“Hayaller altın, gerçekler alçı”
Son 10 yılda, “Rüyamda gördüm”, “Dedelerimiz ‘Burada Türkiye’ye 10 yıl yetecek altın var’ derdi”, “Kralın hazinesi buradaymış” diyen 1097 define avcısına kazı için izin verildi. Altın dolu küplerle zengin olma hayali kuran definecilerin hayalleri hüsranla sonuçlandı.
Toprağın eşelendiği her yerden tarihi eser çıkan Türkiye’de her yıl binlerce kaçak kazı yapılıyor. Bu kazılarda defineciler tarafından bulunan binlerce eser ya yurtdışına kaçırılıyor ya tahrip ediliyor ya da ülke içinde satılıyor. İnsanlık mirası sayılan tarihi eserler, kaçakçılar tarafından tahrip ediliyor. Kaçak kazı yapan defineciler dışında Türkiye’de bu kazıları izinle yapanlar da var.
Gazete habertürk'ten Soner Özcan'ın aktardığına göre, son 10 yılda “Rüyamda gördüm”, “Dedelerimiz ‘Burada Türkiye’ye 10 yıl yetecek altın var’ derdi”, “Kralın hazinesi buradaymış”, “Ermeniler, Rumlar altınlarını buraya gömmüş” gibi taleplerle yüzlerce kişi define aramak için ilgili kurumlara başvurdu. Kriterlere uyan 1097 kazıya izin verildi. Ancak altın dolu küplerle zengin olma hayali kuran definecilerin hayalleri suya düştü. Son 10 yılda izin verilerek yapılan define kazılarında hiçbir şey bulunmadı.
SOSYAL MEDYADA SEKTÖR
Yüzlerce define avcısının zengin olma hayali ise kaçak kazılar ve dolandırıcılar nedeniyle karakolda son buldu. Özellikle sit alanlarını kaçak kazılarla köstebek yuvasına çeviren defineciler, sosyal medyada adeta bir sektör oluşturdu.
Facebook’ta açılan ve yüz binlerce üyesi olan sayfalarda define aramak için gerekli malzemeler satılıyor, ücretli danışmanlık yapılıyor. Hatta bazı dolandırıcılar para karşılığı cinlerle define araması yaptıklarını söylüyor. Define aramak isteyenlerin, arama yapacakları bölgenin bağlı olduğu mülki amire Define Arama Yönetmeliği’nde yer alan belgelerle birlikte bir dilekçe ile başvurmaları gerekiyor.
Define 100 metrekarelik bir alanda aranabiliyor. Eğer arazi sahipliyse arazi sahibinden noter onaylı izin alınması şartı bulunuyor.
Ayrıca bölgeyi incelemeye gidecek olan yetkililerin yol masrafları, yevmiyeleri ve arazinin eski haline getirilmesi masrafı defineci tarafından karşılanıyor. Eğer kazı sonrası Hazine’ye ait arazide define bulunursa yüzde 50’si bulan kişiye, özel veya tüzel kişilere ait arazide bulunmuşsa yüzde 40’ı arayıcıya, yüzde 10’u ise mülk sahibine veriliyor. İzinsiz olarak define arayanlar ise 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılıyor.
SAHTE HEYKELLERLE KÖYLÜLERİ DOLANDIRDILAR
Bolu’da ismi açıklanmayan 2 köylüye arazilerinde tarihi eser bulunduğunu söyleyen dolandırıcılar, eserleri birlikte çıkarma teklifinde bulundu. Köylüler tuzağa düştü. Daha önce araziye gömdükleri altın görünümlü heykelleri köylülerle birlikte çıkaran dolandırıcılar, tarihi eserleri pazarlama bahanesiyle köylülerden defalarca para aldı. Dolandırıldıklarını anlayan köylüler, durumu jandarmaya bildirdi. Gözaltına alınan zanlıların aynı yöntemle 2 milyon 400 bin TL topladıkları ortaya çıktı.
KÜLÇE KÜLÇE ALTIN ALÇI ÇIKTI
Milyonlarca kişinin hayali olan define bulma umudu, yerli ve yabancı çok sayıda filme de konu oldu. Türkiye’de yapılan bazı define kazıları ise film senaryolarını aratmadı. Hatta bazı vatandaşlar define bulma hayali kurarken hayatını kaybetti. İşte hem güldüren hem de düşündüren define kazılarından bazıları:
20 TON KÜLÇE ALTIN
Antalya Kemer’de dağlık alandaki bir mağaranın içindeki kaçak kazıda 20 ton külçe altın bulunduğu iddia edildi. Külçe külçe altınların bulunduğu bir fotoğraf sosyal medyada dolaşmaya başladı. Jandarma dağlık alanı çembere aldı. Bölgeye uzmanlar sevk edildi. Gerçek bir süre sonra ortaya çıktı. Külçelerin dolandırıcılar tarafından altın rengine boyanmış alçı olduğu tespit edildi. Antalya Valisi Münir Karaloğlu, Twitter’dan “Hayaller altın, gerçekler alçı” mesajıyla durumu özetledi.
TARSUS’TA GİZEMLİ KAZI
Mersin Tarsus’ta bulunan 82 Evler Mahallesi’nde bir gecekonduda başlatılan kazı, tam 1 yıl sürdü. Kazı sırasında evin çevresi brandayla kapatıldı ve Özel Harekâtçılar nöbet bile tuttu. Ankara’da oluşturulan 20 kişilik özel bir ekibin yürüttüğü kazı sırasında büyük bir define, yer altışehri, kutsal ahit sandığı, “Aziz Paul’un kayıp İncil’i bulundu” iddiaları ortaya atıldı. Hatta “Uzay gemisi bulundu” diyen bile oldu. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ise gizemli kazıda hiçbir şey bulunmadığını açıkladı.
EVİNİN ALTINA TÜNEL KAZDI
Adana’da evinin altında define arayan Erman B., 4 arkadaşıyla birlikte 25 metre uzunluğunda 3.5 metre derinliğinde ve 1 metre çapında tünel kazdı. Akıllara ‘Salak Milyoner’ filmini getiren olay, ihbar üzerine ortaya çıktı. Tünelden çıkan ev sahibi Erman B. ve arkadaşları, polislere, tuvalet için çukur kazdıklarını söyledi. Gözaltına alınan zanlılar, emniyette 1. Dünya Savaşı sırasında Fransız askerlerinin bıraktığına inandıkları altınları bulmak için tünel kazdıklarını itiraf etti.
RÜYA GÖRDÜ, 11 AY KAZDI
Kahramanmaraş’ta, 67 yaşındaki Muharrem Eliaçık, gördüğü bir rüya üzerine 11 ay boyunca 2 işçi ve birçok ekipmanla evinin temelinde 40 metre tünel kazdı. Eliaçık, kazı için 10 bin TL para harcadı ancak define bulamadı. Şikâyet üzerine gözaltına alınan Eliaçık, “Rüya gördüm, bir mübarek burayı gösterdi bize. Bu benim kısmetimdi, bunu bana çok gördüler. Pişmanım” dedi.
2 KARDEŞ ÖLDÜ
Tokat’ta 30 metre derinliğindeki tünele define aramak için giren Halis ve Olcay Kaya kardeşler, tüneldeki su birikintisini boşaltmak için kullandıkları jeneratörden çıkan egzoz gazından zehirlenerek yaşamını yitirdi. Zehirlenen 2 kişi de hastaneye kaldırıldı.
