Kabakulak nedir? Belirtileri neler? Kabakulak nasıl geçer?
Kabakulak, tıbbi adıyla epidemik parotit, bir virüs enfeksiyonunun neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Kabakulak, özellikle tükürük bezlerini, özellikle de kulakların hemen önünde yer alan parotis bezlerini etkileyerek bu bölgede şişmeye ve ağrıya yol açar.
Paramiksovirüs adı verilen bir virüs tarafından tetiklenen bu hastalık, genellikle çocukluk çağında görülmekle birlikte, aşılanmamış yetişkinlerde de ortaya çıkabilir. Kabakulak virüsü, solunum yoluyla, enfekte kişinin öksürük veya hapşırmasıyla yayılan damlacıklar aracılığıyla veya enfekte kişinin tükürüğüyle temas sonucu bulaşır.
Kabakulak virüsü aldıktan sonra genellikle 16-18 gün arasında kuluçka süresi vardır, ardından hastalığın belirtileri kendini göstermeye başlar. Bu hastalık genellikle hafif bir seyir izler ve bağışıklık sistemi tarafından kendiliğinden iyileşse de, bazı vakalarda ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Özellikle aşı olmayan kişiler arasında salgınlar şeklinde yayılabilen kabakulak, etkili bir şekilde kontrol altına alınmadığında toplum sağlığı açısından büyük bir risk teşkil eder. Kabakulağın belirtileri ve tedavi süreci, hastalığın şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre farklılık gösterebilir.
Kabakulak Belirtileri:
Kabakulak, genellikle şu belirtilerle kendini gösterir:
Yüzde ve kulak çevresinde şişlik: Parotis bezlerinin iltihaplanması sonucu özellikle kulakların hemen önünde belirgin bir şişlik meydana gelir. Bu şişlik genellikle tek taraflı başlasa da, her iki tarafı da etkileyebilir.
Ağrı: Şişlik nedeniyle yüz ve çene bölgesinde hassasiyet ve ağrı oluşur, özellikle çiğneme ve yutkunma sırasında bu ağrı daha da artar.
Ateş: Orta dereceli ateş, hastalığın yaygın belirtilerinden biridir.
Baş ağrısı ve halsizlik: Genel bir rahatsızlık hissi, baş ağrısı ve vücutta halsizlik gibi grip benzeri belirtiler de kabakulağa eşlik edebilir.
Ağız kuruluğu ve iştahsızlık: Şişen tükürük bezlerinin normal fonksiyonunu yerine getirememesi sonucu ağız kuruluğu ve iştah kaybı görülebilir.
Kabakulak Nasıl Geçer?
Kabakulak için spesifik bir antiviral tedavi yoktur, bu nedenle hastalık genellikle semptomları hafifletmeye yönelik tedaviyle kontrol altına alınır. Dinlenme, bol sıvı tüketimi ve ağrı kesici ilaçlar kullanarak semptomların hafifletilmesi amaçlanır. Ayrıca, kabakulak hastası olan kişilerin başkalarına bulaştırma riskini azaltmak için izolasyon önerilir. Kabakulak aşısı, hastalığın önlenmesinde en etkili yöntemdir. MMR (Kızamık, Kabakulak, Kızamıkçık) aşısı, çocukluk döneminde yapılan ve kabakulaktan korunmada yüksek etkinlik sağlayan bir aşıdır. Bu aşı, bireyleri hem kabakulağa karşı korur hem de toplumda salgınların yayılmasını önler.
Sonuç olarak, kabakulak genellikle hafif seyreden bir hastalık olsa da, komplikasyon riskleri nedeniyle dikkatli olunması gereken bir enfeksiyondur. Aşılanma ve hijyen önlemleri, bu hastalığın yayılmasını kontrol altına almak için büyük önem taşır.
