MİT'ten tarihe geçen takas operasyonu! İşte takas edilen önemli isimler
Milli İstihbarat Teşkilatı, son dönemin en geniş kapsamlı takas operasyonuna imza attı. Operasyon, İkinci Dünya Savaşı sonrası yapılan en büyük takas operasyonu olarak tarihe geçti. MİT, takas operasyonundaki öne çıkan isimleri açıkladı.
Milli İstihbarat Teşkilatı, son dönemin en geniş kapsamlı takas operasyonuna imza attı. Operasyon, İkinci Dünya Savaşı sonrası yapılan en büyük takas operasyonu olarak tarihe geçti. MİT’in bu tarihi başarısının ardından Türkiye’ye teşekkür eden ABD Başkanı Joe BIDEN, “Müttefikimiz Türkiye’ye çabaları için minnettarım” dedi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir PUTİN de MİT’in başarılı takas operasyonu için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ERDOĞAN’a teşekkürlerini iletti.
MİT’in Uluslararası Alanda Kabul Görmüş Arabuluculuk Rolü
MİT’in arabuluculuğunda gerçekleşen bu tarihi operasyonun detayları da belli oldu.
Süreç ABD, Rusya ve Almanya’nın Türkiye’den yardım istemesi ile başladı. Türkiye’nin özellikle Rusya-Ukrayna savaşında adil ve yapıcı bir politika izlemesi, uluslararası alanda barış ve istikrarın sağlanması için attığı adımlar, geçmişte yapılan takas operasyonlarında Türkiye’nin arabuluculuktaki başarıları taraflar arasında iş birliği için Türkiye’yi tercih etmelerinde etkili oldu.
Türkiye’nin arabuluculuk deneyimine güvenen tarafların teklifi ve Cumhurbaşkanı ERDOĞAN’ın onayı ile Milli İstihbarat Teşkilatı, takas operasyonu için başat rolü üstlendi.
MİT’in üst düzey yetkilileri, tarihe geçen bu operasyonun gerçekleşmesi öncesinde taraflar ile sık sık bir araya geldi. Süreç içerisinde MİT Başkanı İbrahim KALIN da birçok kez muhatapları ile hem yüz yüze hem de telefon görüşmeleri yaptı.
Tarafların, takasa ilişkin çekince, anlaşmazlık ve talepleri de yine MİT’in adil ve yapıcı çözümleri sayesinde aşıldı. Takas operasyonunun her adımı MİT’in kontrolünde ilerledi.
Operasyon için müzakereler son ana kadar devam etti. Operasyon anında bile taraflar arasında oluşan anlaşmazlıklar, MİT’in sağladığı soğukkanlı ve başarılı istihbarat diplomasisi ile yönetildi.
Adım Adım Takas Operasyonu
MİT’in, taraflar arasında her türlü anlaşmayı sağlaması sonrasında operasyon için düğmeye basıldı. 1 Ağustos sabahının ilk saatlerinde MİT, takasın gerçekleştirileceği Ankara Esenboğa Havalimanı’nda gerekli güvenlik önlemlerini aldı. Esenboğa Havalimanı, hayatın olağan akışını bozmayacak şekilde operasyon için hazır hale getirildi.
MİT’in koordinesindeki takas operasyonu saat 16:05’te Slovenya’dan gelen ilk uçağın tekerinin piste değmesi ile başladı.
Slovenya uçağın ardından sırasıyla Norveç, Rusya, Almanya ve ABD’den gelen uçakların alana inmesi ile takas aşamasına geçildi. Operasyon boyunca takası yapılacak 26 kişinin güvenliği ön planda tutuldu. Operasyonun herhangi bir sebeple bozulmaması için sürecin tamamını MİT yönetti.
Önce Rusya’nın teslim alacağı 10 kişi uçaklardan indirildi. Ardından Rusya tarafı teslim edeceği 16 kişinin uçaktan intikalini sağladı. MİT’in gözetiminde tarafların “karşılıklı teyit” işlemlerinin tamamlanması ve sağlık kontrollerinin yapılmasının ardından 10 kişi Moskova’ya dönecek Rus uçağına, 3 kişi Washington’a dönecek ABD uçağına, 13 kişi de Almanya uçağına aktarıldı. Üç uçağın tekerlerinin pistten ayrılması ile MİT’in tarihe geçen takas operasyonu başarılı bir şekilde sona erdi.
TAKAS EDİLEN ÖNEMLİ İSİMLER
Milli İstihbarat Teşkilatı’nın tarihe geçen takas operasyonu, sadece karşılıklı değişimi yapılan kişi sayısının fazlalığı değil, içinde yer alan isimlerin önemi açısından da büyük yankı uyandırdı. Takası yapılan her ismin ayrı bir hikayesi, ülkesi için ayrı bir önemi var.
İkisi Gazeteci, Biri Asker Üç Kişi ABD’ye Döndü
Bunlardan biri dünya kamuoyunda adı sıkça duyulan Wall Street Journal muhabiri Evan GERSHKOVİCH. Gazete için Rusya’da muhabirlik yaparken Mart 2023’te casusluk suçundan tutuklandı. Rus savcılığı Evan GERSHKOVİCH’i, “Sverdlovsk bölgesinde askeri teçhizat üretimi ve onarımı yapan bir savunma şirketinin faaliyetleri hakkında gizli bilgi toplamak” gerekçesi ile suçladı. GERSHKOVİCH, Rusya tarihinde casusluk suçlaması ile tutuklanan ilk yabancı medya çalışanı oldu. Takas görüşmelerinin yapıldığı dönemde Rusya tarafından 19 yıl hapse mahkum edildi.
