Eklem ağrılarınız varsa dikkat edin! Kireçlenme sinsice ilerliyor olabilir

KİREÇLENME NEDİR?

Kireçlenme ya da tıp dilindeki adıyla osteoartrit, dünya çapında milyonlarca insanın yaşadığı kronik bir eklem rahatsızlığıdır. Kemiklerin uçlarını çevreleyen kıkırdak dokunun zamanla aşınması, yıpranması ile ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Zaman içerisinde kötü gidişatlar gerçekleşebilir, kemikler parçalanabilir ve eklem içinde birikmeye başlayabilir. Bu vücutta iltihabi bir süreci ve devamında ağrı ataklarını ortaya çıkarır.

En sık diz, kalça eklemi, boyun bel ve sırt omurgası, el eklemlerinde görülmekle beraber bütün eklemler de görülebileceğine dikkat çekti.

BELİRTİ VERMEDEN BAŞLIYOR SİNSİCE İLERLİYOR

Kireçlemenin başlangıç döneminde belirgin semptom vermeyen sinsi bir hastalık olduğunu dile getiren Medipol Esenler Üniversite Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi İlknur Topal şu sözleri kullandı;

“Başlangıç döneminde eklemlerde hareket sonrası oluşan ağrılar vardır. Zamanla istirahat halinde de ağrılar görülür. Eklemlerde Sabah sertliği görülür. Bu sertlik 30 dakikadan kısa sürede açılır. Oturduğumuz yerden kalkarken eklemlerde ağrı ve sertlik görülebilir. Eklemlerde esneklik kaybı ve hareket kısıtlılığı görülebilir. Eklemde şişlik hafif kızarıklık olabilir. Parmaklarda şekil değişikliği olabilir. Eklemlerinizde krepitasyon dediğimiz gıcırtı sesleri duyulabilir. Yürümede zorluk merdiven inip çıkışta zorluk görülebilir.”

KİREÇLENME BELİRTİLERİ NELERDİR?

Kireçlenme oldukça sinsi bir hastalıktır. Belirtiler yavaş yavaş gelişir ve zamanla kötüleşir. Hangi eklemin, hangi oranda etkilendiğine bağlı olarak belirtiler farklılık gösterir.

Ağrı: Eklemlerde hareket ederken ya da hareketin sonrasında meydana gelen ağrılar.

Sertlik: Sabahları uyandığınızda ya da uzun süre hareketsiz kaldığınızda eklem sertliği probleminden muzdarip olabilirsiniz.

Hassasiyet: Eklemlerinize ve çevre bölgelerine hafif bir baskı uygulandığında bile o bölgenin hassasiyetini hissedebilirsiniz.

Esneklik kaybı: Eklemlerinizi eskisi gibi esnek bir biçimde hareket ettiremeyebilirsiniz.

Gıcırtı sesleri: Ekleminizi hareket ettirdiğinizde, gıcırdama, çatırdama seslerini işitebilirsiniz.

Şişkinlik: Eklemlerinizin çevresinde hafif şişkinlik gözlemleyebilirsiniz.

YARALANMA VE FAZLA KİLO EN BÜYÜK RİSK

Kireçlenme için risk faktörlerini sıralayan Topal, kilonun en büyük risk faktörü olduğunu dile getirdi.

“Ağır işlerde çalışma, yaşlanma, kilo artışı, romatizmal hastalıklar, daha önce geçirilmiş eklem operasyonları, sporcu yaralanmaları, eklemlerin aşırı kullanımı kireçleme için risk faktörlerini oluşturur. Obezite en önemli risk faktörlerinden biridir. Fazla kilo eklemler üzerinde bindirdiği fazla yükle kireçlenmeyi artırdığı gibi aynı zamanda yağ dokusu hücrelerinde salgılanan iltihabı maddeler ile de kireçleme riskini artar. Örneğin el parmaklarında görülen kireçlemede üzerine hiçbir yük binmemesine rağmen yapılan çalışmalarda obezite ile ilişkili bulunmuştur. Bunun yanında yaşla birlikte eklemlerin aşılması beklenen bir süreçtir.  65 yaş üzerinde kireçleme görülme oranı belirgin bir şekilde artış gösteriyor. Fakat bazı kişilerde genetik yatkınlığına bağlı olarak bu süreç daha da hızlanabiliyor. 40 yaş altı süreçte görüldü dahi görebiliyoruz.”

