Fitch raporunda çıkarları bozulan lobilere dikkat çekti
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Türkiye’nin kredi notunu B+’dan BB-‘ye yükseltti, görünüm ise ‘durağan’ indirildi. Burada en kritik nokta ‘görünüm’ün pozitiften durağana çevrilmesi. Çünkü bilindiği gibi görünüm notunun pozitif olması bir sonraki açıklamada ‘not artışı’nın da cepte olması anlamına geliyordu. Fitch, dün notu neden yükselttiğini ve görünümü neden ‘durağan’da tuttuğunu açıkladı. İşte detaylar...
Fitch raporunda, azalan dolarizasyon ve döviz talebi, sermaye girişleri gibi etkilerle rezervlerin 149 milyar dolara, net rezervlerin de 41 milyar dolara yükseldiği ifade edilen raporda rezerv kompozisyonunun güçlendiği belirtildi.
TÜM VERİLER OLUMLU
Pozitif reel faiz oranları, düşük cari açık ve kur korumalı mevduatlardaki düzenli ve kademeli düşüşün dış tamponlardaki iyileşmeyi destekleyeceği belirtildi. Rezervlerin bu yıl sonunda 158 milyar dolara, 2025 sonunda 165 milyar dolara çıkacağı öngörüldü.
Fitch’in raporundaki en can alıcı bölüm ise şu oldu:
“Türkiye'nin yakın tarihi, en üst siyasi seviyelerde düşük faiz oranlarına olan güçlü inanç ve çıkar grupları ile lobi gruplarının potansiyel direnci göz önüne alındığında, politika geri dönüşleri riski hala mevcuttur.” Bu paragraf, lobi ve çıkar gruplarının aslında dönüşümün önünde engel olduğunu dış göz olarak teyit etti. Rapordaki, “çıkar grupları ile lobi gruplarının potansiyel direnci göz önüne alındığında, politika geri dönüşleri riski hala mevcuttur.” cümlesi, kredi notu görünümün neden durağan olarak belirlendiğini açıklıyor. Bu lobiler nedeniyle, yatırım yapılabilir seviyeye ulaşmamız ertelendi. Çünkü yatırım yapılabilir seviye için daha üç not artışı daha gerekiyor.
Fitch, raporunun geneli ise oldukça olumlu notlarla dolu.
Raporda, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın politika faizini yüzde 50’ye yükselttiği hatırlatılarak parasal sıkılaşmanın TL’de reel değerlenmeye neden olduğu, bunun da hükümetin dezenflasyon stratejisi için önemli olduğu vurgulandı.
Faiz indirimi 2025’te bekleniyor
Notta “Fitch sıkı bir parasal politika duruşunun öngörülen mali konsolidasyon ve ihtiyatlı asgari ücret ayarlamalarıyla birleştirilmesinin enflasyonda önemli bir düşüşü destekleyeceğine ve iyileştirilmiş dış likidite tamponlarının, düşük cari açıkların ve azaltılmış dolarizasyonun sürdürülmesine yardımcı olacağına dair daha fazla güven duyuyor” değerlendirmesini yaptı. Kurum ilk faiz indirimini 2025’in başında bekliyor.
Kurum enflasyonun yıl sonunda yüzde 43 olacağı tahminini paylaştı. 2025’te enflasyonun ortalama yüzde 31’e düşeceği, yıl sonu tahmininin yüzde 21 olduğu belirtildi. Büyüme beklentisi bu yıl için yüzde 3,5, 2025 için yüzde 2,8 oldu.
Cari açığın bu yıl Gayrisafi Yurt İçi Hasılanın (GSYH) yüzde 1,9'una gerilemesinin ve 2025-2026'da ortalama yüzde 1,7 olmasının tahmin edildiği kaydedildi.
Erken faiz indiriminin veya ortodoks politikadan dönüşün enflasyonist baskıları artıracağı ve not üzerinde olumsuz etkisi olacağı ifade edildi.
ABD ve AB ile ilişkilerin iyileştiği ancak Gazze ve Ukrayna risklerinden kaynaklanan jeopolitik zorlukların volatil ortama yol açtığı ancak bu durumun kredi notunu etkilemeyeceği belirtildi.
Mart’ta da notu yükseltmişti
Fitch, en son 8 Mart 2024'te Türkiye'nin kredi notunu "B"den "B+"ya, görünümü ise "durağan"dan "pozitif"e yükseltmişti.
Diğer bir derecelendirme kuruluşu Moody’s, Temmuz’da Türkiye’nin kredi notunu 2 kademe yükselterek "B3"ten "B1"e çekmiş, kredi notu görünümünü "pozitif" olarak korumuştu.
Derecelendirme kuruluşu S&P ise Mayıs yerel seçimlerinin ardından Türkiye’nin kredi notunu B’den B+’ya yükseltmişti.
