Otizm nedir, genetik midir?

Otizm hastalığı nedir, sorusu vatandaşlarımız tarafından merakla araştırılmakta. Otizm, bireyin dış dünyadaki uyaranları algılamasını, aldığı bilgileri düzenleyip kullanılmasını etkileyen, yaşam boyu süren gelişimsel bozukluktur. Nörolojik ve gelişimsel bir bozukluk olan otizmin (veya otizm spektrum bozukluğu) belirtileri erken çocukluk dönemine, 0-3 yaş arasına dayanıyor. Bazı sinir sistemi sorunlarından kaynaklandığı düşünülse de neden ve nasıl oluştuğu tam olarak bilinmiyor. Peki, Otizm hastalığı nedir, genetik midir, tedavisi var mı? Detayları haberimizde bulabilirsiniz.

OTİZM HASTALIĞI NEDİR?

HaberTürk'ten alınan habere göre, Otizm, bireyin dış dünyadaki uyaranları algılamasını, aldığı bilgileri düzenleyip kullanılmasını etkileyen, yaşam boyu süren gelişimsel bozukluktur. Otizm, bireyin dış dünyadaki uyaranları algılamasını, aldığı bilgileri düzenleyip kullanılmasını etkileyen, yaşam boyu süren gelişimsel bozukluktur. Kaynağı psikolojik değil, nörolojiktir, diğer bir deyişle beynin işlev bozukluklarına bağlıdır. Otizmin beynin ve merkezi sinir sisteminin yapısındaki organik farklılık ya da bozukluktan kaynaklandığı düşünülmektedir.

OTİZM NEDEN OLUR?

Otizmin hızla yaygınlaştığına ve dünyada her 68 çocuktan birinin otizm gösterdiğine dikkat çeken Nuh’un Gemisi Çocuk Terapi ve Aile Danışmanlığı kurucusu Mine Nişlioğlu ise otizm ile ilgili bilgiler veriyor.

Nörolojik ve gelişimsel bir bozukluk olan otizmin (veya otizm spektrum bozukluğu) belirtileri erken çocukluk dönemine, 0-3 yaş arasına dayanıyor. Bazı sinir sistemi sorunlarından kaynaklandığı düşünülse de neden ve nasıl oluştuğu tam olarak bilinmiyor.

Mine Nişlioğlu, son araştırmalara göre dünyada her 68 çocuktan birinin otizm gösterdiğini, erken çocukluk döneminde çocukların yakından izlenmesi gerektiğini vurgulayarak “Çoğu aile çocuğunda otizm olduğunu anlayamıyor” diyor. Bunun sebeplerini şöyle açıklıyor.

ÇOĞU AİLE ÇOCUĞUNDA OTİZM OLDUĞUNU ANLAYAMIYOR

“Otizm dahilindeki çocuklar fiziksel olarak genelde gayet sağlıklıdırlar. Bazen fazla hareketli olurlar; adlarıyla seslenilince tepki vermeme, bir etkinliğe odaklanamama gibi zorlukları bu hareketlilikle ilişkilendirilebilir ve aileleri yanıltır. Örneğin‘Çok hareketli olduğu için çağırınca bakmıyor, aklı muzurlukta” derler. Daha sakin bir yapıda olan çocuk ise çok dikkat çekmez ve hatta ‘uslu’ bir çocuk olarak tanımlanabilir. Ayrıca otizm, birkaç farklı tabloda görüldüğu gibi fiziksel bir özellik taşımaz, örneğin çekik gözler, büyük eller veya kulaklar gibi. Bu nedenle aileler herhangi bir ‘problem’ konduramazlar çocuklarına. Son olarak çocuk gelişen bir varlık olarak görülür ve iletişim veya hareketlilikle ilgili problemler için aileler, sıkça ‘düzelir’ diye düşünürler. Ailelerin bu problemleri fark etmeleri ve çocuklarının farklı olduğunu görmeleri ise genelde başka çocuklarla bir araya gelindiğinde gerçekleşir.”

OTİZM BELİRTİLERİ NELERDİR?

Mine Nişlioğlu, otizmden ne zaman kuşkulanılması gerektiğiyle ilgili ise şu bilgileri veriyor:

Çocuğun davranışları ve gelişimi, diğer çocuklardan farklıysa,

Karşısındakiyle göz göze gelemiyorsa,

Adı ile seslenilince bakmıyorsa,

Sürekli zıplamak ve sallanmak gibi hareketler yapıyorsa,

Konuşmada geriyse,

Bazen duymuyor gibi davranıyorsa,

Bazı kelimeleri veya motor davranışları (el, kol hareketleri, mimikler gibi) sürekli tekrarlıyorsa otizmden kuşkulanılabilir.

Otizmin teşhisinde dünyanın çeşitli ülkelerinde kullanılan otizm spesifik tanı kriterlerinden yararlanıldığını da belirten Mine Nişlioğlu, “Ne yazık ki otizmi tamamen ortadan kaldıracak bir ilaç ve tedavi yöntemi yok. Ancak erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleriyle otizmli çocuklar gerçekten çok önemli gelişmeler gösterebilmektedirler” diyor.

