Bu kez ekmek değil, esnaf tost makinesinde!
Türkiye, son dönemde fırıncılar ile devlet yetkilileri arasında yaşanan ekmek zamları ve zamların iptaline ilişkin tartışmalara sahne oluyor. Fırıncılar zam taleplerinde ısrar ederken, iktidar zamları engellemek için "zabıta" kartını açtı. Bu tartışmaya akademisyen Özgür Demirtaş da katıldı. Demirtaş, "Enflasyon ile mücadele, polisiye tedbir ile yapılmaz." görüşünde...
Ekonomide son dönemde yaşanan dalgalanma ve enflasyondaki hızlı artış üzerine, siyasi iktidar, piyasadaki manipülasyonları kontrol altına almak için kolları sıvadı.
Bu çerçevede, Türk halkının başlıca gıda maddesi olan ekmeğe getirilmesi planlanan zam, devlet ile fırıncı esnafını karşı karşıya getirdi.
Kısa süre önce Ankara'da başlayan tartışma İstanbul'a da sirayet etti ve İstanbul'da ekmeklere yapılması planlanan zamma valilikten çok sert tepki geldi.
Vali Vasip Şahin, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal ile basın toplantısı düzenleyerek ekmeğe zam yapılmayacağını açıkladı.
Şahin, "200 gram ekmek 1 lira, 250 gram ekmek 1.25 TL olmaya devam edecek. Büyükşehir İlçe Belediyesi zabıtalarınca denetlemeler olacak. Fahiş fiyat uygulayanlarla ilgili yasal düzenlemeler uygulanacak." diyerek fırıncı esnafını uyardı.
ESNAF TEPKİLİ
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Ekmek, Un ve Unlu Mamuller Meslek Komitesi'nden İTO Meclis Üyesi olan Sultan Selim Şimşek ise yaşanan bu tartışmalar üzerine 250 gramlık somun ekmeğin 1.25 TL olmasının sürdürülebilir olmadığını söyledi.
Fırıncıların bu fiyatlarla ay sonunu getirmesinin bile mümkün olmadığını anlatan Şimşek, "İflaslar başladı. Fırıncı daha önce elde ettiği birikimleri, gayrimenkulleri satarak süreci idare etmeye çalışıyor. Fırıncıdan fedakarlık isteniyor. Fedakarlık kardan edilir. Kar istemiyoruz ama zarar edilmemesi için biz hükümetten yardım bekliyoruz" dedi.
Zonguldak Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (ZESOB) Başkanı Muharrem Coşkun da ekmeğe yapılması planlanan zammın kaçınılmaz olduğunu belirtti.
"FIRINCILAR HAKSIZ" DİYENLER DE VAR: EKMEĞİN KİLOSU 5 LİRA İKEN MAKARNA NEDEN 2.3 TL?
Öte yandan, en ucuz buğdaydan bile üretilebilen 1 kilogram ekmeğin fiyatının 5 liraya denk gelirken, çok daha pahalı birinci sınıf sert buğdaydan yapılan bir kilogram makarnanın fiyatının 2.3 lira olması tartışma yarattı.
Ekmekle makarna arasındaki çelişkili fiyat farkını Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) eski Başkan Yardımcısı Ferda Hekimci gündeme getirdi.
Hekimci, bazı fırıncıların 200 gram ekmeği 1.5 liraya satmaya çalışırken bazı fırıncıların 400 gram ekmeği 1 liradan satıp üstüne kâr ettiğini belirterek, maliyet çelişkisini makarna örneğiyle şöyle anlattı:
“Akıl alacak gibi değil ama Türkiye'de bir kilogram makarna 2 lira 30 kuruşa satılırken 1 kilogram ekmek 5 liradan satılıyor. Üstelik de fırıncılar 1 liraya satılan 200 gram ekmeğe yüzde 25 zam istiyorlar. Zam uygulansa ekmeğin kilosu 6 lira 25 kuruşa çıkacak. Peki ama nasıl oluyor da makarnacılar birinci sınıf sert buğday kullanıp, içine bol miktarda yumurta ekleyip, ileri teknolojiyle kavurup ürettikleri paketli makarnayı 2 lira 30 kuruşa satarken fırıncılar en ucuz buğdaydan üretip içine yumurta koymadıkları hatta paketlemedikleri ekmeği 5 liraya satıyorlar? Üstelik ekmeğin yüzde 30'u nem, makarnada nem de yok.”
TÜKETİCİNİN SUÇU NE?
Ferda Hekimci, makarna örneğinin ekmeğe zam talebini anlaşılamaz hale getirdiğini, fırıncıların eski usul ve kara düzen üretimleri yüzünden oluşan yüksek maliyetin cezasının tüketicilere yüklenemeyeceğini söyledi.
ÖZGÜR DEMİRTAŞ'TAN "POLİSİYE" TEDBİRLERE TEPKİ
Bu sert tartışmaya katılan son isimse akademisyen Özgür Demirtaş oldu. Sosyal medyada konuyla ilgili görüşlerini paylaşan Özgür Demirtaş, "Enflasyon ile mücadele, polisiye tedbir ile yapılmaz." dedi.
Demirtaş, "Stokçuluk polisiye tedbirle bitmez. Enflasyonu yaratan yanlış para politikası, yanlış tercihler ve yanlış yatırımlardır. Bu nedenler düzelmedikçe sonucu polisler değiştiremez..." ifadelerini kullandı.
