Karadeniz'de bulunan doğal gaz nasıl çıkartılacak?
Türkiye tarihinin en büyük doğal gaz rezervi keşfini gerçekleştirdi. Karadeniz'de bulunan eski adıyla Tuna-1 yeni adıyla Sakarya gaz sahasında bundan sonra Türkiye'yi nasıl bir süreç bekliyor? 320 milyar metreküp doğal gaz denizin altından ne tür çalışmalar sonucunda çıkartılacak ve karaya nasıl taşınacak? İşte Türkiye'ye enerji sektöründe çağ atlacak doğal gaz rezervinin aşama aşama üretim süreci...
Cumhurbaşkanı Erdoğan çarşamba günü vermişti müjdenin sinyalini. Ve beklenen müjde ise cuma günü saat 15.00'te düzenlenen bir basın toplantısı ile Türkiye'ye ve dünyaya ilan edildi.
Türkiye, yatırımlarının meyvesini almış ve Fatih Sondaj Gemisi yıllar süren çabaların neticesinde Karadeniz'deki Tuna-1 bölgesinde zengin ve kaliteli doğal gaz rezervini keşfetmişti.
Şimdiyse herkesin merak ettiği konu bu dev rezerv ne tür işlemlerle yerin altından çıkartılıp, Türkiye'ye nasıl taşınacak? sorusunun yanıtı.
İLK AŞAMA SİSMİK ARAŞTIRMA VE SONDAJ
İlk olarak bu aşamaya nasıl gelindi onu özetleyelim;
Tarihi keşifte ilk adım Karadeniz'de yapılan sismik araştırmaydı. Sismik gemiden deniz tabanına ses dalgaları gönderilerek gerkçekleştirilen bu araştırmada bölgenin 2 ya da 3 boyutlu olarak sismik modellemesi oluşturuldu.
Ardından mühendisler adeta röntgeni çekilen bölgedeki jeolojik yapıların boyutunu ve olası içeriklerini tespit etti.
Tüm bu işlemlerin ardından devreye Fatih Sondaj Gemisi girdi. Gemi, Doğu Akdeniz'den çekilerek temmuz ayında Karadeniz'e gönderildi. İstenilen derinliğe güvenle inebilmek için kuyu planı hazırlandı. Belirlenen derinliğe kadar bir kuyu açıldı ve sondaj operasyonunda doğalgaza rastlanmasıyla belirlenen sahada hidrokarbon varlığı kanıtlanmış oldu.
İKİNCİ AŞAMA REZERVİN BÜYÜKLÜĞÜNÜN TESPİTİ
Bulunan rezervin büyüklüğünün tespiti içinse açılan kuyular aracılığı ile akış testi yapıldı. Bu testte hidrokarbon kaynağı belirlenen süre boyunca akıtıldı. Böylece yerin altındaki basınç değişimleri izlendi.
Bunun ardından rezervin tam büyüklüğünün belirlenmesi için test kuyuları açıldı. Kuyulardan elden edilen bilgilerle mühendisler, gerçekçi rezerv tahmini hazırlayıp tüm rezervin üretilmesi için kaç kuyu daha kazılması gerektiğini belirledi.
DOĞAL GAZIN KARAYA ÇIKARTILMASI SÜRECİ
Bundan sonraki süreçte ise bulunan rezervin ana karaya getirilmesi için yapılacak çalışmalar var.
Bunun için üretim planı hazırlanacak ardından da üretim kuyularının kazılmasına başlanacak.
Keşfedilen doğalgazın özelliklerine uygun olarak bir üretim platformu üretimi bu çalışmaların aşamalarından biri.
Üretim yapılacak her kuyu deniz tabanından bu üretim platformuna bağlanacak.
Son süreçteyse eğer platform karaya yakınsa üretilen hidrokarbon döşenecek boru hatlarıyla karadaki doğal gaz istasyonuna taşınacak.
Eğer platform karadan uzaktaysa (-ki Sakarya gaz sahası Türkiye kışılarına son derece yakın) hidrokarbon çeşitli işlemlerden geçirilerek depolanacak. Sonra da tankerlerle ana karaya götürülecek.