Korona yerden havalanıp insana bulaşır mı?
ABD'de yapılan bir araştırmada koronavirüsün havada ve çeşitli yüzeylerde en uzun yaşama süreleri hesaplandı. Buna göre havada 3 saat yaşadığı belirlenen Kovid-19'un en uzun süre ise kartonda yaşadığı belirlendi. Peki, bu havada ya da yer dahil yüzeylerdeki virüsler bu uzun süreçlerde hastalık yapma özelliğini koruyor mu? Yerden kalkan virüs insana bulaşır mı? Bu soruların yanıtını Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektör Yardımcısı Kemalettin Aydın verdi...
Türkiye'de 75, dünya genelinde ise 20 binden fazla kişinin ölümüne neden olan yeni tip koronavirüs Kovid-19'a ilişkin gündeme gelen çalışmalardan en dikkat çekeni kuşkusuz virüsün havada ve yüzeylerde yaşamını sürdürdüğü süreye ilişkin oldu.
ABD'li bilim insanlarının laboratuvar ortamında yaptığı araştırmada Kovid-19'un havada 3 saate kadar kalabildiği saptandı. Metal, cam, beton ve karton gibi yüzeylere ilişkin de günleri bulabilen süreler tespit edildi. Virüsün en uzun süre canlı kaldığı yüzeyin ise karton olduğu belirlendi.
Peki, havada ya da çeşitli yüzeylerde saatler ve hatta günlerce yaşıyor olması virüsün tehlikesinin hala sürdüğü anlamına gelir mi? Kovid-19 yerden havalanıp insanlara bulaşır mı? Havada 3 saat asılı kalması virüsün o saatler boyunca oradan geçen herkese bulaşacağı anlamı taşır mı?
Toplumda virüse karşı bilinmeyen ve bu nedenle korkuya neden olan bu endişelere ilişkin yanıtları CNN Türk'te Hande Fırat'la Gece Görüşü programına katılan Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kemalettin Aydın verdi.
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanı olan Prof. Dr. Kemalettin Aydın, bir grup bilim insanı tarafından yapılan araştırmaya ilişkin bilgi verdikten sonra herhangi bir yüzeyde Mikrobiyolojik testlerle yapılan moleküler çalışmayla virüsün cinsine göre 8. gün, 15. gün bulunabileceğini ifade etti. Prof. Aydın sözlerine şöyle devam etti:
"Ama bu virüsün sizde hastalık yapabilecek bir sayıda mı, virülansta mı, bir de sizin savunma sisteminiz o gelen sayıyı yenecek mi, yenmeyecek mi gibi bir sürü soru var. İşte en fazla karton kutuda yaşıyor gibi, ya da metalde bakırda uzun yaşıyor. Bunlardan kolay kolay alıp infekte olmamız söz konusu değil."
Hande Fırat'ın kapı kollarını, telefonları artık dezenfektanlarla temizlediklerini ifade etmesi üzerine bunun doğru olduğunu söyleyen Aydın, "Ancak önemli olan bunlara temas edip elinizle bulaş yoluna taşımanız riski var. Ancak o yüzeyden kalkıp sizin solunumunuza gelip sizi hasta etme riski yok. Siz bunu taşıyacaksınız, transfer eden sizin bir uzvunuz olacak" diye konuştu.
Havada saatlerce kaldığı yönündeki iddiaya ilişkin olarak da Prof. Aydın, "Virüs havada 4 saat, 5 saat yaşıyor böyle bir şey söz konusu değil. Havada vardır. O da bir serbest düşme ile hava damlacığı olarak birçok virüs var. Onlar gibi dolanan bir şey değil. Bu en kısa zamanda serbest düşme ile yere iniyor. Yerden havalanarak yukarılara çıkıp sonra da sizin bunu soluma riskiniz söz konusu değil. Bu hava anı sizin bir metre mesafede o insandan çıktığı anda aldığınız zaman alırsınız. Yoksa yere düştükten sonra bir kısım belediyeleri görüyorum parkeleri, kaldırımları itfaiye araçları yıkıyorlar. İsraftan başka bir şey değil. Yarın yola çıkacağım, oradan havalanacak beni infekte edecek diye bir şey söz konusu değil." ifadesini kullandı.
Ayakkabı ile virüsün taşınması söz konusu olabilir mi? Sorusuna Aydın'ın yanıtı ise "Oradan bu virüsten öte çok çok daha ölümcül mikroorganizmalar bulaşır. Ayakkabınızın altını siz bir şekilde vücudunuza taşırsanız bu virüsten çok daha riskli ve özellikle de bakterilerle infekte olursunuz" dedi.