'Suriye' konulu Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirve sona erdi!
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani'nin katıldığı "Suriye" konulu Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi sona erdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğindeki "Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi" öncesinde, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin katılımıyla üç ülkenin bayrakları önünde aile fotoğrafı çekildi.
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki zirve kapsamında liderler ikili görüşmeler gerçekleştirdi.
Basına kapalı yapılan ilk görüşme Erdoğan ve Ruhani arasında, ikincisi ise Putin ve Ruhani arasında oldu.
Daha sonra, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ev sahipliğindeki "Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi" öncesinde, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani'nin katılımıyla üç ülkenin bayrakları önünde aile fotoğrafı çekildi.
Üç lider el ele basına poz verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ev sahipliğinde saat 13.20'de başlayan zirve, çalışma yemeği ile beraber 1 saat 40 dakika saat sürdü.
Zirveye Türkiye heyetinden Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Milli Savunma Nurettin Canikli, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan da katıldı.
Görüşme sonrası ilk açıklama Ruhani'nin ofisinden geldi. Yapılan açıklamada, "3 ülke bölgedeki gerilimi azaltmak için ortak çalışmalarını sürdürecek ve sivillerin korunması için elinden geleni yapacaktır" ifadesi kullanıldı.
Üçlü zirveye ev sahipliği yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ruhani ve Putin ile ortak basın toplantısı düzenliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan zirveyle ilgili açıklamaları şöyle:
"Bu zirveye ev sahipliği yapıyor olmanın memnuniyeti içindeyiz. İlk zirveden bu yana Suriye'de önemli gelişmeler yaşandı."
"Gerginliği azaltma konusunda Türkiye olarak sorumluluklarımızı hassasiyetle yerine getiriyoruz."
"İdlib'deki 8. gözlem noktasıyla bu konudaki kararlılığımızı gösterdiğimize inanıyorum."
"Şu husus tüm dünya tarafından dikkate alınmalı. Suriye'nin toprak bütünlüğünün sağlanabilmesi tüm terör örgütlerine aynı mesafede olunmasına bağlıdır."
"Terör örgütlerinin ayrım yapılmaksızın dışlanması çok önemlidir. DEAŞ'a karşı Türkiye en etkin mücadeleyi veren ülkelerden biridir."
"Zeytin Dalı Harekatı'yla da aynı mücadeleyi bir başka terör örgütü olan YPG/PYD'ye karşı veriyoruz."
"Biz sadece güvenliği sağlamakla kalmıyoruz kontrol altına aldığımız yerleri bölgenin sahipleri olan Suriyeli kardeşlerimiz için yaşanabilir hale getiriyoruz."
"Cerablus El Bab bölgesine 160 bin Suriyeli kardeşlerimiz döndü."
"Afrin bölgesindeki patlayıcı madde taramasını bitirip altyapıyı ayağa kaldırdıktan sonra yüz binlerce Suriyelinin dönmeyi beklediğini biliyoruz.Münbiç başta olmak üzere PYD/YPG kontrolündeki yerleri güvenli hale getirene kadar durmayacağımızı tekrar ediyorum."
"Tel Rıfat için Rus ve İranlı dostlarla birlikte ortak çalışma yürütmeye hazırız."
"Suriye'de kaos çıkartılmak istenen yerlere önce DEAŞ'ın yerleşmesinin önü açılmakta onunla mücadele bahanesiyle PYD/YPG sokulmakta ve terör döngüsü tamamlanmaktadır. Biz kendi sınırlarımızı da tüm Suriye'yi de bu cendereden çıkarmakta kararlıyız. Suriye huzur bulmadan Türkiye huzur bulamaz. Suriye'de yaşananların anlamı ve önemi bizim için ayrı bir yere sahiptir."
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ardından İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani açıklama yaptı:
"Bizim bölgemiz son senelerde büyük ve çok önemli bir sorunla karşılaştı; bu sorun terörizmdi. Bu teröristler bazı ülkeler tarafından eğitilmiş, fonlanmış ve modern silahlarla donatılmıştır. Bu teröristler Suriye'ye ait petrol ve doğalgazı satabiliyor. Bazı büyük dünya güçleri başta Amerika, DAEŞ gibi El Nusra gibi terör örgütleri bizim bölgemizde uzun yıllar kalsın ve onlar da bu örgütleri uzun yıllar aracı olarak kullansın. Suriye ve Irak dost ülkelerin yardımıyla bu büyük tehlikeyi alt etti."
"Terörizmle mücadele için Astana'daki zirvede Suriye'de kısmı ateşkes sağlanması konusunda uzlaşıldı."
"Terörizmle mücadele doğrultusunda yaklaşık 15 ay önce Astana'da bir toplantı yapıldı ve bir süreç öngörüldü. Süreç Suriye'de dört bölgede ateşkesin sağlanması ve krizin azalmasına neden oldu. Türkiye, İran ve Rusya bu süreçte önemli rol oynandı. Suriye Ulusal Diyalog toplantısında da muhalifler ve Suriye arasında Soçi'de toplantı gerçekleşti. Ben bugün Suriye halkının ümidinin düne nazaran daha çok olduğunu, barışa karşı daha umutlu olduğuna eminim. Suriye halkı da evine dönmek için daha umutlular. Bugün çok mutluyum ki üç ülke Ankara'da ikinci zirveyi gerçekleştirdi. Suriye ve Suriye'nin geleceğiyle ilgili çok önemli toplantılar gerçekleştirdik. Benim için bugün en önemli anlar üç ülkenin Suriyeli mazlumların yaralarını sarmak için ve onları kurtarmak için mutaabık kaldıkları anlar oldu."
