Gine Darbesi'nin anatomisi: Darbeler zincirinin son halkası!
ABD ve Fransa'nın Hint-Pasifik bölgesine odaklanacaklarını bildirmelerinin ardından Fransa Afrika'dan, ABD ise Afganistan'dan çekileceğini bildirmişti. Çekilinen iki bölge de kan gölüne döndü. Afganistan Taliban'a adeta teslim edilirken, Afrika'nın Fransızca konuşan ülkelerinde tek tek darbeler yaşanmaya başladı. Gine darbesini gerçekleştiren eski Fransız lejyonerinin, Mali darbesini gerçekleştiren darbeciyle ABD'nin Burkina Faso'da verdiği bir eğitimde tanıştıkları ortaya çıktı.
5 Eylül 2021 sabahının erken saatlerinde Gine'nin başkenti Conakry sokaklarında silah sesleri duyulmaya başlamış ve ülke yeni dönemine bu şekilde girmişti.
Darbeci eski Fransız lejyoner albay Mamady Doumbaya, bugün 'geçici' Cumhurbaşkanı olarak yemin etti.
İşte Gine'de yaşanan demokrasi felaketinin perde arkası...
İLGİNÇ DETAY: O SIRADA ABD ASKERLERİ'NİN ORADA NE İŞİ VARDI?
Darbe gerçekleştiği sırada ise ana caddeden sivil araçta geçen ABD Özel Kuvvetleri askerleri halkın bir kesimi tarafından fark edilmiş ve aracın etrafını saran halk, 'ABD! Özgürlük!' sloganları attıkları görülmüştü. Bazıları ellerini araca sokup ülkelerindeki ABD Özel Kuvvetlerinin elini bile sıkmıştı.
GİNE'NİN MANDELASI: GİNE'DE SEÇİMLE BAŞA GELEN İLK POLİTİKACIYDI
O gün darbe ile iktidardan indirilen 83 yaşındaki Gine Devlet Başkanı Alpha Conde'nin teslim alınmış ve aciz görüntüleri medyaya servis edilmişti. 2010 yılında koltuğa oturan Başkan Conde, Gine'nin demokratik olarak seçilmiş ilk politikacısıydı. Conde, iktidara geldiğinde 'Gine'nin Mandela'sı' olmaya çalışacağına söz vermişti.
83 YAŞINDAKİ LİDER GÜCÜ KENDİSİ İÇİN DEĞİL, MAKAMI İÇİN İSTEMİŞTİ
Öte yandan, Büyük beklentilerle başa gelen Conde, son zamanlarda Mandelalığa ters düşen bir dizi antidemokratik girişimin de başıydı. Geçen yılın Mart ayında iktidarda geçirdiği iki dönemin ardınan yeni bir anayasa için baskı yaptı.
Yeni anayasa, kendisinin 12 yıl daha iktidarda kalmasına izin veriyordu. Fakat 83 yaşındaki liderin, bu gücü kendisini düşünerek anayasaya sokup sokmadığı hala tartışma konusu.
FAKİRLEŞEN HALK YAPILAN ZAMLARI KALDIRAMADI
Üstelik darbeden birkaç hafta önce vergileri yükselten Conde, akaryakıt fiyatlarında %20'lik bir artışa sebep oldu. Bu girişimler, yine de halkı kışkırtmak için bir araç olarak kullanıldı.
Halk ise her türlü propagandaya açıktı çünkü Gine'de ortalama günlük kazanç sadece 20 TL. Çoğu için ise bu sayı 20'den çok daha düşük.
DARBECİLERİN KLASİKLEŞEN DEMOKRASİ MASALLARI
Ülkenin seçimle başa gelmiş ilk liderini darbe ile deviren eski Fransız lejyoneri darbeci Albay Mamady Doumbouya, Gine Özel Kuvvetleri'nin ve gerçekleştirilen darbenin başıydı.
Doumbouya, darbe bildirisinde 'Politik hayatın kişiselleştirilmesi sona erdi. Bizler artık politikayı tek bir adama emanet etmeyeceğiz, onu halka emanet edeceğiz. Yollarımızın ve hastanelerimizin şu haline bir bakın... Artık uyanma zamanı.' ifadelerini kullanmıştı.