OTİZM KORKUNÇ BİR DURUM DEĞİL

Kendi deneyimlerini de paylaşan Mine Nişlioğlu, oğlu Nuh’a 18 aylıkken otizm teşhisi konulduğunu, psikoloji eğitimi almış biri olduğu halde teşhis öncesinde bunu çocuğuna “konduramadığını”, durumu hemen kabullenemediğini ve kendisini çok çaresiz hissettiğini belirtiyor. “Ama yavaş yavaş tünelin sonunda bir ışık gördük. O kadar da korkunç değildi durum. Eğitimle müthiş ilerleme kaydetmiş çocuklar, aileler vardı. Mücadele ettik, bu yola baş koyduk ve çok yol aldık. Oğlum artık çok şeyi anlıyor ve yapıyor. Öz bakım becerileriyle ilgili hiçbir sıkıntımız yok. Normal bir okula gidiyor. Okuyor. En büyük sıkıntı duyduğumuz alan konuşma. Konuşuyor ama kendisi iletişime geçmiyor. Ama oraya da geleceğiz yakında” açıklamasında bulunuyor ve ailelere şu çağrıyı yapıyor:

“Asla vazgeçmeyin. Durmadan, usanmadan, bıkmadan öğretmeye uğraşın. Farklı bakışlardan çekinmeyin. Çocuğunuzla çocuk olun, hep anlayışlı, hep sevecen olun. Korkmayın. Şükredin ve hep daha fazlası için uğraşın. Unutmayın, her çocuk öğrenir!”

OTİZM SEBEPLERİ NELERDİR?

Prof. Dr. Ahmet Aydın, 7’den 70’e Taş Devri Diyeti adlı kitabında yaptığı minik bir söyleşi ile otizmi, otizm belirtilerini ve beslenme düzeni ile nelerin değişeceğini anlatıyor.

Çocuğunuz, seslendiğinizde size bakmıyor, duymuyor, tepki vermiyorsa sadece işitme problemi olmayabilir o nedenle işitme sıkıntısı için doktora başvurduğunuzda sonuçlar işitme açısından normalse lütfen otizm açısından yeniden değerlendirilmesini isteyiniz ya da başka bir doktora başvurunuz.

Otizm kişinin dil, sosyal ve iletişim becerilerini bozan gelişimsel bir hastalık. Çocuklarda otizm rahatsızlığının olup olmadığını ne yazık ki ilk 18 aya kadar anlamamanız normal çünkü belirti kendisini bebeklik döneminde çok göstermiyor. İlk belirtilerin farkedilmesi ile beraber aileler için zorlu süreç başlıyor çünkü çocukları, yaşıtlarına göre gerileme gösteriyor ve bu sanılandan daha da hızlı oluyor.

OTİZM HASTALIĞININ EN BELİRGİN ÖZELLİKLERİ NELER?

* Otizmli çocuklar tüm seslere oldukça duyarlıdırlar ama genellikle ebeveynleri seslendiklerinde duymaz ve tepki vermezler.

* Otizmli çocukların çoğu bazı görsel uyaranlara karşıda tepki vermezler. Örneğin ebeveynlerinin yüzlerine bakmaz, gözle temas kurmazlar.

* Otizmli çocuklar hareket eden, parlak renkli nesneleri uzun uzun seyrederler.

* Birçok otizm rahatsızlığı olan çocuk acıdan, sıcaktan ve soğuktan etkilenmez. Bunun nedeni otizm rahatsızlığı olan çocuklar buğday (glüten) ve süt (kazein) proteinlerinin yeteri kadar sindirilemeden kana geçmesi. Bu sindirilememiş proteinler vücutlarında morfin etkisi yaratıyor.

* Otizmli çocuklarda korku ve tehlike duyusu olmaz.

* Otizmli çocuklar bazı kaba motor becerileri ve bazı ince motor becerilerini yapamamakta ya da geç şekilde yapmakta.

Kaba motor beceriler neler?

Kapı açma

Kapı kapama

Dans etme

Yüzme

İnce motor becerileri neler?

Sayfa çevirme

Delikten ip geçirme

Kâğıt kesme

* Otizmli çocuklar ellerini, kollarını farklı kullanırlar. Örneğin parmak uçlarında yürürler.

* Fiziksel temastan rahatsız olurlar.

* İçlerine kapanıktırlar ama bir o kadarda aşırı hareketli olurlar.

* Normal bir çocuk 9 – 10 aylıkken “anne – baba – dede” gibi kelimeleri söylemeye başlar. Otizmli çocuklarda ki ilk belirti de bunun olmaması ya da çok geç olmasıdır. Yani otizmli bebekler zamanında konuşmaya başlamaz.

“Otizmli çocukların yüzde 80 – 90’ı erkek çocuktur. Bununda önemli nedeni ebeveynlerin ya da aile büyüklerinin erkek çocuk geç konuşur deyip bir türlü otizm rahatsızlığının ilk belirtisi olan zamanında konuşmaya başlamama durumunu fark etmemeleri.”

* Otizmli çocuklar kendilerine söylenen ya da direkt kendine söylenmese de etrafta duydukları bazı kelimeleri bir papağan gibi sürekli tekrarlarlar.

* Otizmli çocukların çoğu alışkın olduğu durumların değiştirilmesine tepki gösterirler. Örneğin evdeki eşyaların yerlerinin değiştirilmesini istemezler, sürekli aynı elbiseyi giymek isterler.

* Otizmli çocuklar bazı nesnelere olduklarından çok bağlıdırlar ve bu nesneler kaybolduğunda bulana kadar huysuzlanırlar.

* Otizmli çocukların çoğu suyla oynamayı ve otomobille dolaşmayı çok severler.

Taciz sonrası travma onu bu hale getirdi!Yaşam

Russell Crowe'un son hali görenleri şaşırttı!Magazin

Şimdiye kadar görülen en iyi Instagram hesabı!Yaşam