KOBİ girişimleri 2020’de katma değerde rekor düzeye ulaştı
2020 yılında gözlemlenen küçük ve orta büyüklükteki girişimlere ilişkin istatistikler TÜİK tarafından açıklanırken girişimlerin üretilen katma değerde kaydedilen en yüksek seviyeye çıktığı görüldü.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun bilgilendirmesine göre sanayi ve hizmet sektörlerinde 3 milyon 295 bin girişim faaliyet gösterirken toplam girişimlerin yüzde 99,8'ini, istihdamın yüzde 72'sini, personel maliyetinin yüzde 49,2'sini, cironun yüzde 49,4'ünü, üretim değerinin yüzde 42,7'sini ve faktör maliyetiyle katma değerin yüzde 41,3'ünü küçük ve orta büyüklükteki işletmeler oluşturdu.
KOBİ'lerin 2020'de en fazla rağbet ettiği faaliyet alanı ticaret sektörü oldu. Açıklanan faaliyet dağılımına göre KOBİ'lerin yüzde 36,6'sı toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe, yüzde 14,2'si ulaştırma ve depolama, yüzde 12,3'ü ise imalat sanayisi sektöründe faaliyet gösterdi.
Ticaret sektöründeki istihdamda en büyük payı da KOBİ’ler üstlendi. Toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı faaliyetlerindeki KOBİ istihdamı, toplam KOBİ istihdamı içindeki yüzde 27,5 oranında pay sahibi olurken, personel maliyeti içinde bu oran yüzde 24,4, ciroda yüzde 54,7, faktör maliyetiyle katma değerde yüzde 25,3 ve üretim değerinde yüzde 15,9 olarak ölçümlendi.
Orta ölçekli girişimlerde istihdam edilen kişi başına üretilen katma değer 2020'de 128 bin lirayla en yüksek seviyeye ulaştı. 2009 yılında KOBİ’ler de çalışan başına ortalama katma değer 15 bin lirayken, geçen 11 yıllık süre zarfında yaklaşık 4 kat artarak 2020'de 59 bin lira oldu. KOBİ grupları içinde 2009 ve 2020 yılları için en yüksek çalışan başına katma değer sırasıyla 29 bin lira ve 128 bin lira ile orta ölçekli girişimlerde gerçekleşirken, aynı yıllarda bu değerlerin küçük ölçekli girişimler için sırasıyla 19 bin lira ve 70 bin lira, mikro ölçekli girişimler için 8 bin lira ve 22 bin lira olduğu kaydedildi.
İHRACATIN YÜZDE 36,4’ÜNÜ KOBİ’LER ÜSTLENİRKEN PATENT KAYITLARINDA LİDER ORTA ÖLÇEKLİ GİRİŞİMLER
KOBİ'ler, 2020 yılında gerçekleştirilen ihracatın yüzde 36,4'ü oranında pay sahibi oldu. Mikro ölçekli girişimlerin ihracattaki payı yüzde 3,5 iken, küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 13,5, orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 19,4 olarak hesaplandı. Büyük ölçekli girişimler ise kalan yüzde 63,6'yı meydana getirdi.
KOBİ girişimlerin faaliyet alanlarına göre ihracatların yüzde 58,7'si ticaret, yüzde 36,6'sı sanayi sektörlerinde faaliyet gösteren girişimler tarafından gerçekleştirildi. İthalatta KOBİ’lerin payı ise yüzde 24 oldu. İthalat için açıklanan veriler uyarunca mikro ölçekli girişimlerin payı yüzde 1,5, küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 6,4, orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 16,2 olarak ölçümlendi. Büyük ölçekli girişimlerin ithalattaki oranı ise yüzde 75,9 oldu.
Girişimin faaliyet alanlarına göre, KOBİ ithalatlarının yüzde 66,8'i ticaret, yüzde 26'sı sanayi sektörlerinde faaliyet gösteren girişimler tarafından gerçekleştirildi.
Geçtiğimiz yıl KOBİ'lerin toplam patent başvuru sayısı 1563 olarak kaydedilirken, bunlardan 332'si tescillendi. Orta ölçekli girişimler 570 patent başvurusu ve 162 tescille KOBİ girişimleri arasında başı çekti.
