Kırım Tatar Sürgünü nedir? Kırım Sürgünü'nde neler yaşandı? Nereye sürgün edildiler?

Kırım Tatar sürgünü nedir sorusu 76 yıl önce sürgün edilen ve acıları hala tazeliğini koruyan tatarlar hakkında araştırma yapan vatandaşlar tarafından merak ediliyor. Bir gecede trenlerle sürgün edilen Tatar sürgününde neler yaşandı? Kırım Tatarlarını kim sürgün etti? Nereye sürgün edildiler? İşte detaylar...

KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ NEDİR?

Çarlık Rusyası döneminde Çariçe 2. Katerina'nın Kırım Tatarlarını yok etme politikası takip eden yıllarda tekrarlandı. Sovyetler Birliği ve Rusya, Kırım Tatarları üzerindeki baskı ve imha politikasını sürdürdü.

Osmanlı-Rus savaşının ardından 1774'te Küçük Kaynarca Anlaşması'nın imzalanması ile Kırım Hanlığı Osmanlı Devleti'nden ayrıldı. Rusya 1783'te Kırım Hanlığı'nı işgal ederek Kırım Tatarlarına baskı uygulamaya başladı. Baskı politikaları nedeniyle pek çok Kırım Tatarı Osmanlı topraklarına göç etti.

Kırım Yarımadası, İkinci Dünya Savaşı döneminde bir süre Nazi Almanyası'nın kontrolünde kalsa da Kızıl Ordu tarafından geri alındı. Kırım Tatarları, Sovyet ordusunda savaşmalarına rağmen bazı Rus komutanlar tarafından Almanlarla iş birliği yaptıkları iddiasıyla suçlandı. Kırım Tatarlarına yönelik baskı ve imha politikasının bahanesi olan bu iddia üzerinden Kırım Tatarlarının vatanlarından sürülmesi istendi.

KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ'NDE NELER YAŞANDI?

18 MAYIS 1944'TE OPERASYON BAŞLATTILAR

Sovyetler Birliği lideri Josef Stalin'in çıkardığı bir gizli kararname ile Kırım Tatarlarının Orta Asya'ya sürgün edilmesi kararı alındı. Sovyet askerleri, 18 Mayıs 1944'te saat 03.00 sıralarında ansızın başlatılan operasyonla, çoğunluğu kadın, çocuk ve yaşlılardan Kırım Tatarlarını hayvanların taşındığı tren vagonlarına dolduruldu.

250 BİNE YAKIN KIRIM TATARI SÜRGÜN EDİLDİ

Üç gün içerisinde 250 bine yakın Kırım Tatarı, Orta Asya'nın değişik bölgelerine ve Sibirya'ya tren vagonlarında sürgün edildi. Sürgüne maruz kalan Kırım Tatarları'nın bir kısmı kötü ve ağır şartlardan yolda bir kısmı da sürgün edildikleri bölgelerde hayatını kaybetti.

Kırım Tatar sürgünü 76. yıl dönümünde çevrimiçi etkinliklerle anılacak

Kırım Tatar sürgününün 76. yıl dönümüne ilişkin etkinlikler bu yıl yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri nedeniyle ağırlıklı olarak çevrimiçi düzenlenecek.

Kırım Tatar Milli Meclisi’nin (KTMM) aldığı karar gereği, "18 Mayıs Kırım Tatar Soykırımının Kurbanlarını Anma Günü" vesilesiyle Kırım yarımadası dahil Ukrayna’da, Kırım Tatarlarının yaşadığı Türkiye, Kanada, Litvanya, Polonya, Romanya ve ABD’de etkinlikler gerçekleştirilecek.

Kırım yarımadası ve Ukrayna’da, binaların üstüne veya bayrak direklerine, evlerin balkonlarına siyah bir yas şeridiyle çerçevelenen Kırım Tatar ulusal bayrakları asılacak.

18 Mayıs’ta Kırım Tatar halkının soykırım kurbanlarının onuruna dikilmiş anıtlara, anıt taşlarına ve anıt işaretlerine çiçek koyulacak, çelenk bırakılacak ve dua edilecek.

Ardından Türkiye saati ile 16.00’da uluslararası çevrimiçi “yas mitingi” gerçekleştirilecek. Mitinge, Kırım Tatar Kaynak Merkezi’nin (Crimean Tatar Resource Center) internet sayfasından, KTMM Başkanı Refat Çubarov’un sosyal medya hesabından ve Kırım Haber Ajansı (QHA) üzerinden çevrimiçi katılım sağlanabilecek.

Ayrıca gün içerisinde ve ertesi günü çevrimiçi uygulama ile farklı paneller düzenlenecek.

KTMM Başkanı Çubarov, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, 18 Mayıs 1944'te gerçekleşen Kırım Tatar sürgününe yönelik anma tedbirlerinin hem işgal edilen Kırım hem Ukrayna hem de başka ülkelerde gerçekleştirileceğini belirtti.

Kırım Tatar halkının topraklarına ve haysiyetine bağlılığını koruduğunu vurgulayan Çubarov, “Rus işgalcilerinden kurtulmuş Kırım’da bir araya geleceğimiz, hep birlikte Kırım Tatar soykırım kurbanlarına saygı göstereceğimiz, milli harekete emek verenlere sarılacağımız ve siyasi tutukluların Rus esaretinden serbest bırakılmasını kutlayacağımız zamanlar da mutlaka gelecek.” ifadelerini kullandı.

Tüm dünyada uygulanan Kovid-19 önlemleri sebebiyle matem tedbirlerinin değiştiğine dikkati çeken Çubarov, tedbirlerin çoğunun video bağlantısı aracılığıyla düzenleneceğini kaydetti.

Çubarov, Rusya'nın yasa dışı ilhak ettiği Kırım’da, Kırım Tatar sürgünü kurbanları anıtlarına küçük gruplarla çiçek bırakma töreni düzenlenmesi çağrısında bulundu.