TESADÜF(!): FRANSIZCA KONUŞAN AFRİKA ÜLKELERİ TEK TEK DÜŞÜYOR
Bu darbe, Afrika'da demokrasinin düşüşe geçtiğinin en net göstergesi oldu.
Eski bir Fransız leyjonerinin gerçekleştirdiği Gine darbesi, Fransa'nın Afrika'daki askerlerini çekeceğini ve Operation Barkhane'nin son bulduğunu söylemesinin ardından; Mali, Çad, Sudan, Madagaskar (hepsi Fransızca konuşan Afrika ülkeleri) ile devam eden bir darbeler zincirinin son halkasıydı.
GİNE VE MALİ DARBECİLERİ ABD ORDUSU EĞİTİMİNDE ARKADAŞ OLMUŞLAR!
41 yaşındaki Doumbouya, Mali’de darbe yaparak yönetime el koyan 38 yaşındaki Assimi Goita'dan sonra Afrika'nın en genç ikinci lideri oldu.
Doumbouya, 15 yıllık askeri kariyeri boyunca Afganistan, Fildişi Sahili, Cibuti, Orta Afrika Cumhuriyeti ve İsrail, Kıbrıs, Birleşik Krallık ve Gine'de yakın koruma görevlerinde bulunduğu aktarılırken, Mali’de darbe ile başa geçen geçici Devlet Başkanı Goita ile arkadaş olduğu ifade edildi.
Gine basını, Doumbouya ve Goita’nın 2018'de ABD ordusu tarafından bölgenin özel kuvvet komutanlarına yönelik eğitim sırasında yollarının Burkina Faso'da kesiştiğini aktardı.
GİNE MUHALEFET LİDERİNİN 'SAF HAİNLİĞİ' TÜYLER ÜRPERTTİ
Gine'nin muhalefet lideri Cellou Dalein Diallo'nun ise eski bir Fransız Lejyoneri olan bir Albayın, ülkenin ilk seçilmiş politikacısını askeri bir darbeyle indirmesine verdiği tepki ise kan dondurdu: 'Kendimizi rahatlamış hissetmeden edemiyoruz.'
Darbeciler terör gibi konulardan hapiste olan 80 kadar politikacıyı ise serbest bıraktı 'Ulusal bütünlük' hükümeti kurulacağını iddia etti.
Askeri cuntaya desteğini açıklayan muhalefet lideri Diallo, öte yandan bu yeni hükümetin ne zaman ve nasıl kurulacağını, seçimlerin ne zaman olacağını bilmediğini kabul etti. Kendisi seçimlerin yaşanacağına inanmaya devam ederken, Darbeci Doumbouya, ülkenin kritik pozisyonlarına askerleri çoktan yerleştirmiş durumda.
GİNE'YE YAPTIRIM UYGULAMAK KOLAY DEĞİL
Denize kıyısı olan ülkenin kara sınırlarını kapatmak vey kendi para birimini kullanan Gine'ye ekonomik yaptırımlar uygulamak pek etkili olamayacağından, Dünyanın geri kalanının Fransız lejyoneri darbeciye karşı kozları sınırlı.
DEMOKRASİ UMUDUNU SÖNDÜRDÜ: DARBECİ BUGÜN YEMİN ETTİ
Darbecilerin lideri eski Fransız lejyoneri Albay Mamady Doumbouya, geçici Cumhurbaşkanı olarak yemin etti.
Gine’de bu hafta yayınlanan bir geçiş tüzüğü uyarınca Doumbouya’nın, gelecekteki seçimlere katılması, geçici hükümette yer alanların ise bir sonraki seçimlerde aday olması yasaklandı.
NE ZAMAN OLACAĞINI SÖYLEMEDİLER...
Askeri cunta, ülkenin sivil yönetime geçiş yapacağını açıklasa da geçişin ne kadar süreceğini belirtmedi.
Cengiz Büyükuncu
