Covid-19 aşısının hatırlatma dozu neden yaptırılmalı? Hatırlatma dozuna dair her şey

Son zamanlarda Covid-19 vakalarının artmasıyla yeni dalga alarmı verildi. Yeni dalga tedidine karşı hatırlatma dozu uygulanmaya başlandı. Bütün uzmanlar da hatırlatma dozunun önemini vurguladı.

Aşılanma sonrasında vücudunuzda şunlar olur:

-Adaptif savunma sisteminizin B ve T hücreleri, antikor ve hafıza hücresi üretimiyle sonuçlanacak biçimde savunmaya geçer. Bunlar, aşının vücudunuza tanıttığı mızrak proteinlerini tanımaya başlar.

-Bu hücreler bir süre sayıca çoğalırlar, ancak aylar geçtikçe sayıları azalır. Buna bağlı olarak antikorlar da azalmaya başlarlar.

-Ancak bazı antikor üretici hücreler kemik iliğinde depolanırlar ve düşük miktarlarda antikor üretimini sürdürürler.

-Bazı hafıza (B) hücreleri kan ile vücut boyunca dolaşarak virüsü aramaya devam eder. Eğer virüs tespit edilirse, hemen antikor salgılayıcı hücrelere dönüşürler.

-Hafıza (T) hücreleri de var olmaya devam eder ve virüs tespit edilmesi halinde hızla çoğalırlar.

-Aşının 1. dozunu olduğunuzda, bir savunma tepkisi tetiklersiniz ve T hafıza hücreleri, B hücreleri ve antikorlar üretilmeye başlar. Zaman geçtikçe bu hücreler kendilerinin daha fazla kopyasını üretirler ve antijeni (virüs proteinlerini) daha iyi tanımaya başlarlar. Bunu mümkün kılan sürece klonal genişleme ve afinite olgunlaşması adı verilir.

-2. dozu olduğunuzda aynı savunma tepkisi tekrar tetiklenir. Bu sayede var olan hafıza hücrelerinin virüsü yeniden hatırlaması ve daha çok antikor üretmesi sağlanır. Bu, daha uzun ve daha güçlü bir savunma tepkisini mümkün kılar. Bu nedenle buna hatırlatıcı doz veya güçlendirici doz adı verilir.

İKİ DOZ ARASI SÜRE AÇILMAMALI

İki doz arası sürenin iyi ayarlanması gerekir, çünkü çok erken olması hâlinde ikinci dozun ilk doza ek bir faydası olmaz (çünkü vücutta zaten maksimuma yakın düzeyde antikor vardır); çok geç olursa ilk dozun tüm etkisi kaybedilmiş olabilir. Ayrıca iki doz arası sürenin açılması, devam eden pandemide aşıların ölümleri azaltma hızını düşüreceği için, en kısa aralıklar da kabul edilebilir olmaktadır.

Özetle ilk dozdan sonra yapılan hatırlatma dozu dahil tüm dozlar Covid-19 virüsüne karşı korunmak için oldukça önemlidir. Hatırlatma dozu en verimli sonuç için belirtilen sürede mutlaka yapılamalıdır.