İnşaatta yevmiye ücretleri uçtu! Günlük 7 bin TL
Türkiye’nin deprem bölgelerindeki yeniden inşa seferberliği, inşaat sektöründe hem iş hacmini hem de işçi yevmiyelerini uçuşa geçirdi. İstanbul gibi büyükşehirlerde bir inşaat işçisinin günlük kazancı 4.500 TL’ye ulaşırken, deprem bölgesinde bu rakam 7.000 TL’yi aşarak rekor kırdı. 11 ilde 3.481 şantiyede 182 bin işçinin gece gündüz çalıştığı bölgede, kalifiye eleman krizi ise sektörün en büyük sınavı haline geldi. İşte detaylar...
Kahramanmaraş merkezli depremlerin yaralarını sarmak için başlatılan çalışmalar tüm hızıyla sürüyor. 174 farklı alanda toplam 3.481 şantiyede faaliyet gösteren 182 bin işçi, afet konutlarını bir an önce teslim etmek için adeta seferberlik ruhuyla mesai yapıyor. Bu yoğunluk, işçi yevmiyelerine çarpıcı bir şekilde yansıdı. Türkiye Gazetesi ve NTV’nin haberine göre, İstanbul’da bir inşaat işçisinin günlüğü 4.500 TL’yi bulurken, deprem bölgesinde 7.000 TL’yi geçen rakamlar artık standart hale geldi.
Kalifiye elemanlar bölgeye akın etti
Sektör yetkilileri, kalifiye işçilerin büyük bir kısmının deprem bölgesine yöneldiğini ve bu durumun büyükşehirlerde ciddi bir eleman açığı yarattığını belirtiyor. Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik, “Pandemiyle başlayan işçilik maliyetlerindeki artış, depremle birlikte tavan yaptı. Kalifiye elemanlar yüksek yevmiyeler için bölgeye gidiyor. İstanbul’da yetişmiş bir işçinin günlüğü 4.500 TL’ye çıktı, ama deprem bölgesinde 7.000 TL’yi geçti. Buna rağmen eleman bulmakta zorlanıyoruz” dedi.
“Bölgedeki ücretleri burada da istiyorlar”
Deprem bölgesindeki yüksek kazançlar, işçilerin beklentilerini de dönüştürdü. Tekirdağ Çorlu Ticaret ve Sanayi Odası İnşaat Komitesi Başkanı Turgay Kara, “Burada bir ustanın yevmiyesi 3.000 TL’yken, deprem bölgesinde 6.000-7.000 TL’ye ulaşıyor. Aradaki fark iki katına çıkıyor. Ustalar geri döndüğünde aynı ücretleri talep ediyor, ‘Yoksa gelmem’ diyorlar” şeklinde konuştu. Bu durum, büyükşehirlerdeki inşaat projelerinde maliyetleri artırırken, iş gücü planlamasını da zorlaştırıyor.
Sektörde eleman krizi
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanı Dr. Ahmet Bal, sorunun boyutlarını şu sözlerle özetledi: “Üç dört yıl önce elemanlar bize ‘İşinizi yapalım’ diye gelirdi, şimdi biz onları arıyoruz. Şantiye şefleri ve teknik personel bulmakta bile zorlanıyoruz. Deprem öncesi ekiplerimiz tam kadroydu, şimdi ise bölgeye kayış nedeniyle eksildik.” Şişik ise genç neslin emek yoğun işlere ilgisizliğine dikkat çekti: “Yeni jenerasyon kısa yoldan para kazanmayı tercih ediyor, bu da krizi büyütüyor.”
Deprem bölgesindeki yevmiye patlaması, bir yandan afetzedelere umut olurken diğer yandan inşaat sektöründe dengeleri sarsıyor. Kalifiye eleman eksikliği projelerin gecikmesine yol açarken, artan işçilik maliyetleri firmaları zorluyor. Yetkililer, bu dinamiklerin sektörde uzun vadeli bir dönüşümü tetikleyebileceği konusunda uyarıyor. Öte yandan, Dünya Bankası’nın bölgeye yönelik dev yatırımları, inşaat faaliyetlerini daha da hızlandıracağa benziyor.