Doğalgazda ön ödemeli sayaç nedir? Faturalı sayaçtan farkı ne? İşte yeni düzenleme!

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından, ön ödemeli ile faturalı sayaç kullanan tüketiciler arasındaki eşitsizlik ve farklı uygulamaları ortadan kaldırmayı amaçlayan düzenleme yapıldı. Milyonlarca doğalgaz kullanıcısını yakından ilgilendiren sistem ve yeni düzenleme merak uyandırdı. Doğalgazda ön ödemeli sayaç nedir? Faturalı sayaçtan farkı ne? İşte yeni düzenleme ve konuyla ilgili önemli bilgileri haberimizde bir araya getirdik.

ÖN ÖDEMELİ SAYAÇ VE FATURALI SAYAÇ HAKKINDA YENİ DÜZENLEME
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunca (EPDK), ön ödemeli ile faturalı sayaç kullanan tüketiciler arasındaki eşitsizlik ve farklı uygulamaları ortadan kaldırmayı amaçlayan düzenleme yapıldı.

EPDK'den yapılan yazılı açıklamada, geçmişte hem tüketici hem de dağıtım şirketi lehine özellikleri bulunduğu değerlendirilen ön ödemeli doğalgaz sayaçlarının, gelinen aşamada her iki taraf için de aleyhte sonuçlar ortaya çıkarabildiği ifade edildi.

Ön ödemeli ile faturalı sayaç kullanan tüketicilerin, birim metreküp başına farklı fiyatlarla karşı karşıya kalmalarının, tüketiciler arasında eşitsiz ve adaletsiz bir uygulama ortaya çıkardığı belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Söz konusu ön ödemeli sayaçların sık sık arızalara neden olduğu, piyasanın işleyişini olumsuz yönde etkileyen mali risklerinin bulunduğu ve en önemlisi de Kanun kapsamında hedeflenen piyasa yapısında aksaklıklara neden olduğu görülmektedir. Faturalı (mekanik) sayaç kullanmakta olan tüketiciler tükettikleri doğalgazın reel ve güncel değerini öderken yani maliyeti yansıtan fiyatları öderken, ön ödemeli sayaç kullanan tüketiciler, tükettikleri doğalgazın maliyetini yansıtan fiyatları ödememektedir. Bu ayrımın ortadan kaldırılması, adil faturalandırmanın sağlanabilmesi ve tüketiciler arasında eşitliğin sağlanabilmesi adına alternatif bir düzenleme yapılması öngörülmüştür. Bu amaçla ön ödemeli sayaç kullanan tüketiciler için TL satış/TL düzeltme/TL yükleme gibi parasal değer üzerinden doğalgaz tedariki yapılmasına imkan tanınmıştır. Yapılan düzenlemede, mevcut durumda sayaçlardaki önceden satın alması tamamlanmış olan doğalgaz alımları için tüketicilerin kazanılmış haklarından dolayı herhangi bir işlem yapılmaması hükmü eklenmiştir. Yani tüketicilerin mevcut sayaçlarındaki kazanılmış hakları korunmuştur."

ÖN ÖDEMELİ SAYAÇLARDA YENİ UYGULAMA
Açıklamada, yeni uygulamanın detaylarına da yer verdi:
Buna göre, uygulama esnasında, tüketicilerin sayaçlarında bulunan krediler ile ilgili herhangi bir uygulama yapılmaksızın öngörülen sistemde dağıtım şirketlerince aylık olarak sayaçlarda okuma yapılacak, bu okumalar üzerinden dönemsel olarak ortalama günlük tüketim miktarlarının hesaplanması ve yapılan doğalgaz alımları sonrasında bu tüketim miktarları üzerinden işlem yapılması sağlanacak.

Ayrıca, dönem içerisinde düzeltme katsayısı değişikliklerinde, ısıl değer değişikliklerinde ve meydana gelebilecek olası fiyat değişimlerinde, son doğalgaz alımından değişime kadar olan süredeki tüketimlerin düşülmesi ve kalan miktar için güncelleme yapılması da öngörülüyor.

Düzenleme kapsamında dağıtım şirketleri, tamamıyla sınırsız bir serbestliğe sahip olamayacak.

Dağıtım şirketi tarafından uygulanması düşünülen yöntem Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu onayına sunulacak. Yöntem, Kurul uygun bulursa uygulanacak. Kurul’un önerilen yöntem üzerinde değişiklik yapma hakkı olacak. Uygulama yakından takip edilerek gerekli durumlarda müdahale edilecek.

Düzenleme ile tüketiciler arasındaki eşitsizlik ve farklı uygulamalar ortadan kaldırılacak, adil ve hakkaniyetli faturalandırma yapılması sağlanacak.

Ayrıca, yeni uygulamayla, sayaçlardaki mevcut satın alınmış doğalgaz miktarları bu düzenlemeden etkilenmeyecek, tüketicilerin mevcut kazanılmış hakları korunacak.

ÖN ÖDEMELİ SAYAÇ NEDİR? FATURALI SAYAÇTAN FARKI NE?
Doğal gaz konut aboneleri piyasadaki iki ödeme sisteminden birini tercih edebilir. Seçtikleri sisteme göre sayaçlarını değiştirmeleri gerekir. Sayaçların ilki, aylık okumalarla tüketimi ölçmeyi sağlayan mekanik sayaç, ikincisiyse önceden satılan alınan kontörle çalışan elektronik ön ödemeli sayaçtır. Ön ödemeli sayaca kullanım kredisi bir kart aracılığıyla yüklendiğinden, bu model kartlı sayaç olarak da anılır.

Ön ödemeli sayaç, abonenin önceden ödediği miktarda doğal gaz kullanmasını sağlar. Sistem, peşin ödenen kredinin abone tarafından sayaca yüklemesi esasına dayanır. Kartlı doğal gaz sayacı, kısıtlı geliri olan hanelerin tüketimi kontrol etmesi açısından faydalıdır. Kartlar sayaca özel olarak üretilir ve kopyalanamaz. Elektronik doğal gaz sayaçları iletişim ekranına sahiptir ve gerektiğinde aboneyi uyarır.

Sayaca Kredi Yükleme
Abone kartıyla beraber yükleme noktasına gider. Bu merkezlerde kartlara kredi (kontör) yüklemesi yapılır. Kartın sayaca yerleştirmesiyle kredinin yüklenmesi gerçekleştirilir. Dağıtım şirketleri, önceki yılın aynı döneminde benzer abonelerin ortalama tüketimini esas alarak aboneye bir ay içinde en fazla iki aylık ortalama tüketim toplamı kadar satış yapabilir.

Kredi Bitince Ne Oluyor?
Kredinin bitmesi halinde, sayaç gaz vermeyi durdurur. Bu durumda, yeniden yükleme yapılmadan önce yedek kredi kullanılabilir. Yedek kredinin devreye girmesi için, asıl kredi bittikten sonra kartın sayaca bir kere takılması yeterlidir. Bu uygulama, yükleme merkezinin kapalı olduğu zamanlarda mağdur olunmaması için geliştirilmiştir. Sayacın asıl kredisi bitmeden de yeni kredi yüklenebilir.