Duty Free Alışveriş nedir? Nasıl yapılır? ÖTV'siz satış koşulları!

Özel Tüketim Vergileri'nin gelen zamlarla ulaştığı son nokta vatandaşların harcama oranları önemli ölçüde etkiledi. Birçok kişinin alışveriş miktarını düşürerek çare aradığı ÖTV zamlarına karşın bir başka yöntem de gümrüksüz satış yapan "Duty Free" mağazalar oldu. Peki Duty Free Alışveriş nedir? Nasıl yapılır? ÖTV'siz satış koşulları hakkında yeni düzenlemeler ve merak edilen oruların yanıtlarını haberimizden öğrenebilirsiniz.

ÖTV İSTİSNASI ESASLARI
Yerli ürünlerin "Duty Free" olarak bilinen gümrüksüz satış mağazalarından sunumunu artırmak amacıyla bu mağazalara verilen ürünlerin özel tüketim vergisinden (ÖTV) istisna tutulmasına ilişkin esaslar belirlendi. ÖTV mükellefleri, gümrüksüz satış mağazalarına yaptıkları teslimlerde hesaplanan ÖTV tutarını, fatura bedeline dahil etmeyecek.

Maliye Bakanlığı'nın ÖTV uygulama tebliğlerinde değişiklik yapılmasına dair tebliğleri, Resmi Gazete'de yayımlandı. Tebliğlerde, satılmak üzere gümrüksüz satış mağazaları ve bunların depolarına yapılan teslimlerin ÖTV'den istisna olmasına ilişkin usul ve esaslar yer aldı.

Buna göre, söz konusu yerlere yapılacak ürün teslimlerinde, malın ilgili gümrük mevzuatına göre gümrüksüz mağazalarında satılabilecek mal cinslerinden olup olmadığı ÖTV mükelleflerince kontrol edilecek. Bu malın kapsamda olmaması halinde, ÖTV istisnasız teslimde bulunulamayacak.

ÖTV mükellefleri, gümrüksüz satış mağazalarına yaptıkları teslimlerde hesaplanan ÖTV tutarını, fatura bedeline dahil etmeyecek. Buna karşın bedele dahil edilmeyen tutar, faturada şerh gösterilerek belirtilecek.

Bu malın gümrüksüz satış mağazasına veya deposuna konulduğuna ilişkin antrepo tutanağı tutulacak ve ilgili evrak gümrük idaresi tarafından onaylanacak.

ÖTV ödenerek satın alınan malların gümrüksüz satış mağazalarına teslimlerinde de ÖTV iadesine imkan tanındı. Bu verginin iadesi, sadece ÖTV mükelleflerinden alınan veya doğrudan ithal edilen mallar için söz konusu olacak. ÖTV uygulanan safhadan sonraki satıcılardan alınan malların söz konusu mağaza veya depolara teslimi halinde, alış belgelerinde görünmeyen ve malın fiyatına dahil edilmiş ÖTV iade edilmeyecek.

USULSÜZ SATIŞTA CEZA UYGULANACAK
ÖTV mükelleflerince gümrüksüz satış mağazalarına veya bunların depolarına teslim edilen malların iadesi durumunda ise ÖTV doğmayacak. İade alınan malların tekrar teslime konu edilmesi durumunda ÖTV hesaplanacak. Bu malların mağaza işleticilerince iade edilmesi halinde ise bu durum gümrük idaresince mükellefin KDV yönünden bağlı olduğu vergi dairesine bildirilecek.

İstisna kapsamında gümrüksüz satış mağazalarına teslim edilen malların, hak sahipleri dışındakilere satılması veya hak sahibi olanlara belirlenen limitlerin üstünde satılması ya da yersiz veya haksız olarak her türlü kullanımı halinde, ödenmeyen ÖTV ve buna bağlı KDV, vergi ziyaı cezası ve gecikme faiziyle birlikte mağaza işleticisinden alınacak.

İlgili mevzuat hükümlerine aykırı olarak satış/kullanım yapıldığının tespiti halinde, ilgili gümrük idaresi tarafından durum işleticinin KDV yönünden bağlı olduğu vergi dairesine bildirilecek.

Belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde işlem yapılmaması halinde, mağaza işleticisinin doğrudan sorumlu tutulduğu haller dışında, ziyaa uğratılan vergiler, vergi ziyaı cezası ve gecikme faiziyle birlikte ÖTV mükellefinden aranacak.

Daha önce yapılan kanun değişikliği çerçevesinde, silah alımında veya ithalinde ÖTV istisnasından yararlanabilecek kurumlar arasına Savunma Sanayii Müsteşarlığı da eklendi.

DUTY FREE ALIŞVERİŞ
"Duty Free alışveriş", vergiden muaf alışveriş demektir. Duty Free alışveriş yapabileceğiniz mağazalara yurt dışına çıkarken ya da yurt dışı dönüşlerinde uğrayabilirsiniz. Bu mağazalardan alışveriş yaptıktan sonra kasada pasaportunuzu göstermeniz gerekecektir, unutmamalısınız.

Duty Free mağazalarında saat, çikolata, parfüm, kozmetik, tütün ürünleri, yerli-yabancı içki ve hediyelik eşyalar dahil pek çok ürün bulabilirsiniz. Vergiden muaf oldukları için bu ürünlerin fiyatları piyasa fiyatlarından daha düşük oluyor, bu nedenle Duty Free mağazaları her zaman ilgi çekici yerlerdir. Tabii bu ürünlerin fiyatının düşük olması, sınırsız alabileceğiniz anlamına gelmiyor. Her ülkenin havaalanının kendine göre kısıtlamaları ve kuralları var. Alışveriş yapmadan önce bunları öğrenirseniz kasalarda ve giriş çıkışlarda zor durumda kalmamış olursunuz.

Mağazalar hediye almak ve bagaj ağırlığına dahil etmeden taşımak için uygun bir seçenek. Yalnız burada geçireceğiniz zamanı düşünerek havaalanına gelmelisiniz böylece hem uçağınızı kaçırmamış hem de alışverişinizi yapmış olursunuz.

Göz önünde bulundurulması gereken bir konu da, bazı ülkelerdeki Duty Free’lerin zannedildiği kadar uygun fiyatlı olmayışıdır. Bu nedenle alacağınız ürünlerin fiyatlarını önceden bilmek karşılaştırma yapabilmeniz açısından faydalı olacaktır.

ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ (ÖTV)
Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), belirli mal veya ürünler üzerinden maktu veya oransal olarak alınan bir harcama vergisidir. İlk olarak Avrupa Birliği ile uyum çerçevesinde yapılan kanun değişiklikleriyle gündeme gelmiş ve yine aynı amaçla 2002 yılında 4760 sayılı kanun ile kabul edilmiştir. Avrupa Birliği'nde bu verginin uygulanmasındaki amaç, gelir elde etmekten ziyade sosyal fayda sağlamaktır. Bu nedende ÖTV, lüks (mücevher, kürk vb.), sağlığa zararlı (alkol, sigara vb.), çevreye zararlı (benzin vb.) mallara uygulanır.

ÖTV, KDV gibi aynı malın her el değiştirmesinde doğmaz. Malın ithal edilmesi veya üretilen malın ilk alıcısına teslimi nedeniyle ÖTV doğar. Motorlu taşıtlarda ise nihai tüketici adına ÖTV ödemek gerekir. Verginin mükellefi ithalatçılar ve ilk satıcılar olmaktadır. ÖTV aslında, 1950'li yıllardan başlayarak uzun yıllar uygulanan 'İstihsal Vergisi'nden başka bir şey değildir.
Kanuna ek 4 ayrı tarifede yer alan ürünlerin vergilendirilmesi esastır. 1 sayılı tarife, akaryakıt ve yağ türevlerini vergiler, eski Akaryakıt Tüketim Vergisi yerine 2 sayılı tarife, taşıtları vergiler, eski Taşıt Alım Vergisi yerine 3 sayılı tarife, tütün ve alkol türevlerini vergiler, eski Ek KDV yerine 4 sayılı tarife, beyaz ve kahverengi eşyalar ve türevlerini vergiler, eski Lüks KDV yerine gelmiştir.

Özel Tüketim Vergisi Kanunu
Kanun No : 4760
Kabul Tarihi : 06/06/2002
Resmi Gazete No : 24783
Resmi Gazete Tarihi : 12/06/2002