Rusya’da tutuklu olan ve takas operasyonunda ABD’ye teslim edilen bir diğer isim eski bir deniz piyadesi olan Paul WHELAN. ABD Deniz Piyade Kolordusu’nda 8 yıl görev yapmış olan Paul WHELAN, 2018 yılında “casusluk” suçlaması ile Moskova’da tutuklandı.
2022 yılında WHELAN’ın yasadışı silah ticareti ve terör finansmanlığı suçundan 10 yıldır ABD’de hapis yatan Viktor BOUT ile takas edilmesi gündeme geldi ancak Paul WHELAN’ın adı takas listesinde yer almadı. Bu olay BIDEN hükümetinin kamuoyunda büyük tepki
toplamasına neden oldu.
ABD ve Rusya vatandaşlığı olan AlsuKURMASHEVA da ABD’ye iadesi yapılan bir diğer gazeteci oldu.. Alsu KURMASHEVA, Mayıs 2023’te ailevi sebeplerden dolayı gittiği Rusya’dan Çekya’ya dönmeye çalışırken havaalanında gözaltına alındı. “Yabancı çalışan
olup devlete bildirmeme” ve “dezenformasyon” suçlarından hüküm giydi.
İdam Cezasından Kurtuldu
Kızıl Haç bünyesinde çalışan Rico KRİEGER, Rusya-Ukrayna savaşı sırasında Belarus’ta gözaltına alındı. Rico KRİEGER, Belarus’a turist olarak gittiğini iddia etti ancak Rusya’ya göre bu ajanlık için bir kılıftı. Rico KRİEGER, Rusya’ya göre Ukrayna güvenlik servislerinde yer aldı. Altı ayrı suçlama ile mahkum edilen Rico KRİEGER, 24 Haziran 2024’te “terör ve paralı askerlik” suçlamaları ile Belarus’ta idam cezasına çarptırıldı.
Belarus Devlet Başkanı Aleksandr LUKAŞENKO, Rico KRİEGER afetti. KRİEGER, affedildikten 2 gün sonra Türkiye’de gerçekleştirilen takas operasyonu ile Almanya’ya döndü. NAVALNY’nin Yakın Müttefiki İade Edildi
Tarihi takas sırasında Almanya’ya dönen bir diğer önemli isim de İlya YASHİN’di. Rus vatandaşı olan YASHİN, Krasnoselsky Belediye Başkanlığı yaptı. Rus muhalif lider Aleksey NAVALNY’nin yakın müttefiki olan ve muhalif çizgide siyaset yapan YASHİN, Rus ordusu hakkında “yanlış bilgi” yaydığı gerekçesi ile Aralık 2022’de mahkum edildi.
PUTİN’e Muhalif KARA-MURZA Almanya’ya Döndü Rusya Devlet Başkanı PUTİN’in en büyük
muhaliflerinden olan Vladimir KARA-MURZA da Türkiye’deki takas operasyonunda Almanya’ya dönen önemli isimlerden biri oldu.
25 yıl hapse mahkum edilen Vladimir KARAMURZA, Nisan 2022’de Rus ordusu hakkında “yanlış bilgi” yayma, “istenmeyen bir örgütle” işbirliği yapma ve devlete ihanet suçlamalarıyla
tutuklandı.
İki kez zehirlenen ve ölümden dönen Vladimir KARA-MURZA’ya verilen ceza uluslararası kamuoyunda sıkça kınandı. Vladimir KARA-MURZA, hapishanede olduğu dönemde Washington Post için yazılar da kaleme aldı. Rus İstihbarat Çalışanı Rusya’ya Döndü.
Rusya için önemli bir isim olan Vadim KRASİKOV, takas operasyonunda Almanya’dan getirilen tek isim oldu. Vadim KRASİKOV, Rusya Devlet Başkanı PUTİN’in terörist olarak adlandırdığı Çeçen muhalif savaşçı Zelimkhan KHANGOSHVİLİ öldürmek için FSB tarafından özel eğitim alarak, Berlin’e gönderildi. Vadim KRASİKOV, 2019’da KHANGOSHVİLİ’yi Almanya’da öldürme suçundan ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Yakalandığı ilk dönemde Rusya ile bağlantısı reddedilen Vadim KRASİKOV için PUTİN daha sonra “vatansever” ifadelerini kullandı. Vadim KRASİKOV’un, ölmeden önce muhalif siyasetçi Aleksey NAVALNY ile takası da gündeme gelmişti. Rusya’ya Dönen İki Çocuklu Bir Aile de Vardı Dizilere konu olan bir hikaye gerçek oldu.
Tarihi takasta iki çocuklu Rusya Dış İstihbarat Servisi’ne çalışan karı-koca da yer aldı. SVR çalışanı Artem DULTSEV ve Anna DULTSEVA Slovenya’da sahte Arjantin pasaportu ile yakalandı. Maria Rosa Mayer Munoz takma ismini kullanan Anna DULTSEVA, Slovenya’da bir sanat galerisi sahibi gibi davranıyordu. İki çocukları ile birlikte Slovenya’dan getirilen aile takas operasyonu ile Rus yetkililere teslim
edildi.