Tiamin nedir? Ne işe yarar?
B1 vitamini veya tiamin, vücudun karbonhidratları enerji olarak kullanmasını sağlar. Glikoz metabolizması için gereklidir ve sinir, kas ve kalp fonksiyonunda anahtar rol oynar. Peki, B1 vitamini hangi besinlerde bulunur? Merak edilen tüm detaylar haberimizde…
Tiamin olarak adlandırılan bileşenin toplumda yaygın bilinen adı B1 vitaminidir. B1 vitamini temel besinlerden biridir. Tiamin yani B1 vitamini tükettiğimiz besinlerde doğal olarak bulunur. Bunun dışında makarna ve ekmek gibi bazı besinlere hazırlanma aşamasında eklenir. Tiaminin suda eriyen ve içilen tablet versiyonu da vardır. Tiaminin insan sağlığı için önemi enerji metabolizmasında oynadığı kritik rolden kaynaklanır.
TİAMİN NE İŞE YARAR?
Tiamin vitamini, alınan besinlerin enerjiye dönüşmesini sağlamakla görevlidir. Tükettiğimiz karbonhidratların enerjiye dönüşmesini de tiamin sağlar. Tiamin sayesinde üretilen enerji ise insan bedeninin hayatta kalmasını, beynin, sinirlerin ve kalbin işlevini yerine getirmesini sağlar. Besinlerle alınan şeker ve nişasta da tiamin sayesinde işlenir. Tiamin, hücrelerin büyümesi, gelişmesi ve işlevi için gereklidir.
Tiamin insan vücudunda çok az bir miktarda depolanabildiği için günlük olarak alınması gereken bir vitamindir. Az depolanmasının nedeni ise tiaminin suda çözünme özelliğinden kaynaklanır. Bu nedenle günlük alınması gereken besinlerin tiamin açısından yeterli miktar içermesi önem taşır. Sıklıkla günlük olarak aldığımız besinler vücudumuzun ihtiyacı olan tiaminin gereken miktarda alınması için yeterlidir. Ancak tiamin içeren besinlerin ısıtılması içerisindeki tiamin miktarının düşmesine neden olabilir. Yapılan araştırmalara göre insan bedeninde yaklaşık olarak 20 günlük depo tiamin bulunur.
TİAMİN HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?
Tiamin, et, balık, meyve, bezelye, yoğurt, yumurta, süt, fasulye, fındık, kepekli tahıllar, ayçekirdeği, ve baklagillerde bulunur. Doğal olarak bulunduğu besinlerin yanı sıra ekmeklere, tahıllara, kahvaltılık gevreklere ve daha birçok besine dışarıdan eklenir. Bunun yanı sıra suyla birlikte içiren formları da vardır.
GÜNLÜK TİAMİN İHTİYACI NE KADARDIR?
19 yaş ve üstü erkekler günde 1.2 mg, 19 yaş üstü kadınlar ise günde 1.1 mg tiamine ihtiyaç duyarlar. Kadınların günlük tiamin vitamini ihtiyacı gebe ya da emziriyorlarsa 1.4 mg'a çıkar.
TİAMİN EKSİKLİĞİ NASIL ANLAŞILIR?
İnsan bedeninde her vitaminin eksikliği belirli semptomlara neden olabilir. Tiamin eksikliği sık görülmese de eksiliği halinde ciddi belirtiler yaşanabilir. Bu belirtileri şöyle sıralayabiliriz…
Yorgunluk-Halsizlik: Tiamin eksikliğinde öne çıkan semptomlardan biri yorgunluktur. Yorgunluğun şiddeti vücudunuzdaki tiaminin ne kadar eksik olduğuyla yakından ilgilidir. Yorgunluğun nedeni, tiaminin besinleri enerjiye dönüştürme özelliğinden kaynaklanır. Yorgunluk hissi tiamin eksikliğinin erken belirtilerinden biridir.
Mide Bulantısı – Kusma: Tiamin eksikliği düşük seviyede olsa da mide bulantısı ve kusma görülebilir. Sık karşılaşılan tiamin eksikliği belirtilerinden biridir.
Ruh Hali Dengesizlikleri: Agresif duygular, öfke kontrolünde güçlük, hırçınlık, hayal kırıklığı, günlük olarak değişen ruh hali,
Fizyolojik Değişiklikler: Vücutta şişlik, ödem
Nefes Sorunları: Nefes darlığı,
Ataksi: Dengede sorun yaşama, sendeleme, düşme, konuşmada zorlanma,
İştahsızlık: İştah kaybı da yorgunlukta olduğu gibi tiamin eksikliğinin öne çıkan ve erken belirtilerinden biridir. İştahsızlık nedeniyle zaman içerisinde kilo kaybı da yaşanabilir. Tiaminin açlık iştahsızlık durumu yaratmasının nedeninin bu vitaminin beynin açlık – tokluk mesajlarını iletme görevinden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Gözde Sorunlar: Gözlerde kontrol edilemeyen hareketler, gözlerin arka tarafında bulunan görme sinirlerinde etkilenme tiamin eksikliği nedeniyle ortaya çıkan sinir sistemindeki işlev bozukluğuna bağlıdır.
Kalple İlgili Sorunlar: Hareket halinde değilken bile kalp atışının hızlanması, ileri tiamin yetmezliği halinde kalp yetmezliği,
Felç: Sinir sisteminde oluşabilecek hasara bağlı hareket bozuklukları.