Topal, uzun süre hareketsiz aynı pozisyonda duranlar da, tekstil işçilerinde, masa başı pozisyonda çalışanlarda boyun omurlarında kireçlemenin sık görüldüğünü belirterek elleri yoğun kullanma el işi yapma el osteoartriti için risk faktörü olduğunu ifade etti.

Romatoid artrit, psoriatrik artrit gibi romatizmal hastalıklarda, eklem tüberkülozu gibi enfeksiyon hastalıklarında daha erken yaşlarda eklem hasarına bağlı olarak kireçleme görülebileceği uyarısında bulunan Topal, bu kişilerde protez cerrahisini daha önce yapmak gerekebileceğini söyledi.

GEÇ KALINDIĞINDA YATAĞA BAĞIMLI HALE GETİREBİLİYOR  

Erken dönem kireçlenme tedavisini anlatan Topal, sözlerine şöyle devam etti;

“Tedavide erken dönemde iltihabı giderici ağrı kesici anti-inflamatuar ilaçlar, fizik tedavi, PRP tedavisi uygulanabilir. Eklem aralığının daraldığı durumlarda eklem içi hylaluronik asit enjeksiyonları yapılabilir. Kireçlenmenin ilerlemesini azaltıcı yumurta kabuğu ekstresi, kurkumin, kolajen içeren ürünler kullanılabilir. Tedavisi geciken veya yaşı çok ilerlemiş hastalarda eklem yüzeyi tamamen fonksiyonel özelliğini kaybettiği için eklem protezi ameliyatlarına gerek duyulur. Aksi takdirde hastalar yürüme fonksiyonunu kaybetmek sureti ile yatağa bağımlı hale gelebilir.”

KİREÇLENME NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Kireçlenme geri döndürülemez bir rahatsızlıktır fakat tedavi yöntemleri ile ağrılarınızı azaltabilir ve daha iyi hareket etmeniz sağlanabilir ve hastalığın ilerlemesi engellenebilir.

-Doktorunuz ağrılarınızı azaltacak ilaç, krem, losyon tedavileri üzerinde durabilir.

-Fizik tedavi uzmanı ile beraber eklemlerinizin etrafındaki kasları güçlendirmeye ve esnekliğinizi artırmaya yönelik hareketler üzerinde duracağınız bir egzersiz planı şekillendirilebilir. 

-Kilo vermeniz, eklemlerinizde yaşanan gerilimin azalmasına olanak sağlayabilir.

-Reçeteli anti-enflamatuar ve ağrı kesiciler ile eklemlerdeki ağrı ve şişkinliğin azaltılmasını sağlayabilirsiniz.

-Hekiminizin tavsiye edeceği eklem koruma aksesuarları ile eklemlerinizin daha fazla gerilip acınızı artıracak hareketleri engelleyebilirsiniz.

-Eklem içine yapılacak lokal enjeksiyon uygulamaları da uygun hastalarda tedavi seçenekleri arasındadır.

-Diğer yöntemlerin etkisiz kaldığı durumlarda, cerrahi operasyonlar da seçenekler arasında bulunabilir.

-Eklem protezi ameliyatıyla, hasarlı ekleminiz yerine plastik veya metal parçalar konabilir. 

-Osteotomi ile beraber dizlerinizin yeniden hizalanması sağlanır ve bu operasyon sayesinde vücut ağırlığınız dizinizin yıpranmış kısmından uzaklaştırılmış olur.

*Mutlaka bir uzmana başvurunuz