Dünya basını tarihi Kudüs kararını nasıl gördü?

ALMANYA

Almanya'da yayın yapan Spiegel dergisi, "İslam Zirvesi, Doğu Kudüs'ü Filistin'in başkenti olarak tanıyor" başlığını kullandığı haberinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın duyurduğu gibi, İslam ülkelerinin olağanüstü zirvede ABD'nin Kudüs inisiyatifine tepki gösterdiği ifade edildi.

Süddeutsche Zeitung gazetesinin haberinde de İslam ülkelerinin devlet ve hükümet başkanların katıldığı İstanbul'daki İİT’nin Olağanüstü Zirvesi'nde Doğu Kudüs'ün Filistin’in başkenti olarak kabul edildiğine işaret edilerek, ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti tanımasından sonra Erdoğan'ın teşkilatı kriz toplantısına çağırdığı belirtildi.

Tageszeitung (taz) gazetesi de "Erdoğan'ın kırmızı çizgisi" başlığını kullandığı haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan için İsrail’in bir işgalci devlet olduğu ve Erdoğan'ın uluslararası düzeyde Kudüs’ün Filistinlilerin başkenti olarak kabul edilmesi çağrısında bulunduğu ifade edildi.

FRANSA

Le Monde gazetesi, zirve ile alakalı yayınladığı haberinde, İslam İşbirliği Teşkilatı'nın olağanüstü toplantısının Cumhurbaşkanının çağrısı üzerine yapıldığına dikkati çekti.

Gazete, zirveden çıkan kararı ise "Müslüman liderler, Doğu Kudüs'ü Filistin Devleti'nin başkenti olarak tanıma çağrısı yaptı" başlığıyla okuyucusuna duyurdu.

Ülkenin en çok satan gazetesi Le Figaro ise Erdoğan'ın çağrısına yer verdi. Gazete ayrıca, Müslüman liderlerin, Trump'ın kararının aşırıcılığı ve terörü beslediği görüşünde birleştiğini yazdı.

Uluslararası haber kanalı France 24 ise Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, "İsrail'in uyguladığı tüm terör faaliyetlerinin ödüllendirildiği ve Trump'ın bu kararının bu faaliyetlerin ödülü olarak görüldüğü" şeklindeki sözlerine yer verildi.

İNGİLTERE

İngiltere’nin önde gelen gazetelerinden Guardian haberinde, İstanbul’daki zirvede Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Filistin Devlet Başkanı Abbas’ın konuşmalarını okuyucularıyla paylaştı.

Guardian, Abbas’ın, Kudüs'ün eskiden olduğu gibi ve gelecekte de olacağı gibi Filistin Devleti'nin başkenti olacağını söylemesine vurgu yaparken, "ABD'nin gelecekte siyasi barış sürecinde yer almasına asla ve asla izin vermeyeceğiz." dediğini aktardı.

İngiliz The Independent, İİT kararını, "İslam dünyası liderleri, Doğu Kudüs'ün Filistin Devleti'nin başkenti ilan edilmesi gerektiğini söyledi" başlığıyla duyurdu.

İİT sonuç bildirgesinde Washington'ın Ortadoğu barış sürecinde tarafsız ara bulucu rolünü kaybettiğinin vurgulandığı aktarılan haberde, 50'den fazla ülkenin üye olduğu örgütün kararının Donald Trump'ın kararının karşısına çıkmayı amaçladığının altı çizildi.

İngiliz kamu yayın kuruluşu BBC de İİT kararını "Müslüman ülkeler Doğu Kudüs'ün Filistin'in başkenti olarak tanınması çağrısı yaptı" başlığıyla verdi. Haberde, İİT'nin dünyayı "Filistin devletini" tanımaya ve Doğu Kudüs'ü de onun "işgal altındaki başkenti" olarak tanımaya çağırdığı kaydedildi. BBC, İİT sonuç bildirgesinin Trump'ın Kudüs kararını "hükümsüz" ilan ettiğini de vurguladı.

İTALYA

İtalyan haber ajansı ANSA, İİT'nin Kudüs'e yönelik kararını, Erdoğan'ın açıklaması üzerinden duyurdu. "Erdoğan: Kudüs'ü Filistin’in başkenti olarak tanıyoruz" başlığını kullanan ANSA, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuya ilişkin açıklamalarına yer verdi.

La Repubblica gazetesinin haberinde Erdoğan'ın, zirvenin açılışında İsrail'e, İsrailli askerlerin çevrelediği bir Filistinli gencin fotoğrafını göstererek, "Terörist devlet" diye yüklendiği ifade edildi.

"Türkiye oyunun merkezinde" ifadesi kullanılan haberde, buna karşın İslam cephesinin bölünmüş bir görüntü sergilediği Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin İstanbul'daki zirveye devlet başkanı ya da dışişleri bakanı düzeyinde katılım göstermediği yazıldı.

La Stampa gazetesi de internet sayfasında "İstanbul'da İslam ülkeleri zirvesi" başlığıyla verdiği haberinde, Doğu Kudüs'ün Filistin’in başkenti olarak tanınması kararı çıktığı belirtildi.

