Herkes merak etti! Türk Lirası değer kaybetti bankalara telefon yağdı
Türk Lirası’nın dün uzun süre sonra dolar karşısında değer kaybetmesiyle yatırımcılar bankaların hazine bölümlerini telefon yağmuruna tuttu. Ne oldu da dolar, TL karşısında 40 kuruş değer kazanarak, 32.60’a yükseldi. Çünkü yurt içinde TL’nin bu kadar değer kaybedeceği bir neden yoktu. Bunun yanıtını Kıbrıs İktisat Bankası Hazine Grup Müdürü Emre Değirmencioğlu verdi. İşte detaylar...
Değirmencioğlu, geniş bir değerlendirme yaparak şunları yazdı:
“Gelişmekte olan ülke piyasaları, genele yayılan bir satış baskısı ile dün, son dönemlerin aksine farklı bir eğilim sergiledi. Başta Hindistan'daki seçim sonuçlarına ilişkin endişeler ve Güney Afrika para birimi Rand üzerindeki baskı kuran siyasi belirsizlik, neredeyse son iki aydır devam eden iyimser havanın sekteye uğramasına neden oldu. Hindistan Başbakanı Modi'nin, Hindu milliyetçi partisinin sürpriz bir seçim kararıyla parlamentoda salt çoğunluğunu kaybetmesinden sonra seçim sonuçlarına ilişkin belirsizlik Hindistan borsasının %5'ten fazla düşüş yaşanmasına neden olurken, Hint Rupisi ve Güney Afrika Randı dolar karşısında sert değer kaybetti. Hatırlatma yapmak gerekirse, geçen haftaki seçimlerde ANC'nin de çoğunluğu kaybetmesi -siyasi belirsizlik- Rand üzerinde baskıyı artırmıştı.
Dün yine benzer bir şekilde Japon Yeni'nin de değer kazanması, bizlere gelişmekte olan ülke para birimlerine yönelik carry trade işlemlerinin de kapanmaya başladığını anlattı. 'Carry' kelimesi, taşımak anlamına geldiğinden; finans piyasalarında bir varlığın taşınması, ondan sağlanan getiri demek olduğu için bu işleme de carry trade adı veriliyor. 'Trade' ise herhangi bir düşük faize sahip para birimini borçlanarak bu parayı, yüksek faiz getiren bir para birimine yatırmanızla beraber elde edilen kazanca deniyor. Bu bağlamda, başta gelişmekte olan ülke para birimleri satış baskısına maruz kalırken, olumsuz havadan hisse senetleri de nasibini aldı: MSCI gelişmekte olan piyasalar hisse senetleri endeksi, son yedi haftanın en büyük düşüşünü yaşadı.
Elbette, carry trade kapanırken, güvenli liman ABD dolarının da (dünyada) güçlenmesi, yerel seçimler ardından ivme kazanan Türk Lira rallisini bir nebze de olsun sekteye uğrattı. 32,20 seviyesinde uzun süre çakılı defans oynayan USDTRY kuru, dün yurtdışı gelişmelere kayıtsız kalamayarak süratle 32,60 seviyesine kadar yükseldi. Hâliyle, uzun süredir sessiz olan müşterilerimizin de dün bizleri arayıp aniden hatırımızı sorma ihtiyacı duyduklarını da not edelim. Bir kez daha anladım ki, Türk İnsanının barometresi döviz kuru! Neyse konuyu çok da dağıtmayım... Peşinen söylemeliyim ki kurun dünkü hareketinin arkasında elle tutulur bir haber yok. Daha doğrusu yukarıda da izah ettiğim üzere Türk mali piyasalarını direkt olarak ilgilendiren bir durum da yok. Gelişmekte olan ülke para birimlerinin geneline yayılan bir tablo ile karşı karşıyayız.
Lâkin ortada önemli bir konu husus var o da Türk Lirası'nın uzun yıllardır otoritenin kontrolünde olduğu düşünülürse, dün yaşanan yükselişin -tekrar etmek gerekirse belki de büyük bir fonun gelişmekte olan ülke para birimlerinden toplu olarak pozisyon azaltımıdır- TL üzerinde var olan değerlenme baskısını bir tık da olsa frenlediğini gördük. TCMB'nin kurun yükselişe karşı bir duruş da sergilememesi, TL'nin yeniden yurtdışı piyasalar ile kopan bağının kuvvetlenmeye başladığı anlamına geldiğini düşünüyoruz. Daha basit bir yaklaşımla, bir zamanlar yan kulvarda koşan Polonya, Brezilya, Güney Afrika, Hindistan para birimlerinden keskin bir şekilde ayrışarak kendi iç dinamikleri ile koşan Türk Lirası, yeniden yurtdış dinamiklerle korelasyon göstermeye başladı.”
