Renk haritası için kriter değişiyor
Türkiye'de vaka artışlarının 20 binli rakamları geçmesinin ardından, yüzde 300'le ulaşan bu yükseliş 4 renkle sembolize edilen kategorilerin de güncellenmesini gündeme getirdi. Şu anki rakamlara göre 22 yeni ille birlikte kırmızı kategoriye girme riski bulunan il sayısı 39'a ulaşmış durumda. Hal böyle olunca çok yüksek risk kriterinin baz değerinin artırılması gündemde.
Türkiye'de günlerdir açıklanan yeni vaka sayıları 20 binin üzerinde. Ancak vakalardaki bu yüksek artış oranına rağmen hastalığın zatürreye dönüşme ve yoğun bakıma yatma oranı çok gerilerde görülüyor.
Bunun yanı sırada hastalığın ölümcül etkisindeki azalmada dikkat çeken bir başka durum.
İşte salgındaki bu yeni durum, mavi, sarı, turuncu ve kırmızı renklerle sempolize edilen risk katogorilerinde uygulanan kriterlerin de değişmesini gündeme getirdi.
Öncelikle Türkiye'de günlük vaka sayılarının öngörülenin de üstünde artmasına rağmen hastane ve yoğun bakımlara başvuru oranının düşüklüğü aşılamanın olumlu etkisi olarak görülüyor.
İşte gündeme gelen kriter değişimine ilişkin değerlendirmeye alınan gelişme detayları:
* İkinci pik sırasında yoğun bakıma giden hastaların yüzde 85'i 65 yaş üstündeki vatandaşlardı. Türkiye bu grubu aşılayıp koruma altına alınca hastaneler artan vakalara rağmen korkulan doluluk oranlarına ulaşmadı.
BEKLENENDEN HIZLI ARTIŞ VAR
* Mart ayı ile birlikte bazı kısıtlamaların kaldırılmasının vaka sayılarında artışa neden olacağı öngörülüyordu. Ancak artış düşünülenden de hızlı gerçekleşti. Günlük pozitiflik rakamları yüzde 11'lere ulaştı.
VAKA ARTIŞI YOĞUN BAKIMA YANSIMADI
* Günlük vaka sayılarındaki hızlı artış ise hastanelere tahmin edildiği oranlarda yansımadı. Türkiye'nin 32 bin günlük vakayı gördüğü ikinci pik döneminde yoğun bakım bekleme süresi 72 saate çıkmıştı. Ancak şu anda bir bekleme söz konusu değil. Üstelik sağlık kuruluşlarının üzerinde ciddi bir yük de bulunmuyor. Kısıtlamaların kaldırılmasından bu yana günlük vaka sayıları yüzde 300 artışmek, yoğun bakıma başvurunun yüzde 25'te kalması da dikkat çekiyor.
BÜYÜKLER AŞIYLA KORUNDU
* İngiltere'de yapılan bir araştırma yeni mutantın yoğun bakıma geçiş ve ölümleri de artırdığını ortaya çıkarmıştı. Türkiye'de ise buna benzer bir gelişme yaşanmadı. Bu konuda yapılan araştırmalarda ise tam tersine günlük vaka sayılarındaki artışların ölüm ve yoğun bakım oranlarına yansımadığı görüldü.
* Bilim Kurulu ile de paylaşılan bu araştırmalarda ölüm ve yoğun bakıma oranlarına vaka artışının yansımamasının en önemli nedeninin 65 yaş üstü vatandaşlarının yüzde 91 civarında aşılanması olduğu sonucuna varıldı.
* Önceki dalgada yoğun bakıma alınan hastaların yüzde 85'ini 65 yaş üstü hastalardan oluşuyordu. Aşı ile birlikte bu grupta yaşayan vatandaşlar virüsü kapsalar bile hastalığı hafif semptomlarla atlatıyor.
65 YAŞIN YÜZDE 9'U AŞI YAPTIRMADI
* Halen İstanbul'da 65 yaş üstü aşı yaptırmayan 250 bin kişi var. Türkiye genelinde oran ise yüzde 9.
KRİTERLER DEĞİŞEBİLİR
* Bu veriler ışığında illerin renklerle sınıflandırılmasında bazı değişikliklere gidilebileceği konuşulmaya başlandı.
* Örneğin, kırmızı kategori için 100 binde 100 olarak verilen günlük vaka sayısı yerine bu kriterin 200'e çekilebileceği belirtiliyor.
* Renk kodlarında vaka ortalamaları değil aynı zamanda o ildeki aşılanma ve hastaneye başvuru ile yoğun bakım doluluk oranları da baz alınıyor.