Doğum kontrol hapı nasıl kullanılır?
İstenmeyen gebelikleri önlemek için yaygın olarak kullanılan doğum kontrol yöntemlerinin başında doğum kontrol hapları geliyor. Aile planlamasının vazgeçilmez bir parçası olan doğum kontrol haplarının nasıl kullanılacağı en çok araştırılan konular arasında yer alıyor. Peki, doğum kontrol hapı nasıl kullanılır? Ayrıntılar haberimizde...
Tıp dilinde oral kontraseptif haplar (OKS) olarak tanımlanan doğum kontrol hapları, kadın fizyolojisinde farklılık yaratarak gebeliğin oluşmasını engeller. Hapların içerdiği hormonlar, yumurtlamayı durdurur ve rahim ağzı salgısı olarak bilinen servikal mukusun yoğunluğunu arttırarak, erkek üreme hücrelerinin rahim içerisine geçmesini engeller. İstenmeyen gebelikler için başvurulan en önemli doğum kontrol yöntemlerinden olan doğum kontrol haplarının nasıl kullanıldığı merakla araştırılıyor. Peki, doğum kontrol hapı nasıl kullanılır? Detaylar haberimizde...
DOĞUM KONTROL HAPI NASIL KULLANILIR?
Doğum kontrol hapı kullanılmadan önce mutlaka hekime danışılmalı ve muayene olunmalıdır. İlacın içeriğindeki hormonların kişi özelindeki etkisi değerlendirilmeli ve uygun ilaç, hekimin belirlediği doz ve süreyle düzenli olarak kullanılmalıdır. Doğum kontrol hapları genellikle 21 veya 28 tabletten oluşur. İlacın kullanımına başlandığında ara verilmeksizin kutu içeriği bitene kadar her gün aynı saatte kullanılmalıdır. Kutunun bitmesinin ardından bir hafta süreyle doğum kontrol hapı kullanımına ara verilmelidir. Bu süre içinde adet kanaması gerçekleşir. Adet kanamasının sona ermesinin ardından ikinci kutunun kullanımına başlanır ve aynı düzende ilaç alınır. İlacın kullanımının adet kanaması için bırakıldığı bir haftalık dönemde kanamanın gerçekleşmemesi durumunda mutlaka gebelik testi yapılmalıdır. Çok ender de olsa karşılaşılan bu durumda ilacın kullanımına devam etmek, anne rahmindeki bebeğe ciddi zararlar verebilir.
21 tabletten oluşan doğum kontrol hapının kullanımına, adet kanamasının görüldüğü ilk gün başlanır. Düzenli olarak her gün aynı saatte alınması, ilacın koruyuculuğunu artıran etkenler arasında yer alır. 21 tabletin bitmesinin ardından adet kanaması başlamasa bile hapın kullanımına 7 gün ara verilir ve ardından ikinci kutuya başlanır. Adet kanaması azalarak devam etse dahi 7 günlük aranın ardından doğum kontrol hapı kullanımına devam edilmelidir. 28 tabletten oluşan doğum kontrol hapları da benzer şekilde kullanılır. İlk kullanımı mutlaka adet kanamasının ilk gününde yapılmalıdır. 28 tabletten oluşan doğum kontrol haplarının ilk 21 tabletinin içeriğinde gebeliği önleyici hormonlar bulunurken geriye kalan 7 tablet, çoğunlukla demir ilacı içerir.
Adet kanaması sırasında vücuttan atılan kanın yeniden yapılmasını hızlandıran demirin, gebeliği önlemek gibi bir etkisi yoktur. Dolayısıyla kutunun bitmesinin ardından ara vermeden ilaç kullanımına devam edilir. 21 tabletten oluşan ilaçlar karışık düzende alınabilse de 28 tabletten oluşanların, tablet üzerindeki yönergeleri takip edilerek tüketilmesi önemlidir. Çoğunlukla ok işaretleri ya da gün isimleri şeklindeki yönergelerin takip edilerek belirtilen düzende alınması, hormon içeren ilaç yerine demir içerikli tabletin alınmasını önler. Doğum kontrol haplarının gebeliği önleme konusunda oldukça etkili olduğu bilinse de bazı durumlar, ilacın etkisinin azalmasına yol açabilir.
Özellikle anti-epileptik, anti HIV ve bazı bitkisel ilaçların, doğum kontrol haplarının gebeliği önleme başarısını düşürdüğü bilinir. Bitkisel ilaçlar ve bitki çayları gibi ürünlerin, doğum kontrol haplarıyla birlikte alınamamasının sebebi budur. Ayrıca ilacın, her gün aynı saatte düzenli olarak alınması da etkinliğinin artmasına yardımcıdır. İlacın kullanımın ardından kusmak ya da normalde alınan saatten 12 saat sonra ilaç almak, doğum kontrol hapının etkinliğini ve dolayısıyla gebeliği önleme şansını azaltır.
