Modern çağın en vahşi katliamı

İnsanlık tarihi böylesine vahşice bir vahşete ancak ilk çağlarda tanık olmuştur belkide. Orta çağ karanlığında bile böylesi görülmemiştir. 

Tarihe kara bir leke olarak geçen bu vahşet, hunharca katliam tam 29 yıl önce bugün Kadabağ'ın Hocalı kasabasında yaşandı. 

Global destekçilerinden bugün olduğu gibi o gün de yüz bulan Ermeni ordusu Karabağ'da işgale girişmiş, önüne gelen köy ve kasabaları yaka yıka ilerlerken Hocalı kasabasının kapısına dayanmıştı tarihler 25 Şubat 1992'yi gösterirken.

Kimse ertesi gün yaşanacak vahşeti tahayyül etmiyordu kuşkusuz. Asala üyesi teröristlerin komutasındaki Ermeni askerleri teslim çağrıları yapıyor, kenti terk edeceklere izin vereceklerini söylüyorlardı. Ancak, verdikleri süreyi ilk kendileri bozdular. 25 Şubat'ı 26 Şubat'a bağlayan gece yarısı harekete geçtiler. 

Sinsice kasabaya baskın yapıp, ellerinde birkaç av tüfeğinden başka bir şey bulunmayan sivil nöbetçileri etkisiz hale getirdikten sonra katliama giriştiler. 

O gece Hocalı'da çocuk, kadın ve yaşlılardan oluşan 613 kişi hunharca, vahşice katledildi. Hamile kadınların karınları deşilip doğmamış bebekleri bile öldürüldü. Kimi kurşuna dizildi, kimi işkencelerden geçirildi, tecavüzlere girişildi. O gece vahşet sabaha kadar sürdü. Gün aydınlandığında Hocalı'nın üzerinde dumanlar yükseliyordu. Kasabadaki evler, sokaklar kan içerisindeydi. Her yer hunharca katledilmiş sivillerin cesetleri ile dolmuştu. Katiamdan 487 kişi yaralı olarak kurtulabildi. 1275 kişi ise Ermeniler tarafından esir alındı. Esirlerden 150'si ise o gün bugündür kayıp. 

KATLİAM RUS ORDUSUNUN GÖZÜ ÖNÜNDE YAŞANDI

Hocalı katliamına giden süreç Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla başladı.

Azerbaycan'a karşı toprak iddiasında bulunan Ermeniler, 1991'in son günlerinde Karabağ'ı ablukaya aldılar. Karabağ'da tek havaalanının bulunduğu Hocalı da ele geçirilmesi gereken stratejik bir bölgeydi.  

Aylar süren saldırılarını 25 Şubat 1992'de  Ermeniler, gece, Sovyet Rus ordusunun o zaman Hankendi'de bulunan 366. motorize alayının da yardımıyla üç koldan Hocalı'ya saldırı başlattı. 

Yapılan sadece işgal değildi. Yukarıda da anlattığımız gibi modern çağın en vahşi, en hunharca işlenmiş toplu katliamı yaşanmıştı. Bu bir soykırım girişimiydi. Öyle ki o gece 8 aile tamamen yok oldu. 

Daha önce 7 bin kişinin yaşadığı Hocalı'da savunmasız durumdaki 106'sı kadın, 70'i yaşlı, 63'ü çocuk 613 Azerbaycan vatandaşı öldürüldü. Resmi rakamlara göre 487 kişi ağır yaralandı, 1275 kişi esir alındı. Esirlerden 150'si kayboldu. 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 22 Nisan 2010 tarihinde aldığı kararla Hocalı'da yaşananları, savaş suçları veya insanlık aleyhine suçlarla eşdeğer eylemler olarak gördüğünü belirtti. 

Bugüne kadar 15 ülke ile ABD'de16 eyalet meclisi Hocalı'da yaşananları kınayan ve soykırım olarak gören kararların altına imza attı.

Üzerinden 29 yıl geçen katliam Azerbaycanlıların kalbinde tazeliğini koruyor. Azerbaycan yönetimi insanlığa karşı işlenen bu suçları işleyenlerin uluslararası mahkemelerde yargılanmasını istiyor. 

Delil olarak da Ermenistan eski Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan'ın "Hocalı'ya kadar Azerbaycanlılar bizim sivilleri öldürmeyeceğimizi düşünüyordu fakat Hocalı ile birlikte biz bu algıyı kırdık." sözlerini ortaya koyan Azerbaycan yönetimi "Bu mülakat, Ermeni güçlerin Hocalı'da yaşananları bilinçli şekilde yapmalarının kanıtıdır. Hocalı'da, insanlığa karşı en ağır suç olan soykırım suçu işlenmiştir. Azerbaycan halkının istediği tek şey Hocalı konusunda adaletin yerini bulmasıdır." diyor.

MAĞRUR, GURURLU VE GALİP BİR HALK OLARAK ŞEHİTLERİNİ ANIYORLAR

Azerbaycanlılar için Hocalı dinmeyen bir acı, kesilmeyen gözyaşı demekti.

Aslında bu yıl da farklı değil. Acı her yürekte aynı şiddette hissediliyor.

Ancak 28 yıl boyunca Hocalı'yı mağlup bir halk olarak anan Azerbaycanlılar, ordularının 2020'de kazandığı zafer nedeniyle artık mağrur ve galip bir halk olarak şehitlerinin yasını tutuyor.