 ve petrolün payı yüzde 5,6 olarak hesaplanıyor.
Birincil enerji tüketiminde 2053’te yenilenebilir enerji kaynaklarının payı yüzde 50’ye yükselirken, nükleerin payının yüzde 29,3’e ulaşacağı tahmin ediliyor.
“Güneş enerjisinde potansiyel daha yüksek”
Londra merkezli düşünce kuruluşu Ember’in Türkiye, Ukrayna ve Batı Balkanlardan Sorumlu Lideri Ufuk Alparslan, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, “Türkiye’nin güneş potansiyeli rüzgâr potansiyelinden daha yüksek ve bu potansiyel ülkeye daha homojen yayılmış durumda. Ayrıca güneş enerjisi yazın pik yapan elektrik tüketimini ve kurak yıllarda hidroelektrikten doğabilecek eksiği telafi edebilmesi nedeniyle enerji güvenliği açısından da önemli.” ifadelerini kullandı.
Ancak her yıl devreye alınacak güneş santrali kapasitesinin plandaki seviyelere çıkabilmesi için güneş enerjisine çok daha fazla yeni kapasite tahsisatının sağlanması gerektiğini vurgulayan Alparslan, şunları kaydetti:
“Aksi halde hedefler kağıt üzerinde kalabilir. Diğer bir konu da, planda yenilenebilir enerji kapasitesi hızla artarken kömür kapasitesinin düşmediğini, aksine bir miktar arttığını görüyoruz. Planda bir yandan kömürden elektrik üretiminin yıldan yıla düşeceği ifade edilirken diğer yandan kurulu gücünün artması çelişkili bir durum. Bu planda en azından yeni kömür kapasitesinin devreye alınmayacağının duyurulmasını beklerdim.”
“Enerji arz güvenliğinin anahtarı öz kaynaklarımızda”
Enerji Yatırımcıları Derneği (GÜYAD) Başkanı Cem Özkök de yenilenebilir enerjiye ağırlık verilen bir ulusal enerji planı oluşturulmasından memnun olduklarını belirterek, şöyle konuştu:
“İçinde bulunduğumuz konjonktür enerji arz güvenliğinin anahtarının kendi öz kaynaklarımızda olduğuna işaret ediyor. Ayrıca dünya genelinde derinleşen ekonomik kriz de mali kaynaklarımızın enerji ağırlıklı dış borç ödemesi yerine ülke içerisinde başka kalkınma alanlarına yönlendirilmesini zorunlu kılıyor. Türkiye gibi rüzgar gücü bakımından zengin ve güneş ışınım oranları oldukça yüksek bir ülkenin yenilenebilir enerji alanındaki kurulumlarını artırması gerekliliği kuşkusuz ortada.”
Özkök, düzenlemelerin hızlı ve beklentilere uygun şekilde yapılmasının önemine işaret ederek, Türkiye’nin bu hedefleri gerçekleştirecek isteği, azmi, becerisi ve yetişmiş insan kaynağının olduğunu söyledi.
