Tüberküloz nedir? 24 Mart Dünya Tüberküloz Günü

TÜBERKÜLOZ (VEREM) NEDİR?

Mycobacterium tuberculosis isimli basil bakterinin solunum yollarından vücuda girmesi ile özellikle akciğerlerde yaygın iltihap gelişmesine neden olan Tüberküloz, halk arasında Verem Hastalığı olarak da bilinen bir enfeksiyon hastalığıdır. Hava yolu ile bulaşan bulaşıcı bir enfeksiyondur. Tedavi edilmezse ölümle de sonuçlanabilir.

TÜBERKÜLOZ HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR ?

Verem hastalığının genel belirtileri arasında; halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş, gece terlemesi ve çocuklarda kilo alamama bulunmaktadır.
Akciğer tüberkülozunda; öksürük, balgam, öksürükle kan tükürme, göğüs-sırt-yan ağrısı ve nefes darlığı şikâyetleri görülebilmektedir.
Akciğer dışı organlardaki verem hastalığında genel belirtilerle birlikte tutulan organa göre belirtiler ortaya çıkmaktadır. Örneğin larinks (gırtlak) tutulumunda ses kısıklığı, böbrek tutulumunda idrar şikayetleri, barsak tutulumunda kronik ishal görülebilir.

TÜBERKÜLOZ TANISI NASIL KOYULUR ?

Tüberkülozun kesin tanısı bakteriyolojik olarak konulur. Hastanın değerlendirilmesinde kapsamlı bir tıbbi yaklaşım gerekir: hastanın öyküsü, fizikİ bulguları, akciğer filmi, tüberkülin deri testi (TDT) ve İnterferon Gama Salınım Testi ile hastalıktan şüphelenilir ve bakteriyolojik ya da histolojik inceleme ile tanı kesinleştirilir. Tüberküloz hastalarına temaslı bireyler de taramadan geçmelidir.

NASIL TEDAVİ EDİLİR ?

Ortalama 4 ya da 5 ilaç ile yaklaşık 6-9 ay gibi bir süre tedavi uygulanmaktadır. Tüberküloz tedavisinde bir gün bile tedaviyi aksatmamak ve doktorun önerdiğii sürede tedaviyi tamamlamak çok önemlidir. Aksi durumlarda tüberküloz mikropları ilaçlara karşı direnç kazanabilir ve dirençli tüberküloza dönebilir. Dirençli tüberküloza döndüğünde tedavi süreci daha zor ve başarı şansı daha düşük hale gelir.

TÜBERKÜLOZ HASTALIĞI NASIL YAYILIR ?

Hastaların aksırma, öksürme ve hapşırmaları sırasında etrafa saçtıkları tüberküloz mikroplarının hasta olmayan kişiler tarafından solunması ile hastalık bulaşır. Tüberküloz mikrobu güneş görmeyen ve iyi havalanmayan yerlerde saatlerce havada kalabilir.
Tedavi olmayan bir tüberküloz hastası her yıl yaklaşık 10-15 kişiyi enfekte eder. Enfekte olanların %5’i 1-2 yıl içinde aktif tüberküloz hastası olur. Enfekte olanların %5’inde ise tüberküloz mikrobu vücutta sessiz olarak bekler. Vücut direncinin düştüğü durumlarda, vücutta beklemekte olan mikrop çoğalarak tüberküloz hastalığına yol açar.

TÜBERKÜLOZ HASTALIĞINA YAKALANMAYI ARTIRAN FAKTÖRLER

-Tedavi görmeyen verem hastası ile birlikte aynı evde yaşamak,
-Kalabalık, havalanması iyi olmayan ev koşulları,
-Kötü beslenme,
-HIV/AIDS hastalığı,
-Şeker (diyabet) hastalığı,
-Vücut direncini azaltan diğer hastalıklar (kronik böbrek yetmezliği, lösemi, lenfoma kanser vb),
-Bağışıklığı baskılayan tedavi almak,
-Düşük vücut ağırlığı (ideal vücut ağırlığından %10 daha az kilo)
-Sigara içmek, ilaç ve alkol bağımlılığı, verem hastalığı riskini artırır.

Henüz enfekte olmamış çocukluk yaş grubundaki bireylerin BCG aşısı ile korunması ise tüberküloz hastalığından korunmak için oldukça önemlidir.