TRUMP TASARIYA 'VETO' DEDİ, ŞİMDİ NE OLACAK?
SuperHaber programcısı - gazeteci Metehan Demir, SuperHaber YouTube Koordinatörü Barış Özkan’ın sorularını yanıtladı…
ABD’de Türkiye’nin Rusya’dan aldığı S-400’ler bahane edilerek gündeme gelen yaptırımlarla ilgili maddeleri içeren tasarı, Temsilciler Meclisi’nin ardından Senato’dan da çoğunluk oyuyla geçti. Ancak ABD Başkanı Trump, pazar gecesi attığı bir tweetle, Türkiye’ye yönelik yaptırımları da içeren tasarıyı veto edeceğini açıkladı. Trump’ın veto kararıyla birlikte ise yaptırımlar ile ilgili sürecin bundan sonra nasıl ilerleyeceğine dair pek çok soru işareti ortaya çıktı.
METEHAN DEMİR: 20 ARALIK KRİTİK TARİH
Kafa karışıklığına neden olan veto kararını değerlendiren SuperHaber programcısı Metehan Demir, “Bazı haberler Washington’dan hatalı geçilmiş. Meseleyi ağır ağır açıklayarak gidelim. 2021 yılının 740 milyar dolarlık ABD savunma bütçe tasarısı... ABD’de kongrede iki alt kanat var biri Senato, diğeri Temsilciler Meclisi. Senato’daki oylamada ve Temsilciler Meclisi'ndeki oylamada ayrı ayrı geçmesi lazım. Önce Temsilciler Meclisi'nden, daha sonra Senato’dan geçmesi lazım. 2021 bütçe tasarısının özelliği, Türkiye’ye CAATSA yaptırımlarını da içeren bir tasarının içinde olmasıydı. Şimdi S-400 füze savunma sistemlerini satın alması nedeniyle yaptırımların önünü açan bir tasarı da Türkiye’ye yönelik eklendi. Bunu da ulusal savunma yetkilendirme yasa tasarısı adı altında birçok alt başlıkla tasarıya koydular. 12 madde var, 5’ini seçecek. Bu savunma bütçe tasarısı 2021’de dahil, Trump’ta 20 Ocak’ta Biden’a devredecek. Washington’da bugün çok kritik bir gün. Bu önce Temsilciler Meclisi'ne geldi. Rakamı veriyorum 335’e 78 ile geçti. 435 sandalye var ABD Temsilciler Meclisi'nde. Ardından Senato’ya gelmesi gerekiyor. Sonra da başkanın önüne gelmesi lazım. Daha önce gelmişliği yok. Senato’da da 84’e 13 ile geçti. Bu da Trump’ın önüne geldiğini gösterir. Trump, ilk hakkı olduğu için veto edebiliyor. Şimdi bu tasarının bir daha geriye gitmesi, temsilciler meclisi ve Senato’dan geçmesi durumu söz konusu. O zaman 2/3 çoğunlukla kongreden geçebilirse Trump’ın otomatik olarak işleme koyması durumu söz konusu olabiliyor. Ancak Trump ilk hakkını kullandı. Senato da güveniyor bu tasarının o veto ettikten sonra geçmeyeceğine. Ancak temsilciler meclisinden geçeceğine kesin gözüyle bakılıyor. Rakamlara bakıldığı zaman, cumhuriyetçi siyasetçiler de Trump’ın çağrısına kulak asmaktansa bu tasarıya onay vererek Trump’ın istediğinin tersi şeyler yapıyorlar. Benzer şeylerin Senato’da olmasından endişe ediliyor. O nedenle Trump’ın seçeneği veto edip göndermek. Tekrar önüne geldiğinde artık yapacak bir şey kalmıyor. O zaman da bu 12’de 5 madde seçme zorunluluğunda, Türkiye’nin yaptırımla ilgili tasarıda olduğu için önüne geldiğinde, eğer 20 Aralık’ı geçen bir sürece ulaşırsa 20 Ocak’ta Biden’ın gelişine de topu atabilir. Ya da ayrı bir tasarı olarak Türkiye’ye yaptırım tasarısını çekip çıkarıp oylayabilirler. Belli olmaz sağları solları. Sonuçta Trump’ın veto hakkı var ve bunu kullanacak. Bu da bizim için sürecin biraz daha ertelenmesi anlamına geliyor. Her ne karar çıkarsa çıksın Türkiye, bu katsa yaptırımlarına tepki gösterecek. Çünkü defalarca anlattık, S-400 meselesinde, ‘ABD’den Patriot almak istedik, oralı olmadınız. Bizim hava savunma kararımız da yanlış bir karar değil’ demiştik. Bunlar olmadı, şimdi neden ondan alıyorsun diyorlar. Türkiye S-400 sistemlerini, F-35 uçaklarının görünmezlik kurallarını ihlal etmediğini, kodlarını sızdırmadığını da söylüyor ama dinlemiyorlar. Diğer 7 madde çok kötü. Türkiye’nin ekonomik sistemini çökertmiyor ama, kredi hareketliliğinde hem özel, hem devlet sektöründe birçok sıkıntılı madde var. Burada Türkiye’nin kredi muslukları, uluslararası fonlarla ilişkilerine kadar birçok noktalarda ilginç maddeler var. 5 tane madde var ki, bunlar ABD’nin mal ve hizmet ihracatını durdurması, yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumları ABD ihracat bankalarından kredi desteği verilmemesi, ABD mali kurumlarından büyük miktarda kredi tedarik edilmemesi, 12 aylık süreçte toplamı 10 milyon doları bulunan kredilerin tedarik edilmesinin yasaklanması, Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu gibi uluslararası mali kurumlardan kredilerin bloke edilmesi gibi çok sıkıntılı başlıklar var. Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlardan ABD mal ve hizmetlerine ilişkin çok kötü." ifadelerini kullandı.
Metehan Demir’in açıklamalarının tamamını SuperHaber YouTube kanalında izleyebilirsiniz…
