Krizi başlatan Japonya merkez bankasından ilginç adım
Uzun süredir faiz oranlarını sıfıra yakın tutarak carry trade çılgınlığını başlatan Japonya Merkez Bankası, faizleri yüksek şekilde artırarak kara pazartesi yaşatmıştı. Aynı banka bu kez küresel krizin yatışmasına neden olan adımı attı. İşte detaylar...
Küresel mali piyasalar, sert satış baskısı ardından dün günü toparlanma eğilimi ile tamamladı. Bir miktar da olsa satış baskısının azalması ile hisse senetlerinin yönü yukarıya çevirildi:
Pazartesi günü %13 gerileyen Asya'nın gösterge endeksi Nikkei dün kayıplarını benzer ölçüde telafi ederken, carry trade para birimi olarak ön plana çıkan JPY, dolar başına 141 seviyelerine kadar değerlenmesi ardından yeniden 147 seviyesine varan bir satış baskısı ile karşı karşıya kaldı. Benzer bir şekilde, güvenli liman edası finansal türbülans sığınılan 10 yıllık ABD tahvil faizinin getirisi son bir yılın en düşüğü olan %3,66 seviyesine gerilemesi sonrası %3,91 seviyesine toparlandı. Piyasaların korku endeksi VIX, pandemi dönemi ve 2008 küresel krizi dönemini anlatırcasına, haftanın ilk iş günü var ne yok sat eğilimine paralel panikle 65 seviyesini test etmesi ardından 27 seviyelerine kadar normalleşti.
Yukarıdaki örnekler artırılabilecek olsa da, çok açık bir şekilde Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ) likiditeyi kısarak paranın maliyetini artırması, FED'in ise tam bir yıldır faiz oranlarını sabit tutarak ekonomiyi gereğinde fazla sıktığı endişesinin tetiklediği resesyon korkuları, kâr satışları için gerekli ortamı sağlarken, piyasaların aşırı bir tepki vermesi ardından dün itibariyle normalleşmeye ya da kademeli de olsa dengelenme sürecine yeniden girdi.
Pazartesi yaşanan finansal türbülansın ardından panik havasının dinmesinde BoJ'un yine büyük bir payı var. BoJ bu sabah yaptığı iletişimde, piyasalar istikrarsız bir seyir izlerken faiz oranlarını artırma konusunda isteksiz kalacaklarını söylemesi, Japon Yeninde keskin bir düşüşe yol açarken, Asya borsları ise adeta yeşillere büründü. Ucuz parayı morfin gibi gören piyasalar yeniden carry trade ve hisse senetlerine yönelirken, gösterge endeks Nikkei, dün %10 yükselmesi ardından bu sabah da %2,5 yükseldi. MSCI'nın Japonya dışındaki Asya-Pasifik hisse senetlerini gösteren en geniş endeksi %1,3 ; Kore ve Tayvan borsaları ise sırası ile %2,3 ve %3,4 yükseldi.
Pazartesi günü yaşanan büyük çaplı likidasyon eğilimi sonrasında FED'den yılın son üç toplantısında beklenen toplam 125 baz puanlık gevşemeye kıyasla bu sabah vadeli kontratlar 100 baz puanlık bir gevşemeye işaret ederken, Eylül ayındaki 50 baz puanlık faiz indirimine ise %65 şans tanınıyor.