Gençler arasında hızla yayılan tehlike: Sınav dopingi!
Günümüzde öğrencilerinin büyük bir kısmı okul ve sınav stresiyle başa çıkmakta zorlanıyor. Sınav dönemlerinde yoğun baskı ve stresin üstesinden gelmek için çoğu öğrenci, çareyi ilaçlarda arıyor. Uzmanlar ise bu ilaçların yan etkilerine ve bağımlılık yaptığına dikkat çekip, ''zihin açıcı'' iddiasıyla kullanımın ise tehlikeli olduğunun altını çiziyor.
Öğrenciler sınav dönemlerinde uyanık kalabilmek, dikkatlerini daha çok derslere verebilmek için çoğunlukla kahve, alkol ya da enerji içeceklerine başvuruyor. Ancak bunların da yetersiz kaldığını düşünen bazı öğrenciler, ''sınav dopingi'' adıyla yayılan Ritalin vb. gibi sadece doktor kontrolünde verilen ve merkezi sinir sistemine etki eden ilaçları kullanıyor. Bağımlılık yapan, son dönemde gençler arasında büyük bir hızla çoğalan ve kendi aralarında ''zihin açıcı'' olduğu iddiasıyla suistimal edilen ve yayılan ilacın, yan etkileri ve zararları ise tartışma konusu oldu.
Deutsche Welle (DW)'nin YouTube kanalı +90'da yayınlanan, 'Sınava dopingle hazırlananlar: Gençlerde madde bağımlılığı tehkikesi' isimli video tartışamaları yeniden alevlendirdi.
KOKAİNİN HAMMADDESİYLE AYNI
DW'nin videosunda isim vermekten kaçındığı o ilaçlar arasında en çok kullanılan ise Ritalin... Ritalin'de de yer alan, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisinde kullanılan ilaçların ham maddesi Metilfenidat hidroklorür, aynı zamanda kokainin de ham maddesi olarak biliniyor. Videoda görüşleri alınan doktorlar, beyinde 'doping' etkisi yaratan bu ilaçlara, psikiyatri uzmanları tarafından kan testi, kalp ritmini ölçen EKG testi ve psikolog görüşmeleri sonrası gerekli görüldüğü takdirde düzenlenen kırmızı reçeteyle ulaşılabildiğini belirtiyor.
Uyuşturucu ve merkezi sinir sisteminde etkisini gösteren, beynin işlevlerini değiştirerek algı, ruh hali, davranış ve bilinçte değişikliğe neden olan psikotrop madde tedavisine ihtiyaç duyan hastaya, hekim tarafından kontrollü kullanımını sağlamak amacıyla yazılan matbu kırmızı reçete uygulamasına başvuruluyor. Söz konusu ilaçları kullanmak için kırmızı reçete gerekli olsa da öğrenciler kendi aralarında ilaç alışverişi yaptığı için Türk Tabipleri Birliği ve Türk Eczacılar Birliği’nde ilacın kullanımına dair herhangi bir veri bulunmuyor.
''İNSANLARLA İLETİŞİMİM MİNİMUMA İNDİ''
Bağımlılık yapan ilacı kullandığını belirten Berfin Erdem isimli öğrenci, söz konusu videoda, ''İlk zamanlarda inanılmaz dönüşler aldım. Dedim ki ben bu ilacı daha önce nasıl keşfedemedim. Ama bunu sosyal hayata döndürdüğüm zaman insanlarla iletişimim minimuma indi. Derse gidiyordum sanki çevremde hiç insan yok gibiydi. Sadece derslere odaklanıyordum. Depresif bir ruh hali gelmeye başladı yavaş yavaş. İlk başlarda güzel gelen bu ilaç sonra beni çok tedirgin etmeye başladı.'' dedi.
''HAPLARI TEK TEK VERİNCE GÜVENSİZLİK OLARAK GÖRÜYORLAR''
17 yaşındaki çocuğunun derslerdeki başarısızlığından dolayı Ritalin isimli bağımlılık yapan bu hapı kullandığını belirten bir anne, bir dergide yayınlanan röportajında, ''Nasıl kullanıldığını kontrol etmeniz pek mümkün değil. Koruma amaçlı olarak hapları tek tek verseniz, kişiliklerine saygısızlık ve güvensizlik olarka görebiliyorlar.'' ifadelerine yer veriyor.
SAĞLIK BAKANLIĞI: BU İLAÇLAR SIKI DENETİM ALTINDA
DW'ye konuşan Sağlık Bakanlığı yetkilisi ise, uyuşturucu maddelerin düzenlendiği reçetelerin sıkı denetim altında olduğunu belirtti. Bakanlığın düzenlemesine göre, Uyuşturucu Maddelere Mahsus Reçete Defteri’nin kullanılması, söz konusu defterlerin tabip odasından temin edilmesi, defterin dip koçanının hekim tarafından; reçete kağıtlarının ise eczane tarafından beş sene müddetle muhafaza edilmesi gerekiyor.
RİTALİN-METİL FENİDAT HAKKINDA BİLMENİZ GEREKENLER
Ritalin (metilfenidat) merkezi sinir sistemini uyaran bir ilaçtır. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda, beyin kimyasallarını etkileyerek, dürtü denetimini kolaylaştırır, aşırı hareketliliği azaltır ve dikkati artırır. Yoğun ve karşı konulamaz uyku nöbetleri ile seyreden narkolepsi hastalığının tedavisinde de Ritalin (metilfenidat) kullanılır.
Ritalin (metilfenidat) öneri dışında kullanımda alışkanlık riski taşır. bu sebeple Ritalin (metilfenidat), sadece reçete edilen kişi tarafından kullanılmalıdır. Özellikle uyuşturucu kullanımı ya da bağımlılığı öyküsü olan kişilerde Ritalin (metilfenidat) kullanımı risk taşır.
