Zonguldak, Türkiye'nin ili. Karadeniz kıyısında bulunan il, özellikle limanıyla Türkiye'nin Karadeniz ülkeleriyle arasındaki deniz ticaretinde önemli bir yere sahiptir. Ayrıca Türkiye'nin en zengin taşkömürü madenlerini barındırır. Fakat son dönemlerde gelirini tek yön olan taşkömüründen kazanması sebebiyle şehir her geçen gün gerilemektedir. 1995 yılında Karabük'ün il olması sebebiyle sanayi yönünden geri düşmesi şehirden dışarı göçü hızlandırmıştır. Şu anda halen aşırı oranda göç vermektedir.
İsminin kökeni
İlin antik Çağda kullanılan tarihi adı Sandrake'dir. Bölgenin Türkleşmesinin ardından kullanılan Zonguldak adının ise"bataklık" veya "sazlık" anlamına gelen zongalık kelimesiyle ilgili olduğu ileri sürülmektedir.
Ayrıca farklı bir rivayete göre Belçikalı ve Fransızların burda ki kömür ocaklarını işletmesiyle maden ocakların çokluğu ve kömür zenginliginden dolayı Zone Guel Dock adından geldiği de sanılmaktadır.
Zonguldak tarihçesi
Arkeolojik kanıtlara göre M.Ö. 2500'lere uzanan bir geçmişi bulunan bölgenin bilinen o ki ilk yerleşenler Hattiler, daha sonra ise Hititler olmuştur. Yörenin ilk sakinleri Frig boylarından oluşan Bithin, Mariandyn ve Migdon adlı göç topluluklarıdır. M.Ö. 7. yüzyılda başlayan Batı Anadolu’dan Karadeniz'e Yunan kolonizasyonu sürecinde yörede de ticaret amaçlı limanlar kurulmuştur. M.Ö.334’e kadar Perslerin egemenliğinde kalan bölge, Büyük İskender'in Anadolu seferinin ardından kısa bir süre için Makedonya subaylarca yönetilmiştir. Pers şatrapı Mithridates'in yöre halkının desteğiyle Batı Karadeniz bölgesinde kuurduğu Pontus devletinin parçası olan Zonguldak, Roma İmparatorluğu'nun bu devleti MS. 1. yüzyılda yıkmasına dek sürmüş, Roma'nın ikiye bölünmesinin ardından sonra da Doğu Roma toprağı olmuştur. Zonguldak Ereğli bölgesi Hristiyanlığın ilk yayıldığı yerlerden biri olma özelliği kazanmış, bu dönemde İsa'nın havarilerinden Adreas bugün de görülebilen Kutsal İbadet Mağaraları'nda ilk ayinleri düzenlemiştir.
Yöreye Anadolu Selçuklu ordusu 1084 yılında gelmiş ve yöreyi fethetmiş. Daha sonra ise yöreyi Cenevizliler ele geçirmiştir, beylikler döneminde ise Candaroğulları bölgede hakimiyet kurmuştur. 1460 yılında Fatih Sultan Mehmet’in Amasra’yı almasıyla birlikte Zonguldak ve çevresi tamamen Osmanlıların eline geçmiştir.
Sanayi
Bölgedeki önemli sanayii tesislerinin başında Türkiye Taşkömürü Kurumu yer almaktadır. İşletmecilik Başlangıcı (1843 - 1848) tarihlerine dayanmaktadır.
1830 - 1848 tarihleri arasındaki arama ve işletmecilik faaliyetleri hakkında çok ayrıntılı bilgi olmamakla birlikte; 1843 tarihli resmi belgelerde, Ereğli ve Amasra’da üretilen “vapur kömürünün” İstanbul’ da pazarlamasından ve gerekli düzenlemelerin yapılmasından sonra devlet hazinesine sağlayacağı katkıdan söz edilmektedir. 1848’ de yapılan inceleme ve düzenlemelerle, Ereğli Amasra arasında “taşkömürü bulunan yerler” saptanarak “havza sınırları” ilk kez tanımlanmıştır.
Filyos Vadisi Projesi
İlk olarak Osmanlı padişahı II. Abdülhamid döneminde dile getirilen Filyos vadisi'nde demirçelik fabrikaları ve liman projelerini içeren ve Batı Karadeniz bölgesi'nin kurtuluşu olarak lanse edilen Filyos Vadisi Projesi için müracaat eden 21 firmaya yer tahsisleri 2008 Mart ayının ilk haftasında yapılmış ve projenin hayata geçirilmesi için gerekli çalışmalara başlanmıştır.
Zonguldak ilçeleri
Zonguldak ilinin merkezi olan şehirdir. Karadeniz kıyısında bulunan şehir, özellikle limanıyla Türkiye'nin Karadeniz ülkeleriyle arasındaki deniz ticaretinde önemli bir yere sahiptir. Ayrıca Türkiye'nin en zengin taşkömürü madenlerini barındırır.Fakat son dönemlerde gelirini tek yön olan taş kömüründen kazanması sebebiyle şehir hergeçen gün gerilemektedir. 1995 yılında Karabük' ün il olması sebebiyle sanayi yönünden geri düşmesi şehirden dışarı göçü hızlandırmıştır. Şuanda halen daha aşırı oranda göç vermektedir.
Zonguldak ilçeleri
Ereğli, Alaplı, Devrek, Gökçebey, Çaycuma
Köyleri
• Akşeyh • Alancık • Aşağıçayır • Ayvatlar • Balçıklı • Bozca • Çağlı • Çırgan • Çukurören • Dağköy • Dereköy • Ebegümeci • Eceler • Enseköy • Esenköy • Futa • Göbü • Hacıali • Himmetoğlu • Kabalaklı • Kaleoğlu • Karadere • Karapınar • Kardeşler • Kargalar • Keller • Kızılcakese • Korucak • Kozluköy • Köroğlu • Köserecik • Kumtarla • Kurtköy • Olukyanı • Osmanlı • Sakaköy • Sapca • Saraycık • Sarımsak • Seyfetler • Sofular • Şirinköy • Tasmacı • Taşçılar • Türkali • Uzungüney • Üçköy • Yahma