Erol Göka yazdı: Bitik erkekler
"Günümüzde kadın hareketine benzer, erkeklerin dertlerini dile getiren bir erkek çabası yok"
Ünlü psikiyatr ve Yeni Şafak yazarı Erol Göka, psikolog Philip Zimbardo'nun “Bitik Erkekler: Teknoloji Erkekliği Nasıl Sabote Etti?” kitabında ortaya konulan tezleri okurları ile paylaştı.
Göka'nın aktardığı araştırmanın sonuçlarına göre, Batı toplumlarında genç erkeklerin hareket alanı giderek azaldı ve "genç erkeklere heyecan verici video oyunları ve internet pornografisine serbest erişimden başka neredeyse bir şey sunulmuyor"...
Yazısında, araştırmayı yapan Zimbardo’nun "günümüzde kadın hareketine benzer, erkeklerin dertlerini dile getiren bir erkek çabası olmadığı" yönündeki tespitini de aktaran Göka, " Bizde durum tam böyle değil biliyoruz ama tam olarak ne oluyor bilmiyoruz. En iyisi, şu problemleri teker teker ele almak ve daha ayrıntılı konuşmak…" diye yazdı.
İşte o köşe yazısı;
* Bitik erkekler
Yaşadığımız teknomedyatik dünyanın ve dijital teknolojilerin gençlerimizin hayatlarını nasıl etkilediğini hem bu köşede hem de “İnternet ve Psikolojimiz: Teknomedyatik Dünyada İnsan” kitabımızda uzun uzun incelemeye, anlatmaya çalıştık. Gençlerimizi artık yeni bir uzuvları haline gelen ellerindeki akıllı telefonların nasıl hazır lopçu hale getirdiğinin, empatiden yoksunlaştırıp fanatikleştirdiğinin, hayatın uzağına düşürdüğünün üzerinde durduk. Bu konu birçok batılı araştırmacının, psikoloji profesyonelinin gündeminde…
Gelecekleriyle ilgili haklı olarak kaygı duyuyor, önlemler almaya çalışıyorlar. Ünlü psikolog Philip Zimbardo ve Y kuşağından genç çalışma arkadaşı Nikita D. Coulombe’nin gözlem ve araştırma bulgularından yola çıkarak yayınladıkları “Bitik Erkekler: Teknoloji Erkekliği Nasıl Sabote Etti?” (Pegasus Yayınları, Temmuz 2017) kitabında bu kaygıların özellikle genç erkekler için alarm düzeyine geldiğini gösteriyor.
“Bir kurbağa bir çanak kaynar suya konulduğunda aniden dışarı zıplayacaktır ancak su, soğuk suyla değiştirildiğinde ve giderek ısısı arttırıldığında kurbağa tehlikeyi fark etmeyip ölene kadar pişecektir.” Her ne kadar zamanın ne getireceği bilinmese de verdikleri örnekten de anlaşılacağı gibi istikbal pek parlak değildir. Kılavuz gerektirmeyen batılı genç erkekler köyünde kabaca görünenler şunlar:
“Batı toplumları, erkeklerin ayakta durmalarını, kendileri için sorumluluk alan, ülke ve toplumlarını geliştirmek için başkalarıyla birlikte çalışan, etkin yurttaşlar olmalarını istiyorlar.” Ama bir yandan da genç erkeklere hedeflerine tutunmaları ve motivasyonlu olmaları için gereken desteği ve mekânı tanımıyorlar. Genç erkeklere heyecan verici video oyunları ve internet pornografisine serbest erişimden başka neredeyse bir şey sunulmuyor. El birliğiyle genç erkeklerin entelektüel ve sosyal becerilerini engelliyor, gelişme imkânlarının önünü kesiyorlar. Zimbardo’ya göre günümüzde kadın hareketine benzer, erkeklerin dertlerini dile getiren bir erkek çabası yok ama politik ve ekonomik yaşamın daha çok kadınların ihtiyaçlarını göz önünde bulundurduğu çok açık. Testosteronu (erkeklik hormonu) düşüren, östrojeni (kadınlık hormonu) arttıran çevresel fizyolojik değişimler ve medya etkileri söz konusu. Okullarda erkeklerin ilgisini çekecek bir müfredat yok. Bunların yanı sıra toplumsal yaşamda belirgin bir babasızlık kendisini hissettiriyor; ekonomideki gerilemeye bağlı olarak işsizlik, erkeklerin başına bela oluyor.
Sonuçta, birçok genç erkekte amaca yönelme ve temel sosyal beceri eksikliği ortaya çıkıyor. Eğitimde tam bir hayal kırıklığı yaşanıyor, genç erkeklerin kızlar karşısındaki başarısızlıkları katlanarak artıyor. Çalışmaktan vazgeçen adamlar kitlesi ortaya çıkıyor. Yirmilerindeki ve hatta otuzlarındaki birçok genç ailesiyle yaşıyor. Okul başarısı, kariyer yapmak ve evlenmek artık umurlarında olmuyor. Ergenlik uzadıkça uzuyor, genç adamlar belirsizliklerle dolu dünyaya girmektense, evde ailesinin güvenli sınırları içinde kalmayı yeğliyor.
Sadece ev değil batı dünyasında genç erkeklerin kalmayı yeğledikleri yerler. Sosyal hayatta rekabet etmektense erkek erkeğe dayanışma içine girebildikleri maço gruplar içinde sosyal bir yoğunluk halinde yaşamayı tercih ediyorlar. Video oyunları oynamayı ve porno izlemeyi de seviyorlar. Bu alanları kendilerini gerçek hayata ve ilişkilere göre daha güvenli hissettikleri, sonuçları kontrol edebildikleri, reddedilme korkusunun olmadığı ve becerileri için övgü aldıkları yerler olarak görüyorlar.
İnternet pornografisine ve video oyunlarına bağımlı gençlerde alkol ve uyuşturucuya bağımlılık da artıyor. Alkol ve uyuşturucudan farklı olarak porno ve video oyunlarına bağımlılık, sürekli yenlik ve uyarılma ihtiyacı bir tür uyarılma bağımlılığı ortaya çıkarıyor. Sonuç olarak genç erkekler, olağan sosyal aktivitelerden vazgeçiyor, izole oluyorlar, sosyal beceri geliştirme ve empati kabiliyetlerine ket vuruluyor. Ellerindeki akıllı telefonlar ve okulda geçirilen zamandan fazlasını karşısında geçirdikleri medya, bu süreci körüklüyor. Web üzerinden erişilen ve her an yanlarında olan sanal depolama alanları sayesinde geçmişe ya da geleceğe değil şimdiki zamana odaklanıyorlar. Acil ihtiyaçları dışında etraflarındaki dünya onları ilgilendirmiyor. Erkek çocuklarında artan dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve obezite sorunun bunlardan bağımsız olduğunu düşünmek tam bir safdillik olur.
Elbette Batı’dan özellikle ABD ve İngiltere’den bahsediyoruz. Şüphesiz bu sorunlar belli ölçülerde de kızlarda da var. Bizde durum tam böyle değil biliyoruz ama tam olarak ne oluyor bilmiyoruz. En iyisi, şu problemleri teker teker ele almak ve daha ayrıntılı konuşmak…
