Tarımsal üretimin her alanında artış var

Türkiye İstatistik Kurumu, 2023 yılına ilişkin bitkisel üretim istatistiklerini açıkladı.

una göre, üretim miktarları 2023'te geçen yıla kıyasla tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde (yem bitkileri hariç) yüzde 10,3, sebzelerde yüzde 0,6, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde yüzde 2,3 arttı.

u yıl tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 77,7 milyon ton, sebzelerde 31,8 milyon ton, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde 27,4 milyon ton üretim gerçekleşti.

ahıl ürünleri üretim miktarları yıllık bazda yüzde 9,1 artarak yaklaşık 42,2 milyon ton oldu.

Söz konusu dönemde buğday üretimi yüzde 11,4 artışla 22 milyon tona, arpa üretimi yüzde 8,2 yükselerek 9,2 milyon tona, çavdar üretimi yüzde 11,7 artarak 305 bin tona, yulaf üretimi yüzde 12,3 yükselerek 410 bin tona çıktı.

Baklagiller grubunda nohut, kuru fasulye ve kırmızı mercimek üretimi sırasıyla 580 bin ton,240 bin ton ve 424 bin ton oldu. Yumru bitkilerden patates ise yüzde 9,6 artışla 5,7 milyon ton üretildi.

Yağlı tohumlardan soya üretimi yüzde 11,3 azalarak 137 bin 500 tona, ayçiçeği üretimi yüzde 13,8 düşüşle yaklaşık 2,2 milyon tona geriledi.

Şeker pancarı üretimi ise yüzde 22,1 artışla 23,5 milyon ton olarak hesaplandı.

MEYVE VE SEBZE ÜRETİMİ

Sebze ürünleri üretim miktarı yıllık bazda yüzde 0,6 artışla yaklaşık 31,8 milyon ton olarak gerçekleşti.

Sebzeler grubu ürünlerinden domateste yüzde 2,3, kuru soğanda yüzde 10,6, salçalık kapya biberde yüzde 8,2 üretim artışı hesaplanırken karpuzda yüzde 7,3, kavunda yüzde 11,6 ve hıyarda yüzde 3,4 üretim azalışı görüldü.

Meyveler, içecek ve baharat bitkileri üretim miktarı yıllık bazda yüzde 2,3 yükselişle yaklaşık 27,4 milyon tona ulaştı.

Geçen yıla kıyasla meyveler grubunda üretim miktarı elmada yüzde 4,5, zeytinde yüzde 48,9 azaldı, şeftali ve nektarin toplamında yüzde 6,8, kirazda yüzde 12,3, vişnede yüzde 19,5 üretim arttı.

Turunçgil meyvelerinden mandalinada yüzde 58,3, portakalda yüzde 74,8, limonda yüzde 75,8 üretim artışı gerçekleşti.

Sert kabuklu meyvelerden fındıkta yüzde 15, Antep fıstığında yüzde 26,4 üretim azalırken cevizde yüzde 7,5 yükseldi.

Muz üretiminde yüzde 6,7 azalış kayıtlara geçti.

SÜS BİTKİLERİ ÜRETİMİ ARTTI

Süs bitkileri üretim miktarı 2023 yılında geçen yıla göre yüzde 4 artış kaydetti.
Süs bitkileri üretimi içinde kesme çiçekler yüzde 65,3, diğer süs bitkileri ise yüzde 34,7'lik paya sahip oldu.

Kesme çiçek üretiminde yüzde 0,8 azalış, diğer süs bitkileri üretiminde ise yüzde 14,5 artış gerçekleşti.

HUBUBAT ÜRETİMİ DE HER YIL ARTIYOR

Dünyada hububat üretimi ve taşınmasına ilişkin tartışmalar, savaşlar ve çatışmaların gölgesinde devam ederken Türkiye'de sektör temsilcileri üretimdeki artışın gelecek yıl da sürmesini bekliyor.
Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Tezcan, bu yıl global ölçekte yaşanan mali krizler, iklim değişikliği, doğal afetler ve savaşlardan kaynaklı sıkıntıların gelecek yıl da sektör için risk oluşturduğunu söyledi.

Dünyada nüfusa paralel buğday üretiminin de arttığına işaret eden Tezcan, yıllık küresel tahıl üretiminin 2 milyar tonu aştığını bildirdi. Tezcan, 10'ar yıllık periyotlarda yaklaşık 100'er bin ton artış yaşandığı bilgisini vererek, nüfus arttıkça üretim ve tüketimin de artış göstereceğini dile getirdi.

