Dünyada yaşayan yaklaşık 1,8 milyar Müslüman nüfusun helal ürün ve hizmetlerin belgelendirmesine ilişkin ilgi ve talebi giderek artmaktadır. Helal kavramı günümüzde sadece gıda ürünleri ile sınırlı kalmamakta; finans, tekstil, eczacılık ürünleri, kozmetik, lojistik ve turizm gibi oldukça geniş bir sektörel yelpazeye hitap etmektedir. Helal kavramının, ürünlerin üretiminden tüketiciye ulaşana kadar her aşamada “sağlıklı, hijyenik ve kaliteli” olma özelliklerini de içermesi, bu alandaki farkındalığın artarak devam edeceğinin de bir göstergesidir.
Bununla birlikte, helal belgelendirmede Müslüman ülkeler arasında ortak ve uyumlu bir dil oluşturulamadığı da görülmektedir. Helal alanındaki dağınık yapı nedeniyle var olan helal belgelendirme pratikleri, ticarette teknik engel olarak karşımıza çıkabilmektedir. Küresel düzeyde helal ürün ve hizmet piyasasının büyümesi ile beraber farklı helal standartlarının ve belgelendirme sistemlerinin uluslararası ticaret üzerinde yarattığı engeller belirginleşmektedir.
Bu bağlamda, yurt içinde ve dışında helal akreditasyon alanında faaliyette bulunmak, uluslararası platformlardaki helal akreditasyon çalışmalarında ülkemizi temsil etmek ve yürütülen çalışmaların öncülüğünü üstlenmek üzere Türkiye’de helal akreditasyon hizmeti sunma yetkisini haiz tek kurum olarak Helal Akreditasyon Kurumu (HAK) kurulmuştur.
HAK’ın temel görev ve yetkileri şunlardır:
Türkiye ve yurt dışında yerleşik helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarına helal akreditasyon hizmeti sunmak, helal akreditasyon ile ilgili kıstas ve tedbirleri belirlemek ve bunları uygulamak.
Faaliyet alanı kapsamında, uluslararası ve bölgesel akreditasyon birlikleri ve örgütleri nezdinde Türkiye’yi temsil etmek.
Helal akreditasyon alanında uluslararası ilişkileri yürütmek ve bu kapsamda ikili veya çok taraflı karşılıklı tanıma anlaşmalarını imzalamak,
Helal akreditasyonun önemini artırıcı faaliyetler yapmak, bu kapsamda eğitim vermek, araştırma, inceleme ve yayın yapmak veya yaptırmak, ulusal ve uluslararası kongre, seminer ve benzeri toplantılar düzenlemek.
HAK’ın görev ve yetkilerini etkin bir şekilde gerçekleştirmesi, küresel düzeyde kabul görecek bir helal belgelendirme sisteminin oluşturulması ve helal ürün ticaretindeki teknik engellerin aşılması açısından önem arz etmektedir. Bu kapsamda, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) çatısı altında yer alan İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü (SMIIC) bahse konu sistemin oluşturulmasına müteallik düzenleme yapabilecek en uygun forum olarak değerlendirilmektedir. İİT üyesi ülkelerin katkılarıyla hazırlanan OIC/SMIIC Standartlarının etkinleşmesi ve harmonize bir akreditasyon sisteminin hayata geçirilmesi ile ticaretin önündeki teknik engellerin azalacağı ve böylelikle helal belgeli ticaret hacminin artacağı beklenmektedir.
Sonuç olarak, HAK’ın faaliyetlerinin helal ticaretindeki mevcut engellerin azalmasına ve helal ürün ve hizmet ticaretinin gerçek potansiyelinin ortaya çıkmasına vesile olması hedeflenmektedir.