Marketler "Toptancıdan alamıyoruz" diyor, toptancıda durum çok farklı... Nerede bu yağlar?

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın savaş açtığı ‘stokçuluk’ yemeklik yağda kendini göstermeye başladı. Marketlerin 4-5 litrelik yağ rafları boşaldı. Marketler “Toptancılar yağa sınırlama getirdi” ifadelerini kullanırken, toptancılar “Üreticiler yağ vermiyor” iddiasında bulundu. Yağ sanayicileri ise üretimde sıkıntı olmadığını, arzın sorunsuz bir şekilde devam ettiğini belirtiyor. Üretici, toptancı, market üçgeninde kaybolan yağların nereye gittiği merak konusu…

ZAM DEĞİL KOTA KOYDU

Kur ve enflasyon bahanesiyle stokçuluğa soyunan vurguncular yine iş başında. Üretimde bir sıkıntı olmadığı halde bakkal, market ve zincir marketlerde bazı ürünlerde stokçuluk oluşmaya başladı.

Bu ürünlerin başını yemeklik yağ çekti. Son 1 haftadır marketleri yağ raflarındaki boşluklar dikkat çekti. Biz de farklı semtlerdeki marketleri gezdik. Reyonların neden boş olduğunu sorduk. Zeytinburnu’nda bir market sahibi yağ tedarikçilerinin kota koyduğunu belirtti. Ürünü sınırlı aldıklarını kaydeden esnaf, “Siz nasıl markete girip alışveriş yapıyorsanız biz de tedarikçi firmalara gidip alışverişimizi yapıyoruz. Yağ bulmakta zorlanıyoruz” dedi.

Başka bir markette ise 1 litrelik yağlar reyonda dururken 5 litreliğin yerinin boş olduğunu gördük. Nedenini sorduğumuz market müdürü şunları söyledi:

“Stok yapma gibi durumumuz yok. Fabrikalar mal vermiyor. Hem fiyat yüksek hem yılbaşını bahane ediyorlar. Bu durumda tedarik etmek kolay ama fiyatlar istikrarsız.”

Başakşehir’de bir marketin sahibi ise daha önce toptancıdan istediği kadar ürün alabildiğini ancak son zamanlarda bazen yağ bulamadığını ifade ediyor ve ekliyor: Birileri yağı stokluyor!

FABRİKANIN SATIŞI YOK

Marketlerin, “Toptancılar yağa sınırlama getirdi” iddiasının üzerine Bayrampaşa’da bulunan gıda toptancılarını ziyaret ettik. Fabrikaların yağ satışında bir standart olmadığını belirten esnaf, “Fabrikaların satışları yok. Ürünler yeni geldi. Bir haftada ya da on beş günde gelecek ürün ayda bire düştü. Çok fazla fiyat değiştirdiği için fabrikalar az üretmeye başladı. Fabrika vermeyince satamıyoruz. Fabrikalar sınırlı ürün gönderiyor. Kimseye yüksek satışlar yapamıyorlar. Üretim maliyetindeki fiyat değişiminden dolayı olduğunu söylüyorlar” ifadelerini kullandılar.

ÜRETİMDE SIKINTI YOK

Yağ toptancılarının fabrikaların ürün vermediğini söylemesi üzerine Bitkisel Yağ Sanayicileri Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil şunları söyledi: “Yaşanan tüm zorluklara rağmen sektörümüzün ve devletimizin zamanında müdahalesi ile ülkemizde yağda yeterli stok bulunuyor. Sektör olarak yağ arzında bir sıkıntı yaşamıyoruz. Bugünlerde raflarda karşılaşılan sınırlı satışların ise yaşanan fiyat dengesizliğinden kaynaklı olduğunu düşünüyoruz.”

ZEYTİNYAĞI DA STOKÇU ELİNDE

Yağ tedarikiyle ilgili bir değerlendirme de Tariş Genel Müdürü Güngör Şarman’dan geldi. Pandeminin de etkisiyle tüm dünyada tarım ürünlerinde fiyatların yükseldiğini, birçok ülkenin korumacı politikalar izlediğini belirten Şarman, “Ayçiçeğinde belli başlı satıcılar başta Ukrayna olmak üzere Bulgaristan, Arjantin eskiden satmak istedikleri ürünleri kıstılar” dedi.

İLK KEZ OLUYOR

İzmir Ticaret Borsası’nın dün İstanbul’da düzenlenen toplantısında konuşan Şarman, “Bir hafta, 10 gün sonra neyle karşılaşacağımız çok bilinen bir durum değil. Bu tarım sektöründe de kendini göstermeye başladı. Zeytinyağında 235 bin ton rekolte bekleniyor ancak bu yıl bir ilki yaşıyoruz. Hiçbir dönemde görmediğimiz kadar zeytinyağını piyasayla buluşturamadık. Zeytinyağı piyasaya gelmiyor. Gelmemesinin en önemli sebeplerinden birisi çiftçinin elindeki zeytin yağının gelecekte 15 gün 1 ay sonra daha yüksek bir fiyat yakalayabileceği düşüncesinden kaynaklanıyor” diye konuştu.