Çarklar hızlandı! İSO Türkiye İmalat PMI aralıkta 48,1’e yükseldi

Düşük faiz politikası dünya resesyon riski altındayken Türkiye’de ekonominin çarklarını hızlandırdı.

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI raporuna göre aralıkta 10 sektörün yarısında yeni siparişler artış kaydetti ve bu durum üretimde de geçerli oldu. Elektrikli ve elektronik ürünler sektörü, yeni sipariş artışında en üst sırada yer aldı. Yeni ihracat siparişlerinde ise sadece üç sektör artış sağlayabildi. İstihdamda artış gerçekleştiren sektör sayısı altıya yükseldi. Takip edilen tüm sektörlerde girdi maliyetleri artmaya devam etti ancak artış hızı beş sektörde düştü. Tedarikçilerin teslimat süreleri çoğu sektörde kısaldı. 
 
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Aralık 2022 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, kasım ayında 45,7 olan manşet PMI aralıkta 48,1’e yükseldi. Söz konusu rakam faaliyet koşullarındaki yavaşlamanın sürdüğüne işaret etse de hazirandan bu yana en yüksek düzeyde gerçekleşti ve sektör performansında zayıflamanın ılımlı düzeyde olduğunu gösterdi. 

Talepte iyileşme görüldü

Talep tarafında iyileşme belirtilerinin görüldüğü aralık ayında, toplam yeni siparişlerdeki azalma yaklaşık bir yıllık dönemin en düşük hızında gerçekleşti. Diğer taraftan, bazı anket katılımcıları enflasyonist baskıların talebi olumsuz etkilemeye devam ettiğini bildirdi. Küresel piyasalardaki zayıflık, yeni ihracat siparişlerinin toplam yeni siparişlerden daha yüksek oranda yavaşlamasına yol açtı. 

Aralıkta imalat sanayi sektörünün üretiminde düşüş hız keserek Şubat 2022’den beri en ılımlı düzeyinde kaydedildi. Benzer şekilde, girdi alımları kasım ayına kıyasla çok daha düşük bir azalma gösterdi. Söz konusu iyileşme belirtileri, istihdamın üst üste ikinci ay genişlemesinde de rol oynadı. İstihdam düzeyindeki artış son 10 ayın yüksek hızında kaydedildi. 

Kasımda son üç yılın en düşük düzeyine gerileyen girdi maliyetleri enflasyonu aralıkta da nispeten hafif seyretti. Buna bağlı olarak, nihai ürün fiyatlarında da artış bir önceki anket dönemi ile aynı hızda gerçekleşti ve enflasyon yılın ilk dönemlerine göre çok daha düşük oranda kaydedildi. Yine kasım ayında olduğu gibi tedarikçilerin teslim süreleri yılın son ayında da anket tarihinin rekoruna yakın bir iyileşme sergiledi. Anket katılımcılarına göre bu durum, zayıf girdi talebinin yanı sıra limanlardaki aksamaların azalmasından kaynaklandı. Son olarak, nihai ürün stoklarında üst üste sekizinci artışla birlikte anket tarihinin en uzun genişleme dönemi gerçekleşti. Ancak aralık ayındaki artış çok hafif düzeyde kaydedildi. 

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket verileri hakkında değerlendirmede bulunan S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, şunları söyledi: 
“Son PMI anketinde ortaya çıkan kısmi iyileşme sinyallerinin yeni yıla taşınabilmesi halinde, Türk imalat sektörü için daha güçlü bir tablo ortaya çıkabilir. Talep özellikle yurt dışında kırılganlığını sürdürüyor. Ancak maliyet baskıları 2022 başlarındaki kadar olağanüstü seviyelerde değil ve tedarik zinciri koşullarında da iyileşme gözleniyor. Bu gelişmelerin 2023’e girerken sektöre destek sağlayacağını ümit ediyoruz.”
 
Takip edilen 10 sektörün yarısında yeni siparişler ve üretim arttı

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI aralık raporuna göre, anket kapsamında takip edilen 10 sektörün yarısında yeni siparişler artış kaydetti ve bu durum üretimde de geçerli oldu. Aralıkta üretimi artan beş sektörden dördünde büyüme kasım ayındaki yavaşlamayı takip etti. Bir önceki ay üretim artışı sağlayıp bunu aralıkta da devam ettiren tek sektör giyim ve deri ürünleri oldu. Üretim artışında başı çeken elektrikli ve elektronik ürünlerde büyüme son iki buçuk yılın en yüksek hızında gerçekleşti. Üretimde en keskin yavaşlama ise ağaç ve kağıt ürünleri sektöründe yaşandı. 

Elektrikli ve elektronik ürünler sektörü, yeni sipariş artışında da en üst sırada yer aldı. Yeni siparişler beş sektörde yeniden büyümeye geçti. Kara ve deniz taşıtları ile giyim ve deri ürünlerinde ise kasımdaki artışların ardından yavaşladı. Küresel ekonomideki zorlu koşullar nedeniyle toplam yeni siparişlere göre daha olumsuz bir tablonun ortaya çıktığı yeni ihracat siparişlerinde sadece üç sektör artış sağlayabildi. 

Üretim ve yeni siparişlerdeki toparlanma işaretleri, firmaları ek personel almaya teşvik etti. İstihdamda artış gerçekleştiren sektör sayısı kasımda beş iken aralıkta altıya yükseldi. 
Takip edilen tüm sektörlerde girdi maliyetleri artmaya devam etti ancak artış hızı beş sektörde düşüş gösterdi. Girdi fiyatlarındaki en hızlı artış kağıt ve ağaç ürünlerinde gerçekleşti. Sektörde nihai ürün fiyatları son üç yılda ilk kez geriledi. Diğer sektörlerde ise nihai ürün fiyatları kasım ayına kıyasla yavaş olmakla birlikte artışını sürdürdü. Tedarikçilerin teslimat süreleri çoğu sektörde kısaldı.