Haberde, 50'yi aşkın İslam ülkesinin, Trump yönetiminin Kudüs'ü İsrail’in başkenti olarak tanıma kararına karşılık vermek üzere Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın çağrısıyla İstanbul'da olağanüstü bir araya geldiği ifade edildi.

BELÇİKA

Flamanca yayın yapan De Morgen gazetesi, "İslam ülkeleri Trump’ın kararına cevap verdi" başlıklı haberinde, zirvede 56 ülkenin temsil edildiği, bu ülkelerin ABD’nin "yasa dışı, sorumsuz ve tek taraflı" bir şekilde Kudüs'ü İsrail’in başkenti ilan eden kararını tanımadığı belirtildi.

Zirvedeki gelişmelere detaylı şekilde yer veren Le Vif ise Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Doğu Kudüs’ün Filistin Devleti'nin başkenti ilan edilmesi için çağrıda bulunduğunu, bunun İslam ülkeleri liderlerini etkilediği belirtildi. Le Vif de İİT'nin kararını ABD yönetiminin Kudüs kararına tepki olarak değerlendirdi.

HOLLANDA

Hollanda kamu yayın kuruluşu NOS, zirve ile ilgili haberi, "Abbas: Kudüs kararı suçtur; ABD barış sürecinde ofsayta düştü" başlığıyla duyurdu. Haberde, zirvede, Trump'ın aldığı Kudüs kararının radikallere sorun çıkarmak için fırsat verdiği yönünde görüş bildirildiği ifade edildi.

Erdoğan'ın Kudüs zirvesi için insiyatifi aldığı ve ABD'nin Kudüs kararının İsrail’in terör eylemlerine bir hediye olduğunu söylediği aktarıldı.

Algemeen Dagblad gazetesi ise Erdoğan'ın, ABD’nin kararına en sert çıkış yapan liderlerden biri olduğuna dikkati çekerek, Cumhurbaşkanının Filistin konusunun uluslararası anlaşmalar ve kurumlarda ele alınmasının hızlandırılması gerektiğini vurguladığı ifade edildi.

İSVİÇRE

Yaklaşık 250 bin trajı ve 1,5 milyon online ziyaretçisiyle İsviçre'nin ulusal yayın yapan Blick gazetesi İTT bildirisini ön sayfadan duyurdu. Anadolu Ajansının kaynak gösterildiği haberde gazete, 57 Müslüman ülkenin İTT zirvesinde Doğu Kudüs'ü başkent olarak ilan ettiğine okuyucularına aktarıldı. Haberde, bir günlük İİT özel zirvesini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın topladığına işaret edildi.

BOSNA HERSEK

Oslobodjenje gazetesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İsrail için kullandığı "terör devleti" ifadesini başlığa taşıdığı haberde, ABD'nin İsrail'in başkenti olarak Kudüs'ü tanıdığını açıklamasının tüm dünyada kınandığı, sadece İsrail tarafından hoş karşılandığı ifadesine yer verildi.

Dnevni Avaz gazetesi de "Müslüman ülkeler Doğu Kudüs'ü Filistin'in başkenti ilan etti" başlıklı haberde, İslam ülkeleri liderlerinin İstanbul'da bir araya geldiğini belirtilirken, Doğu Kudüs'ün Filistin’in başkenti olarak tanınması kararının, ABD Başkanı Trump'ın daha önce Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımasına tepki olarak geldiği ifade edildi.

El Cezire Balkanlar ise gün boyunca yakından takip ettiği zirve ile ilgili haberinde, İİT üyesi ülkelerin liderlerinin, İstanbul’daki zirvede "başkenti Doğu Kudüs olan Filistin Devleti'ni tanıma" kararı aldığını manşetine taşıdı.
Haberin detayında, sonuç bildirisinin yanı sıra zirveye katılan liderlerin yaptığı açıklamalara da geniş yer verildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Filistin'den asla vazgeçmeyeceğiz" ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin "Kudüs'ü korumaya hazırız" ifadeleri haberde ön plana çıkan diğer başlıklar oldu.

SIRBİSTAN

Politika gazetesi, zirve ile ilgili haberi, "Müslüman liderler Doğu Kudüs'ü Filistin’in başkenti ilan etti" başlığı ile okuyucularına duyururken, Blic gazetesi ise konuya ilişkin haberinde "Türkiye, Doğu Kudüs'ü Filistin’in başkenti olarak tanınması için dünyaya çağrıda bulundu." ifadesine yer verdi.

HIRVATİSTAN

Jutarnji List gazetesi, "Müslüman ülkelerin liderlerinden nadir görülen uzlaşma" başlıklı haberinde, İstanbul'daki İİT zirvesinde bir araya gelen İslam ülkeleri liderlerinin, Doğu Kudüs'ün Filistin’in başkenti olarak tanınması konusunda ortak karar aldığı' aktarıldı.

Gazetenin haberinde, zirvede yapılan konuşmalara da ayrıntılı bir şekilde yer verilirken, Doğu Kudüs'ün Filistin’in başkenti ilan edilmesinin "Trump'a tepki" olduğu da kaydedildi.

İstanbul'daki zirvede özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İsrail hakkındaki ifadeleri ise bölge ülkelerindeki basın organlarının büyük çoğunluğunda yer aldı.