Son olarak ise Rusya Devlet Başkanı Putin konuştu:
Üçlü formattaki görüşmelerimiz son derece olumlu gerçekleşti. Önemli mutabakatlar sağladık. Bu mutabakat ortak deklarasyonda yer aldı. Biz Suriye'nin bağımsızlığının ortak deklarasyonda yer almasını sağladık.
"Astana formatı verimli olduğunu defalarca kanıtlamıştır. Suriye'deki şiddeti önemli ölçüde düşürdü. Mülteciler ülkelerine dönmeye başladılar. Suriye iç savaşının siyasi boyutunu güçlendirmeye çalışacağız."
"DAEŞ Suriye'de ciddi bir yenilgiye uğratıldı."
"Cenevre'de biliyorsunuz bir anayasa komitesi kuruluyor."
"Doğu Guta'da 100 binlerce insanın kurtarılması için önemli bir operasyon gerçekleştirildi. Bölgeye insani yardım yapıldı. Türkiye, İran ve Suriye teröre karşı güçlerini birleştirecekler"
Suriye'nin ekonomik altyapısını güçlendiriyoruz. Hedefimiz terörizmi tamamen kaldırmaktır. Teröristler zehirli maddeler kullanıyorlar.
SORU-CEVAP
Putin:
"Suriye'nin ekonomik altyapısını güçlendiriyoruz. Hedefimiz terörizmi tamamen kaldırmaktır. Teröristler zehirli maddeler kullanıyorlar."
"Rus heyeti Türkiye'de iki gündür bulunuyor. Bizim açımızdan ziyaret çok başarılı geçti. Türkiye'ye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a çok teşekkür ediyorum."
"Türkiye İran ve Rusya dışında kimse bir adım atmıyor. BM yardım ediyor ama bu yeterli değil. Mutlaka Suriye'nin alt ve üst yapısına herkes katkı sağlamalı."
Erdoğan:
Suriye'nin toprak bütünlüğü bizim olmazsa olmazımızdır. Toprak ameliyatların sıcak bakmıyoruz. Terörizmin bunu bir fırsata dönüştürüp Suriye'den ülkemize tacizde bulunmasını kabul etmeye hiç niyetimiz yok. Bizim konumumuzda hiçbir ülke var. Tüm tacizler ülkemize yapılmıştır. Bunda durmak bilmemişlerdir. Yüzü aşkın vatandaşımız roket saldırılarıyla şehit olmuştur. Bu teröristlere karşı önce Cerablus sonra Zeytin Dalı Harekatı'yla bölgeyi temizlemek zorunda kaldık. Oradaki altyapı çalışmalarını yine bizler yürütüyoruz.t terörizmin bunu fırsata çevirip Suriye'den ülkemize tacizde bulunmasına da asla tahammülümüz yok.
Bu bir inşa ve ihya hareketidir. Bunu yaparken, Astana sürecinin garantörü olarak Soçi'de başlayan süreci devam ettireceğiz. Biz Astana'yı Cenevre'nin alternatifi olarak görmedik. Bizim için aslolan netice almaktır. Çünkü netice alma mecburiyetimiz var. En sonra Doğu Guta'da olanları gördük. O yavruların nasıl öldürüldüğünü gördük. Ben kucağıma 6 aylık yavruyu aldığım zaman yüreğim parçalanıyor. Biz babayız.
Ruhani: (ABD'nin Suriye'den çekilmesi) ABD'liler her gün bir şey söylüyor. Mevcut ABD hükümetinin ne sözlerine ne de vaatlerine güvenebiliyoruz. Onlar kendilerinden belli bir görüntü gösterdiler. Önce Suriye'de kalıcı değiliz dediler. Sonra anlaşıldı ki, para peşindeler. Arap ülkelerine diyorlar ki, para verin kalalım diyorlar. Görünen o ki parayı alacaklar ve Suriye'den çıkmayacaklar.
Putin: Türkiye, mülteci bakımından büyük bir yük aldı. Ama hakikaten çok eşsiz bir durum, diğer ülkeler Filistin'den yük aldı, Rusya olarak biz Ukrayna'dan gelen yükü üzerimize aldık. Mülteci göçmenler olmasın diye sorunları çözmemiz lazım. Erdoğan'ın yeni bir teklifte bulundu. Suriye genelinde, ihtiyaç duyan insanlara acil tıbbi yardım konusunda neler yapabileceğimizi ciddi bir şekilde değerlendireceğiz. Bu teklif çok isabetli oldu. Bu konuyu Sayın Ruhani'de destekliyor.
Erdoğan: Tel Abyad'da bir sahra hastanesi kurmak istiyoruz. Bir de büyük fırın kurarak, oranın ekmek ihtiyacını karşılayarak oradaki mültecilere bu imkanı sağlamak istiyoruz. Putin ve Ruhani'ye şöyle bir teklifim var, güvenli bölgede konut inşası temin edelim. Bu konut inşasını yapmak suretiyle bu insanları çadırlardan kurtaralım. Bu insanlar artık bu yaşam koşullarından kurtulsun. 500'er metrekarelik bir arsaya yerel mimariyle yapılacak konutlar kendine imkanlar sağlasın. Böyle bir adımla onları normal yaşantısına kavuşturalım. Bu konuda bazı ülkelerin bazı tahahhütleri var. Böyle bir adım atarsak faydalı olacağını düşünüyoruz.