Sinüzit nedir? Belirtileri neler? Sinüzite ne iyi gelir?

Sinüzit, toplum içerisinde sıklıkla karşılaştığımız  bir sağlık problemi. Genellikle, şiddetli baş ağrısı olarak kendini gösteren sinüzitin ne olduğu, sebeplerinin neler olduğu ve tedavi yöntemleri araştırılan konular arasında. Peki, sinüzit nedir? Belirtileri ve tedavi yöntemleri neler? Tüm detaylarıyla haberimizde...

Sinüzit nedir sorununu yanıtını yanıtlamadan önce sinüs nedir onun bir tanımlamasını yapalım. Sinüs, içi hava dolu odacık demektir. Paranazal sinüs, burun etrafında bulunan içi hava dolu odacıklardır. Bunlar; iki taraflı gözlerin üzerinde bulunan frontal sinüsler, gözlerin altında bulunan maksiller sinüsler, gözlerin arasında bulunan irili ufaklı her tarafta yaklaşık 8-12 arasında bulunan etmoid sinüsler bir de en arka da bulunan dilinin altında bulunan bir sinüs vardır. Bu sinüslerin her birisinin bir havalanma kanalı vardır. Ve bu havalanma kanalı çeşitli kanallar vasıtasıyla burun boşluğunun içerisine açılıyor. Eğer sinüslerin havalanma kanalları herhangi bir sebepten dolayı tıkanırsa bir ödemden, alerjiden, bakteriyel, nezle veya gripten dolayı olabilir. Eğer bu sinüslerin havalanma kanalları bir şekilde tıkanırsa sinüslerin içerisinde bir konjesyon ortaya çıkıyor ve sinüslerin havalanması sağlanmazsa bu bakterilerin üremesine daha sonra sinüzitin ortaya çıkmasına neden olabiliyor.

Kısaca tanımlayacak olursak, sinüs dediğimiz yapılar, burunun çevresinde sağında, solunda ve kaş üzerinde bulunan kafa kemikleri içerisindeki hava dolu boşluklardır. Bunlar başın hafifletilmesini ve insana ait sesin özellik kazanmasını sağlayan önemli bir organdır. Teneffüs ettiğimiz havayı nemlendirirler, ısıtırlar ve başın hafif kalmasını sağlarlar.

SİNÜZİT BELİRTİLERİ NELERDİR?

Bunların açılma ağızları da hep burunadır. Burun bölgesindeki enfeksiyonlar, nezle gribal enfeksiyonlardır. Sinüste etkilenerek sinüzit adı verilen bir iltihap oluşur. Sinüzite bağlı baş ağrısının özellikleri vardır. Örneğin; sinüzitiniz varsa ve başınız ağrıyorsa mutlaka burun tıkanması vardır. Burun tıkanmadan sinüzit ağrısı olmaz. Bu ağrıda özellikle gün ortasından sonra başınızı öne eğdiğinizde burun tıkanıklığı ile ciddi bir baş ağrısı oluyorsa, genzinize akıntı oluyorsa, ağız kokunuz varsa ve yüzle kaş üzerinizde ağrılar oluyorsa sinüzitten şüphelenebilirsiniz.

Sinüzit dışında; gerilim, baş ağrıları, özellikle migrenden yarım baş ağrısı, bununla birlikte bulantı ve gözlerde ışı hassasiyeti olur. Migren de çoğu zaman sinüzit ile karışır. Bazen sinüzit ile beraber diğer baş ağrısı yapan nedenlerde işin içine dâhil olarak karmaşık bir klinik tablo ortaya çıkarabilir.

SİNÜZİTE NE İYİ GELİR?

Halk arasında en sık görülen rahatsızlıktan birisi olan sinüzite iyi gelen şifalı bitkiler çok sık araştırılmaktadır. Baş ağrısı yapması nedeniyle bazen çekilmez bir hal alan sinüzite neler iyi gelir? İşte bu hastalığa karşı kür tarifi;

Yaklaşık yarım litre suyu kaynatınız. İki tatlı kaşığı kurutulmuş papatyayı kaynayan suyun içine atınız. Kaynayan suyu bir başka kaba aktarıp, başınızı havluyla örterek, yüzünüzü buharına tutunuz ve burnunuzdan nefes alıp veriniz. Arada ağzınızdan da nefes alıp veriniz. Bu uygulamayı 5 dakika sürdürünüz. Daha sonra suyu tekrar kaynatıp 5 dk. Daha aynı şekilde başınızı havluyla örterek uygulayınız. Ertesi gün aynı şekilde 5 dk. Uygulayıp yarım saat ara veriniz ve 5 dakika sonra tekrar yapınız. Akıntının gelmeye başladığı gün, 3 gün ara veriniz. Yeterli rahatlama sağlandıktan sonra ileri tarihlerde uygulama tekrar edilebilir.

SİNÜZİT TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Sinüzitin tedavisi genellikle ilaç ve medikal tedavidir. Cerrahi tedavi yani ameliyat tedavisi çok nadiren gerekebilir. Burun hijyenin çok iyi olması gerekiyor. Sinüzite yakalanmamak için kendinizi soğuktan koruyacaksın, burun temizliğini çok iyi yapacaksınız. Günde 8-10 defa burun içindekileri temizleyeceksiniz. Gençler özellikle banyo yapıp sokağa çıkıp soğuğa maruz kaldıklarında burun tıkanıklıkları ve ardından sinüzite sıklıkla yakalanırlar. Ama sinüzit tedavisiz bir hastalık değildir. Bu hastalıktan şüphelendiyseniz mutlaka bir kulak, burun, boğaz hekimine gidip baş ağrısının sebebinin sinüzit olup olmadığını mutlaka ayırt etmeniz gerekmektedir. Sinüzitten korkmayın ama tedavi edilmezse uzun süre geniz akıntısı yapıp akciğer problemlerine neden olabilir. İhmal edilmemesi gereken önemli hastalıklardan bir tanesidir.

SİNÜZİT NEDENLERİ

Sinüzitin pek çok farklı nedeni olmakla birlikte en sık görülen nedenleri şöyledir;

Viral üst solunum yolu enfeksiyonları (ÜSYE) : Sinüzitin en sık nedenidir. Nazal mukozanın viral enfeksiyona bağlı ödem ve inflamasyonu ile sinüs boşalma kanallarının tıkanması, aynı zamanda üretilen mukusun ostiumları tıkayacak şekilde koyu kıvamlı olması sinüsler içinde salgı birikimi ve oksijenlenmede bozulmaya neden olur. Bu aşamayı takiben ikincil bakteriyel çoğalma ile sinüzit oluşur.

Alerjiye bağlı sinüs ostiumlarını tıkayan mukoza ödemi ikinci önemli sinüzit nedenidir.
Burun içi eğrilikler (septum deviasyonu),

Polipler,

Burun eti büyümeleri (konka hipertrofileri) gibi sinüs boşalma kanallarını daraltan ya da tıkayan anatomik patolojiler,

Özellikle çocuklarda görülen büyümüş geniz etleri,

Yüzme veya uçak yolculuğu esnasında oluşan basınç değişiklikleri ostiumların kapanmasına yol açar,

Sinüzit, hipertansiyon ve romatizmadan daha fazla görülmekle birlikte yaşam kalitesini şeker hastalığı ve kalp hastalıklarından daha fazla bozmaktadır. Yalnızca fiziksel olarak değil, psikolojik olarak da olumsuz etkileri vardır. Sinüzit; burun tıkanıklığı, alın bölgesinde ağrı, halsizlik ve yorgunluk, gece ağzı açarak uyuma, horlama gibi sorunların yanı sıra mide, bağırsak ve akciğer sorunlarına da zemin hazırlıyor. Bu nedenle sinüzite neden olan etkenler ve sinüzit mutlaka tedavi edilmesi gerekir.

Islak saç ile dışarı çıkmanın ya da duş sonrası saçları kurutmamanın sinüzite neden olup olmayacağı halk arasında en sık merak edilen konulardan biridir. Burnunda alerjisi veya polipleri olan veya alerjiye bağlı burun etleri büyüyen kişiler ıslak saçla dışarı çıktığında bu kişinin burun mukozası sıcak-soğuk değişimi esnasında alerjik olarak şişeceğinden ve sinüslerin delikleri kolayca kapanacağından sinüzit olma riskleri artar. Bu bilgi, kişinin saçını kestireceği, kısa saçla bu riski ortadan kaldıracağı anlamına gelmez. Bu, sıcak-soğuk değişimi ile ilgili bir problemdir ve herkeste görülebilir fakat genel olarak burunda bunu kolaylaştırabilecek bir yatkınlık veya hastalık varsa daha sık karşılaşılır.

