sosyal medyada 'unutulma' hakkı

Sosyal medyaya yeni kurallar getiren yasa, dün TBMM'den geçti. AK Parti ve MHP ortaklığıyla kabul edilen yasa birçok yaptırımlar içeriyor. Hürriyet Gazetesi'nden Turan Yılmaz'ın haberine göre, işte o yasada öne çıkan yeniliker;

CAYDIRICI CEZA

İnternet ortamındaki suçlarla mücadele yasasına "sosyal ağ sağlayıcı" tanımı ekleniyor. Muhatabın yurtdışında bulunması halinde idari para cezaları, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından doğrudan muhataba elektronik posta ya da diğer iletişim araçlarıyla bildirilebilecek. İzleyen 5. günün sonunda tebligat yapılmış sayılacak. Yükümlülüğünü yerine getirmeyen yer sağlayıcılarına verilecek idari para cezaları caydırıcılığın sağlanması için arttırılarak, 100 bin liradan 1 milyon liraya kadar uygulanabilecek.

İÇERİĞİN ÇIKARILMASI

Suç oluşturan içeriğin çıkarılmasının mümkün olduğu durumlarda erişimin engellenmesi kararı yerine içeriğin çıkarılması kararı verilebilecek. Bu kararların gereği en geç 4 saat içinde yerine getirilecek.

UNUTULMA HAKKI

İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talep etmesi durumunda yargıç tarafından, başvuranın adının, ihlale konu internet adresleriyle ilişkilendirilmemesine (unutulma hakkı) karar verilebilecek.

TÜRK TEMSİLCİ

Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurtdışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, en az bir kişiyi Türkiye’de temsilci olarak belirleyecek. Temsilcinin iletişim bilgileri kolayca görülebilecek ve doğrudan erişilebilecek şekilde internet sitesinde yer verilecek, kimlik ve iletişim bilgileri BTK’ya da bildirilecek. Temsilcinin gerçek kişi olması halinde Türk vatandaşı olması zorunlu olacak. Önergeyle yasada yapılan değişiklikle temsilci bulundurma zorunluluğuna ilişkin düzenlemenin yürürlük tarihi 1 Ekim 2020 tarihinde olarak değiştirildi.

HEM PARA CEZASI HEM REKLAM YASAĞI

BTK’nın bildiriminden itibaren 30 gün içinde temsilci yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya 10 milyon lira idari para cezası verilecek. Bu cezanın tebliğinden itibaren 30 gün içinde yine yerine getirilmezse 30 milyon lira ceza daha ekleniyor. İkinci kez verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde sosyal ağ sağlayıcısına yeni reklam verilmesi yasaklanacak. Â BTK’nın bildiriminden itibaren 30 gün içinde temsilci yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya 10 milyon lira idari para cezası verilecek. Bu cezanın tebliğinden itibaren 30 gün içinde yine yerine getirilmezse 30 milyon lira ceza daha ekleniyor. İkinci kez verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde sosyal ağ sağlayıcısına yeni reklam verilmesi yasaklanacak.

Reklam yasağından itibaren 3 ay içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde ise sosyal ağ sağlayıcının internet bant trafiği genişliği yargı kararıyla önce yüzde 50, sonra yüzde 90 oranına kadar daraltılabilecek. Kararların gereği, bildirimden itibaren en geç 4 saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilecek. Temsilci yükümlülüğünün yerine getirilmesi halinde ise para cezalarının dörtte biri tahsil edilecek.

48 SAAT İÇİNDE YANIT

Sosyal ağ sağlayıcı, “içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi” ile “özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi” başvurularına en geç 48 saat içinde yanıt vermekle yükümlü olacak. Olumsuz yanıtlar gerekçeli olarak verilecek. Bu süre içinde yanıt vermeyenlere 5 milyon, içeriğin çıkarılması ve erişimin engellenmesi kararlarını uygulamayanlara ise 10 milyon lira ceza verilecek.

“Erişimin engellenmesi kararı ve yerine getirilmesi” ile “gecikmesinde sakınca bulunan hallerde içeriğin çıkarılması/erişimin engellenmesi” kapsamında cezalar 1 milyon liradan başlıyor. İhlallerin bir yıl içinde her bir tekrarında cezalar bir kat arttırılarak uygulanacak. 

VERİLER TÜRKİYE’DE TUTULACAK

Kendisine bildirilen içeriğin çıkarılması ya da erişimin engellenmesi kararlarını uygulayacak sosyal ağ sağlayıcısı yine bunlara ilişkin istatistiksel ve kategorik bilgileri içeren Türkiye raporlarını da 6 aylık dönemlerle BTK’ya bildirecek. Sosyal ağ sağlayıcı, Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırma önlemlerini alacak.

Hukuka aykırılığı yargı kararıyla saptanan içeriği, bildirime rağmen 24 saat içinde çıkarmayan ya da erişimi engellemeyen sosyal ağ sağlayıcı, doğan zararların tazmin edilmesinden sorumlu olacak.

“Trafik bilgisi” tanımına, aynı IP adresini kullanan farklı kullanıcılar açısından yaşanabilecek mağduriyetlere karşı “port bilgisi” de eklendi.