'Asrın Felaketi' ismini alan yaşanan depremler her birimizde izler bıraktı. "Ülke olarak zorlu bir süreçten geçiyoruz. Bu süreçte hepimiz aynı gemideyiz bu gemi içerisinde hepimiz yaralar aldık, kayıplar yaşadık ve ne yazık ki yaşamaya devam ediyoruz" diyen Klinik Psikolog Müge Leblebicioğlu Arslan, önemli açıklamalarda bulundu.
Deprem sadece binaları yıkmadı! Deprem korkusunu nasıl kontrol edebiliriz?
Ülkemizde yaşanan depremler büyük bir yıkıma neden oldu. Diğer taraftan bu zorlu süreç, bireylerin stres bozukluğu yaşamasına da neden oldu. Klinik Psikolog Müge Leblebicioğlu Arslan stres bozukluğuyla nasıl başa çıkacağımız hakkında önemli açıklamalarda bulundu. İşte uzmanından tavsiyeler...
"ŞU ANDA HEPİMİZ DOĞRUDAN YA DA DOLAYLI OLARAK TRAVMAYA MARUZ KALIYORUZ."
"Yaşamımızı, yaşam şeklimizi değiştiren kriz olarak adlandırdığımız her türlü olay ya da durumu travma olarak adlandırabiliriz. Ancak her kriz travma sonrası stres bozukluğu oluşturacak diye bir durum söz konusu değildir." Şu anda hepimiz doğrudan ya da dolaylı olarak travmaya maruz kalıyoruz. Travma yaşadıklarımızın fazla gelme, taşıyamama hali olarak tanımlayabiliriz. Akut kriz anında gösterdiğimiz tutumlar ya da duygusal değişimler doğrudan TSSB yaşadığımız ya da yaşayacağımız anlamına gelmez. Aniden gelişen deprem gibi beklenmedik kriz durumları karşısında bazı tepkiler gösterebiliriz. Sinir sistemimiz bu aniden gelişen durum karşısında zorlanabilir. Bu zorlanma normalden farklı olarak kalp çarpıntısı, nefes darlığı, göğüste sıkışma gibi fizyolojik tepkiler ya da ağlama nöbeti, öfke krizi, donup kalma, üzüntü, korku, keyifsizlik, suçluluk gibi duygusal tepkiler göstermemize neden olabilir. Tüm bunlar bu süreçte son derece normaldir.
SİNİR ANI SONLANDIKTAN SONRA TSSB BAŞLAR
Çalışmalar deprem gibi afet olaylarında üç ve dördüncü haftadan sonra gösterdiğimiz belirtilerin TSSB (Travma Sonrası Stres Bozukluğu) oluşumuna dair ilk işaretler olduğunu göstermektedir. TSSB’nun sinyalleri çoğunlukla kriz anının sonlandığı noktada başlamaktadır. Ancak halen bir kriz anı içerisindeyiz ve bu kriz henüz sonlanmadı. Artçı depremler, enkaz altında kalan insanlar, hasar gören binaların başında bekliyoruz. Hepimizi doğrudan ya da dolaylı yoldan bu krize şahit oluyoruz.
İKİNCİL TRAVMA OLUŞABİLİR
Gördüğümüz, duyduğumuz ve izlediklerimiz "İkincil Travma" oluşumuna neden olabilmektedir. Travmanın işlenmesi TSSB önlemede oldukça önemlidir. Her yaş grubu için travmayı işlemede yardımcı olacak önlemleri şu şekilde özetleyebilirim: