Çocuklarda MIS-C sendromu tehlikesi

MIS-C sendromu ve Kovid-19 çocuklarda görülüyor mu sorusu koronavirüs salgının en başından beri merak edilen konuların başında geliyor.

Bu noktada MIS-C tablosundaki son durum dünya gündeminde sık sık gündem olmaya başladı. 

Bilim Kurulu toplantısının ardından düzenlenen basın toplantısında, Türkiye'de MIS-C'ye ilişkin durum Prof. Dr. Ateş Kara'ya yöneltildi. 

Prof. Kara, Türkiye'deki çocuklarda MIS-C sendromu hakkındaki son durumu şu sözlerle açıkladı;

"Çocuklarda MIS-C tablosunda bir artış var. Toplum içerisndeki vaka sayısı artınca virüs olan çocuk sayısı da artıyor. Bugünlerde MIS-C tablosundaki vakalar azalmaya başladı. Çocukların özellikle Kovid-19 virüsünü aldıklarında çok fazla semptom geliştirmiyorlar ama vücutları buna bir cevap geliştiriyor.

Virüsün bulaştırıcılığının artıığını söylüyor İngiltere'deki mutasyonla ilgili değerlendirmeler ama bu tam kesin olarak gösterilmiş değil.

Çocuklarda ister istemez virüsün sayısı artıracaktır ama İngiltere'de vaka taşıyan çocuk sayısına bir artış olarak görülmedi bu.

Çocuklardaki vaka sayısında artış olarak bir yansımamız yok.

Koronavirüs enfeksiyonu tipik olarak çocuklarda hafif ya da asemptomatik seyrediyor. Bu nedenle de biz önceleri çocuklar için hiç endişe etmezdik fakat MIS-C vaka sayılarında artışların olmasıyla birlikte endişelerimiz arttı. Genel olarak tüm dünyada vaka sayılarının da artması ile birlikte tabii ki nadir de olsa görülen bu sendromda da artma oluyor."

MIS-C VAKASI NEDİR?

Hastalık, koronavirüs enfeksiyonu geçirdikten 4-6 hafta sonra ortaya çıkıyor. Belirgin şekilde yüksek ateş, birçok organda fonksiyon bozuklukları ve yüksek inflamasyon markerları ile seyrediyor. Nedeni tam bilinmeyen hastalığın altında otoimmün etiyoloji olabileceği düşünülüyor. Bu çocuklarda yüksek ateş, şiddetli karın ağrısı, boğaz ağrısı, kusma, ishal, baş ağrısı, belirgin şekilde yorgunluk, halsizlik, bilinçte bozulma görülüyor. Aynı zamanda hastaların kan değerlerinde inflamasyon belirteçleri dediğimiz parametrelerde (CRP, Ferritin gibi) ciddi yükseklikler oluyor.

Hastalık koronavirüs hastalığı sırasında görülen sitokin fırtınası dediğimiz durumdan da bazı özellikleri ile ayrılıyor. Artık herkesin bildiği gibi koronavirüs enfeksiyonunda kandaki lenfosit sayıları düşüyor ama MIS-C olgularında lenfositlerdeki düşüklük çok daha belirgin oluyor. Ayrıca hastalık ‘Kawasaki Sendromu’na da benziyor fakat ondan da görülme yaşının daha büyük çocuklarda da olması ile ayrılıyor.

VİRÜSLÜ KİŞİYLE TEMAS EDEN ÇOCUKLARDA DA GÖRÜLÜYOR

Hastalığa yakalananların bir kısmında geçirilmiş koronavirüs enfeksiyonu öyküsü varken bir kısmında hastalık geçirme öyküsü olmadığı dikkatleri çekiyor. Bu da hastalığın sadece koronavirüs geçirenlerde değil, koronavirüs geçiren kişilerle temas eden çocuklarda da görülebileceğini gösteriyor. Hastalığın oluşumunda virüsün geçirildikten sonra vücutta kalan kalıntılarının otoimmüniteyi tetikleyip organ bozukluklarına neden olduğu görüşü yaygın ama halen nedeni tam olarak bilinmiyor.

Tedavisinde vücutta oluşan inflamatuar yanıtı baskılayacak ilaçlar kullanılıyor. Son dönemde vaka sayılarının ciddi şekilde artması hepimizi korkuturken çocuklarda böyle ciddi tabloların da ortaya çıkıyor olması çok üzücü. Bu nedenle herkesin maske takması, sosyal mesafeye uyması ve hijyen kurallarına dikkat etmesi gerekiyor.

SAĞLIK BAKANLIĞI'NA GÖRE MIS-C VAKA TANIMI

Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’nün 1 Eylül’de yayımladığı COVID-19 (SARS-CoV-2 Enfeksiyonu) Çocuk Hasta Yönetimi ve Tedavi Rehberi’nde MIS-C vaka tanımı şu şekilde yapılıyor:

1. 0- 21 yaş arası

2. 24 saatten uzun süren , >38.0°C ölçülmüş veya ailenin ateş varlığını bildirimi

3. Laboratuar tetkiklerinde inflamasyon kanıtı (En az 2 veya daha fazla kanıt varlığı), Yüksek CRP, Yüksek sedim, Yüksek fibrinojen, Yüksek prokalsitonin, Yüksek D-dimer, Yüksek ferritin, Yüksek LDH, Yüksek IL-6 seviyesi, Artmış nötrofil sayısı, Lenfositopeni, Hipoalbüminemi

4. Hastaneye yatış gerektirecek ağır hastalık tablosu

5. Çoklu organ sistem tutulumu (En az 2 veya daha fazlasının varlığı), Kardiyovasküler (Şok, yüksek troponin, yüksek BNP, anormal eko bulguları, aritmi), Solunum (Pnömoni, ARDS, pulmoner emboli), Böbrek (Böbrek yetmezliği), Nörolojik (Konvülsiyon, inme, aseptik menenjit), Hematolojik (Koagülopati, yüksek D-dimer düzeyi), Gastrointestinal (Yüksek karaciğer enzimleri, diyare, ileus), Dermatolojik (Eritrodermi, mukozit, diğer döküntü)

6. Alternatif başka tanı olmaması (bakteriyel sepsis, enterovirüs enfeksiyonu gibi miyokardit ile ilişkili enfeksiyonlar, stafilokoksik veya streptokoksik toksik şok sendromları gibi)

7. Geçirilmiş veya yeni geçirilmekte olan SARS-CoV-2 enfeksiyon kanıtı

(Aşağıdakilerden en az birisinin varlığı)
*SARS-CoV-2 RT-PCR pozitifliği
*SARS-CoV-2 seroloji pozitifliği
*SARS-CoV-2 antijen pozitifliği
*Semptomların başlamasından önceki 4 hafta içerisinde SARS-CoV-2 pozitif olgu teması