Asker AYM'ye gitti; "ifade özgürlüğünü" savundu
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) 'nde piyade yüzbaşı olarak görevli asker, nöbet sisteminde bazı düzenlemeler yapılması için üst komutanlığına dilekçe ile başvuru yaptı. Yüzbaşının, kullandığı üslup nedeniyle Alay Komutanlığı tarafından savunması istendi. Savunmasını veren asker, üst amiri tarafından kınama cezası aldı. Bu duruma itiraz eden yüzbaşı, mahkemeye başvurma hakkı olmadığı için Anayasa Mahkemesi (AYM) 'ne başvurdu. AYM, yüzbaşının ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi.
2016 yılında TSK'da görevli bir yüzbaşı nöbet sisteminde bazı düzenlemeler yapılması için üst komutanlığına dilekçe verdi. Söz konusu dilekçede yer alan bazı ifadeler, Alay Komutanlığı'nı rahatsız etti ve askerin savunması istendi. Savunmasını kısa süre içinde veren yüzbaşı, daha sonra kınama cezası aldı.
Bu kararın ifade özgürlüğüne engel olduğunu iddia eden yüzbaşı, konuyu Tugay Komutanlığı'na bildirdi, fakat buradan da ret cevabı aldı.
YÜZBAŞI KINAMA KARARINI AYM'YE TAŞIDI
Bu gelişme üzerine Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu uyarınca mahkemeye başvuru hakkı olmayan asker, Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda bulundu.
Yüzbaşı başvurusunda, ''TSK'da sıralı amirlerine verdiği dilekçe yüzünden disiplin cezası aldığını ve ifade özgürlüğünün ihlal edildiğini'' iddia etti.
MAHKEMEDEN EMSAL KARAR: İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ İHLAL EDİLDİ
Anayasa Mahkemesi'nden yapılan açıklamaya göre; askerlerin dahil olduğu kamu görevlileri de toplumun diğer bireyleri gibi ifade özgürlüğünden yararlanabiliyor.
Üst Komutanlıkların usullere riayet edilememesi durumunda disiplin cezası gerektiren eylemlere ceza verebildiğini belirten Anayasa Mahkemesi, ''Belirlenen yöntem ve usullere riayet edilmemesi durumu ise 6413 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu’nda disiplin cezasını gerektiren bir eylem olarak nitelendirilmiştir.'' ifadelerine yer verdi.
Üst komutanlığın başvurucunun dilekçede kullandığı "istek ve taleplerim", "mevzuatta yeterince açık olup", "bu husus düzeltilmediği sürece birliğimizde dedikoduya mahal vereceği ve personel arasında husumet yaratacağı kanaatindeyim." şeklindeki ifadeler nedeniyle askerlik adabı, askeri yazışma kuralları ve üst/amire hitap kuralları ile bağdaşmadığı gerekçesiyle kınama cezası ile cezalandırıldığı ifade edildi.
Anayasa Mahkemesi, askeri uslüp ve disiplin için personellerin makamlara sundukları dilekçelerde uygunluk arandığını belirtti. Yapılan açıklamada, disipline zarar verip vermediğinin değerlendirilmesi sırasında personelin dilekçe hakkının da orantısız şekilde kısıtlanamayacağı vurgulandı.
Tüm bu gelişmelerin ışığında Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi.