Halk arasında baş ağrısının en önemli nedenlerinden biri de sinüzit olarak bilinmektedir. Sinüzit oldukça şiddetli ve hayat kalitesini etkileyen bir ağrıya neden olabilir. Burun çevresindeki hava dolu boşluklar olan sinüslerden köken alan baş ağrısı nedenleri kısaca;

Havalanma yetersizliği sonucu oksijensizlik veya negatif basınç
İltihabi dokuların(polip) çevre dokulara basıncı sonucu ortaya çıkanlar şeklinde sıralanabilir.
Birçok sinüs hastalıklarında birden fazla sinüsün hasta olması doğaldır. Dolayısı ile ortaya çıkan şikayetler, bir ve birden fazla sinüsün oluşturduğu bir bütün olacaktır. Bunun yanı sıra yansıyan ağrı fenomeni de işe karışır.

Yanak bölgesi sinüslerinde ağrı, sinüs bölgesinden üst dişlere doğru ilerler. Ağrı bazen elmacık kemiği, geniz ve alın bölgesinde duyulur. Kronik sinüzitlerde ağrı, genel kanının aksine daha az rastlanan bir belirtidir. Yanak sinüsünün habis tümörlerinde ağrı ancak ileri devredeki bir şikayet olabilir. Yanak sinüslerinin kistleri de ağrı nedenidir. Kistler büyüyüp sinüsün içini kapladığında özellikle sinüs ağızlarına yaptıkları baskı ile ağrı nedeni olurlar. Ağrı genellikle şiddetli olup yanak bölgesinden taşarak alın sınırlara kadar dayanır. Gözyaşı salgısında artma ve burun tıkanıklığı vardır.

Burun kökü sinüslerinin akut enfeksiyonlarında aynı taraf burun kökü ve gözler arkasında ağrı vardır. Nadiren tek başına bulunur. Genellikle yanak ve alın sinüziti beraberinde pansinüzit şeklinde mevcuttur. Osteoma denilen selim tümörleri de başlangıçtan itibaren ağrı yapmaları ile tanınır.

Alın ağrılarında genellikle alın bölgesi sinüzitleri çok sorumlu tutulur. Halbuki alın sinüsü ağzının anatomik özelliğinden dolayı boşalmasının kolay olması, alın bölgesi sinüzitlerinde ağrının çok olmamasını sağlar.

Burun sinüsleri arasında özellikleri yönünden en az tartışması yapılmakla beraber, hala klinik bulguları yönünden hakkında son söz söylenmemiş olanı kafa tabanı sinüsleridir. Birçok şikayet ve hastalık hala kafa tabanı sinüzitlerinin sorumluluğuna sığınmaktadır. Akut enfeksiyonunda kafa arkası baş ağrısı, alın ve iki taraflı şakak ağrısı, omuza, dişlere, damağa ve buruna yayılan ağrı, ense sertliği, geniz arkası ağrısı, unutkanlık ve dalgınlık görülebilir.

Sinüs içerisinde bulunan hava teorik olarak dışarıda bulunan hava ile aynı atmosferik basınçtadır ve basıncın dengelenmesi, sinüs ağızlarının normal geçirgenlikleri ile ilişkilidir. Bu ilişkinin bozulması sinüsteki hava basıncının dış ortama göre fazla ya da eksiklik göstermesi gibi bir oluşuma neden olur. Bunun pratik sonucu bir ağrının ortaya çıkmasıdır. Özellikle sinüs içindeki hava basıncının azalması ile beraber olan “vakum sinüzit” ve “vakum baş ağrısı” adı verilen bir oluşumdan söz edilmektedir. Bu durum; ya sinüs ağzının herhangi bir nedenle tıkanması ve içindeki gazların mukoza tarafından emilmesi sonucu olarak ya da dış atmosferik basınç değişikliklerine uyum sağlamaması sonucu olabilir. Sinüs ağzının iltihabi, alerjik ve tümöral oluşumlar sonucu tıkanması ve hava geçirgenliğine mani olması ile açıklanmaktadır. Sinüs ağzının açılması ağrıyı ortadan kaldırır.