İran yer altına nükleer tesis mi inşa ediyor?

ABD merkezli Associated Press, Washington - Tahran ilişkilerinde gerilime neden olabilecek yeni bir iddiayı haberleştirdi.

AP'nin aktardığı bilgilere göre İran, Fordo kentinde yeni bir nükleer tesisin inşaasına başladı. Uydu gözlemi yapan Maxar Technologies'ten alınan fotoğraflara göre yeni nükleer tesis Fordo kentinde yapılıyor.

İran'ın yerin altına inşaa ettiği tesisin aynı zamanda dağlar tarafından korunduğu da belirtildi. Tahran yönetiminin olası hava saldırılarına karşı korumayı artırmayı hedeflediği ifade edildi.

Özellikle İsrail sık sık İran'ın nükleer faaliyetlerini hedef alan saldırılar düzenliyor. Ayrıca inşaat alanının etrafında hava savunma sistemlerinin de olduğu belirtildi.

TESİSLER SALDIRILARIN HEDEFİ

İran'ın Natanz kentinde inşa ettiği nükleer tesiste Temmuz ayında patlama meydana gelmişti. Tahran yönetimi yapılan incelemelerin ardından saldırının sabotaj olduğunu duyurmuştu.

AP, İran'ın BM ofisinin ve nükleer anlaşmayı denetleyen Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun yorum yapmadığını aktardı. Öte yandan Washington, 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmadan Donald Trump'ın ABD Başkanı olmasıyla 2018 yılında tek taraflı uzaklaşmıştı.

2015'te imzalanan anlaşmayla İran Fordo'daki tesislerde uranyum zenginleştirmesi yapmayacağını taahhüt etmişti.

İran anlaşmayla yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirmesi yapmayı kabul ediyordu. Son raporlara göre ülkede uranyum zenginleştirme oranları yüzde 4.5'e kadar yükseldi. Ancak atom bombası ya da diğer nükleer silahların yapılabilmesi için uranyumun yüzde 90 oranında zenginleştirilmesi gerekiyor.

Öte yandan İran meclisi ay başında uranyumun yüzde 20'ye kadar zenginleştirilmesine izin veren bir tasarıyı kabul etti. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve kabinesi mecliste geçen yasaya itiraz ettiklerini duyurmuştu.

İRANLI NÜKLEER BİLİMCİYE SUİKAST

Tasarı İran'ın nükleer programını kuran bilim insanı Muhsin Fahrizade'nin suikast sonucu öldürülmesinin ardından kabul edilmişti.

Korumalarıyla birlikte seyahat halindeyken öldürülen Fahrizade için Tahran yönetimi İsrail'i işaret etmişti. İsrail saldırıya dair iddiaları reddetti ancak Tel Aviv yönetimi İran'ın nükleer faaliyetlerini ve işgücünü hedef alan bir dizi saldırıya imza attığı biliniyor.

BIDEN'IN BAŞKANLIĞI DURUMU DEĞİŞTİRECEK Mİ?

ABD ve İran arasındaki nükleer anlaşma Barrack Obama'nın başkan Joe Biden'ın yardımcı olduğu yönetim tarafından oluşturuldu. Joe Biden 3 Kasım'da yapılan seçimde ABD'nin 46. Başkanı olarak seçildi. Tahran'ın en büyük beklentisi Biden'ın ocak ayında göreve geldikten sonra masaya geri dönmesi.

Tahran ayrıca halihazırda bir anlaşma olduğu gerekçesiyle ABD ile görüşmelerin yeniden başlatılmasına karşı çıkıyor. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Tahran'ın her yeni gelen hükümetle tekrar tekrar görüşemeyeceğini söylemişti.

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani hafta başında yaptığı açıklamada Biden'ın göreve gelmesiyle şartların değişeceğine inandıklarını söyledi.

Ruhani "ABD nükleer anlaşmaya döner, geçmişteki yanlışlarını telafi eder ve Biden 2017 şartlarına dönerse biz de döneriz. ABD'nin yeni hükümetinde şartların değişeceğine inanıyoruz. Batılı, Avrupalı ve komşu ülkelerle ilişkilerimizi geliştirmek istiyoruz. 5+1, 2017'ye dönmeye hazırsa biz de hazırız ve bu kısa sürede gerçekleşebilir" ifadelerini kullandı.