Sessiz pandemiye kulak verin! Bu hastalık tam 38,4 milyon kişiye ulaştı

Tüm dünyayı etkisi altına almış olan koronavirüsün sosyal hayat kısıtlaması ve ölümcül riski bulundurması nedeniyle yankısı çok büyük oldu. Elbette, bu hastalığın hızlı yayılmasından da kaynaklıydı. Ancak, koronavirüs süresi boyunca pek çok hastalık göz ardı edildi. Koronavirüsün etkilerinin zayıflamasıyla birlikte ise bu hastalıklar yüzünü göstermeye başladı. Onlardan birisi kanser iken; bir diğeri son derece tehlikeli bir başka hastalık olan HIV enfeksiyonu oldu.

Tüm dünyayı etkisi altına almış olan ve bugün itibariyle dünyada 38,4 milyon kişiyi enfekte etmiş olan HIV enfeksiyonunun Türkiye’de görülme sayısı da artmaya başladı. Kan ve korunmadan girilen cinsel ilişkilerden buluşan HIV enfeksiyonu için; “Türkiye’de sessiz bir pandemi devam ediyor, ülkemizde tanılar artmaya başladı. Artık hastaları lise çağlarından itibaren görüyoruz. Hele İstanbul bölgesinde yüzde 50’sini ancak tanıyabiliyoruz. Zaten olguların büyük çoğunluğu Türkiye’de İstanbul’da. Kişilerin yüzde 50’si tanısını bilmeden hayatlarını sürdürmekte, bu bizi endişelendiriyor” diyen uzmanlardan açıklamalar peş peşe geldi.

“YILDA 4-5 BİN YENİ TANIMIZ VAR”

Satıları gitgide artmaya başlamış olan HIV enfeksiyonunda artış hızına dikkat çeken ilk isim Dr. Fehmi Tabak oldu. Son yıllarda, her yıl 4-5 bin kişiye tanıya koymaya başladıklarını belirten Dr. Tabak, açıklamalarında şu hususlara dikkat çekti:

“HIV enfeksiyonunun tanımlanmasının 42’nci yılı tabi ilk baştan bugüne kadar çok değişimler geçirdi. Artık tedavi alan hastaların bulaştırmadığı bir dönemdeyiz ve yaşam sürelerinin uzadığı, kendi yaş gruplarına eş değer bir yaşam sürdüğü bir döneme girdik. Türkiye’de dünyadaki pandeminin bir devamı olarak sessiz bir pandemi devam ediyor. Birçok gelişmiş ülkede HIV enfeksiyon olguları, yeni tanılar azalırken ülkemizde artmaya başladı. Artık yılda 4-5 bin yeni tanımız var. Bugüne kadar 1985 yılından itibaren 35 bine yakın HIV enfekte kişi takip etmekteyiz. Tedavi altındaki hastalarda endişe edecek hiçbir şey olmadığını, normal kişilerden bir farkı olmadığını, bulaştırma özellikleri açısından daha rahat müdahale edilebileceğini, endişelere mahal olmadığını anlatmaya çalışıyoruz.”

“BİRİNCİ BULAŞ YOLU; CİNSEL İLİŞKİ”

Açıklamalarının devamında HIV virüsünün çok küçük yaşlara düştüğünü belirten Dr. Fehmi Tabak, özellikle lise çağında çocukların da bu hastalığa yakalandığını bildirerek, durumun ehemmiyetine dikkat çekti. Aynı zamanda ilk bulaş yolunun cinsel ilişki olduğunu hatırlatan Dr. Tabak, şu uyarılarda bulundu:

“Artık lise çağlarından itibaren görüyoruz hastaları, ortalama yaş 20 ile 40 arasında bir birikim gösterdi. Bu birazcık daha genç yaşa evrilmeye başladı. Hastalarımızın birçoğunun eş cinsel olduğunu biliyoruz artık kadınlarda yüzde 15 civarında tanı alan hastamız var. Yüzde 85 erkek, bunların da önemli bir bölümü eşcinsel bireyler. Farkındalık çok önemli, biz hastalarımızın en az yarısını tanımıyoruz. O tanımadığımız hastalar, hastalığı bulaştırmaya devam ediyor. Birinci bulaş yolu; cinsel ilişki, mutlaka bir test yaptırmalarında anlatamayacağımız kadar fayda var. Hele İstanbul bölgesinde yüzde 50’sini ancak tanıyabiliyoruz. Zaten olguların büyük çoğunluğu Türkiye’de İstanbul’da. Bir müddet daha artacak ülkemizde ama bir yerden sonra bu artışlar duracak o yüzden farkındalık çok önemli. Anonim test merkezleri vardır, hiç kimlik bilgilerini vermeden bile bu testi yaptırabilirler. Çok ileri evrelere gelene kadar HIV enfeksiyonu hiçbir belirti ve bulgu vermemekte dolayısıyla hastalığı bulaştırmaya devam etmekte. Eşcinsel ilişkiyle bulaşma riski biraz daha fazla. Yüzdelere baktığımız zaman erkek popülasyon içinde biraz daha fazla olduğunu görmekteyiz. Yüzde 50’si tanısını bilmeden hayatlarını sürdürmekte.”

“HIV PANDEMİDİR”

İHA’ya röportaj veren Dr. Fehmi Tabak’ın ardından bir açıklama da Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Dilek Yıldız Sevgi’den geldi. Rakamların son derece endişe verici olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Sevgi, ‘HIV pandemidir’ dediği açıklamalarında şu ifadelere yer verdi:

“HIV pandemidir, dünyada 38,4 milyon kişi HIV ile enfekte. Ülkemizde de sayılar şu ana kadar azdı ama son yıllarda giderek arttığını görüyoruz. Bununla da ilgili endişelerimiz var. HIV tanısıyla ilgili farkındalık, test yapma oranının artması gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü HIV’ karşı elimizde güçlü tedaviler var, biz HIV enfeksiyonunu kontrol edebiliyoruz. Kişiye normal bir yaşam sunabiliyoruz. Erken tanı ve tedavi, farkındalığın artması çok önemli. Bizi endişelendiren; yıllar içerisinde giderek enfekte olan kişi sayısının artması, üstelik tanı almamış olması, biz hep bir buz dağı ile ifade ederiz. Bizi endişelendiren bulaşın, sayıların artması.”