Buna karşın, son 3 yıldır üretimin tüketimin gerisinde kalmasının endişe uyandırdığına dikkati çeken Tezcan, "Dünyadaki üretici ülkeler üretimlerini artırıyor. Bu sezon ülkemizde hububat üretimi arttı. 2024 sezonunda da artış eğiliminin devam edeceğini beklemekteyiz." dedi.
Türkiye'de un tüketiminin yıllık 13 milyon ton civarında devam ettiği bilgisini veren Tezcan, şöyle konuştu: “Dünya un ihracatının yaklaşık yüzde 30’unu Türkiye gerçekleştiriyor. Sektör, ihracatı artırmakta zorlanıyor. Son 5 yıldır aşağı eğilimde devam eden ihracat, bu sezon tekrar 3 milyon tonun üzerine çıktı ve gelecek sezon için 4 milyon bandının zorlanmasını bekliyoruz.”

UN İHRACATINDA YENİ PAZARLAR OLUŞUYOR

Türkiye'nin unda en büyük ihracat pazarının uzun yıllardır açık ara farkla Irak olduğunu belirten Tezcan, şunları kaydetti: "Bu sezon Sudan ve Sri Lanka'nın pazarlara dahil edildiği gözlemleniyor. 2024'te sektör olarak un ihracatında yeni pazarların oluşacağını gözlemliyoruz. 2024'te de ana hedeflerimiz, tüketiciyi korumak, sıkı denetlenen bir sektörde adil rekabetin sağlanması, ham maddenin kalite ve güvenliği, üretim süreçlerinin standartlara uygunluğu, güvenli ve güvenilir gıda tedariki olacak. Yeni sözleşmeli üretim modelimizle küçük üreticilerin cesaretlendirilip ekonomik olarak teşvik edilmesi, hem üreticileri hem toplumu gözeten sürdürülebilir bir tarım modeli oluşturulmasında yolumuzu aydınlatacak. Bizler de Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı kapsamında, önümüzdeki sezonlarda, kaliteyi koruyup verimi yükseltmek ve karbon ayak izini sıfırlamak için çalışmalarımıza hız kazandıracağız."

"HUBUBAT REKOLTEMİZ BU YIL REKOR KIRACAK"

Ulusal Hububat Konseyi (UHK) Yönetim Kurulu Başkanı Özkan Taşpınar da geçen üretim sezonunda yağışların rekolteye olumlu etkilerinin olduğunu söyledi. Taşpınar, "Rekoltenin buğdayda 21,8 milyon ton, arpada 9 milyon ton, mısırda 9 milyon ton, çeltikte 900 bin ton, yulafta 410 bin ton, çavdarda 300 bin ton ve tritikalede 335 bin ton civarında gerçekleşeceği, böylece toplam hububat rekoltemizin 41,7 milyon tonla bu yıl tarihi bir rekor kıracağı görülüyor. Yapılan düzenlemeler ve üreticilerin yönlendirilmesiyle gelecek yıl da üretimimizin artacağını düşünüyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

Bu sezon Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından alımı yapılan hububatta fiyatların üreticiyi memnun ettiğini dile getiren Taşpınar, TMO'nun sezonu iyi değerlendirdiğini, piyasaları düzenleme, stok ve dış ticaret dengesini başarılı yönettiğini anlattı.

Taşpınar, hububat başta olmak üzere birçok üründeki rekolte artışının, nitelikli depolamanın önemini bir kez daha ortaya çıkardığına işaret ederek, lisanslı depoculukta yatırım kapasitesinin 22 milyon tona, fiili kapasitenin 10 milyon tonun üzerine çıkmasının önemli bir gelişme olduğunu vurguladı.

Son dönemde savaşların tarım sektörünün önemini daha da artırdığına dikkati çeken Taşpınar, "Savaştan beslenen ülke ve lobilerin, dünyanın hangi köşesinde savaşlar ve krizler çıkaracağının belli olmadığı bir dönemde, gıda krizlerinin tetiklenmesi riski nedeniyle tarım sektörü öncelenmeli, sürdürülebilirlik gözetilerek stratejik ürünlerde kendine yeterlilik konusu üzerinde durulmalıdır." dedi.

Taşpınar, atıl tarım arazilerinin üretime kazandırılması için yapılan çalışmaların ülke tarımına olumlu etkilerinin olacağını da sözlerine ekledi.