Karantina ilan eden ilk Osmanlı Padişahı kimdir? Hangi tedbirleri aldı?

Karantina ilan eden Osmanlı Padişahı kimdir araştırılıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın tekrar ilan ettiği kısıtlama kararları sonrası vatandaşlar Osmanlı'da ilk karantina ne zaman ve kim tarafından ilan edildi merak ediyor.

KARANTİNA İLAN EDEN İLK OSMANLI PADİŞAHI KİMDİR?

Osmanlı’nın karantina ile tanışması 1830’lu yılların başındaki kolera salgınıyla oldu. Sultan II. Mahmud şeriata aykırı görülen uygulamalar nedeniyle karantina düzenini ilan edemiyordu. Devlet adamları ve başında şeyhülislamın bulunduğu ulemadan oluşan mecliste karantinanın tıbbi ve coğrafi yönleri şeriat açısından ele alındı. Neticede Şeyhülislam Asım Efendi karantinanın şeriata aykırı olmadığını kabul ederek ülke genelinde bir karantina teşkilatı kurulmasına karar verdi. Ancak devlet adamları bu kararın toplumda memnuniyetsizliklere ve ticaret hayatında zorluklara neden olacağının farkındaydı. Bundan dolayı resmi gazete olan Takvim-i Vekayi’de karantinanın yararları ve şeriata uygun olduğu anlatılarak karantina usulünün kurulduğu açıklandı. II. Mahmut karantinanın yararları konusunda bir kitap da yazdırmıştı.

HANGİ TEDBİRLER ALINDI?

İkinci Mahmud’un emri ile başlayan uygulamanın ilk aşamasında, İstanbul’a gelen bütün gemiler geldikleri yerlere göre değişik limanlarda karantinaya alınıyorlardı ve karantina müddeti gelinen yere göre değişiyordu. Uygulama sırasında işin dinî tarafı da ihmal edilmedi, zamanın şeyhülislâmından karantinanın dine aykırı olmadığına dair fetva bile alındı.

Sonraki senelerde, karantinanın devrin şartlarına göre daha bilimsel şekilde yapılmasına başlandı. 1838’de bir “Karantina Meclisi” teşkil edildi ve başka şehirlerde de karantina merkezleri kuruldu. Bu merkezlerde ciddî şekilde faaliyette bulunulabilmesi için Avrupa’dan karantina uzmanları davet edildi ve vatandaşlarının hakkını korumak için uygulamalara sık sık müdahalede bulunan İstanbul’daki yabancı memleketlerin elçileri de Karantina Meclisi’ne alındılar.

Salgın senelerinde en önemli dertlerden biri, hacdan dönenlerin bulaşıcı hastalık mikrobu taşıyıp taşımadıkları meselesi idi. Salgın senelerinde hacdan gemilerle dönen hacılar İstanbul’un girişinde hemen karantinaya alınıyorlardı ama bir problem vardı: Karantina sadece Türk gemileri ile gelen hacılara uygulanabiliyordu ama devlet yabancı bandıralı gemilerle seyahat edenlere kapitülâsyonlar yüzünden bir şey yapamıyor, hasta yolcular bile ellerini-kollarını sallayarak karaya çıkabiliyorlar ve mikrobu her tarafa yayıyorlardı!