Türkiye doğalgaz borsası olacak
Türkiye’nin Rus gazının dağıtım merkezi olması, bu toprakları enerji borsası haline getirecek. Fiyatlar burada belirlenecek. Zaten var olan boru hatları gibi altyapıya dağıtım merkezi de eklenince zaten var olan Rus ve Azerbaycan gazının yanı sıra İsrail ve Türkmen gazı da Türkiye üzerinden dünyaya satılacak.
İBRAHİM AÇAR
Rus-Ukrayna savaşı enerjinin pazarlara ulaşımındaki yolların önemini ortaya koydu. Küresel sıkıntılar ve savaş gibi krizler alıcı ile satıcı arasındaki ticaret yollarının tıkanmasına neden oluyor. Türkiye, yıllardır söylenen jeostratejik önemini artık şimdi kullanmaya başlayacak.
Rusya, Azerbaycan ve hatta İsrail’in Leviathan bölgesinde çıkardığı doğalgazın Avrupa’ya ulaştırılmasında en hızlı ve en ekonomik boru hattı güzergahı işte bu jeostratejik avantajla sağlanıyor. İsrail gazının Avrupa’ya Kıbrıs Rum kesimi üzerinden gönderilmesi projesi pahalı diye rafa kalktı. Tek çözüm Türkiye oldu. Şimdi Rus lider Putin de, Türkiye’nin gaz merkezi olması gerektiğini söyledi. Çünkü Türkiye, Putin’in de söylediği gibi en güvenli güzergah. Rusya Devlet Başkanı Putin, Astana’da şöyle dedi: “Türkiye’yi dünyanın en büyük gaz merkezi haline getirme niyetimizi bildirdik. Tabii ki hem Avrupa piyasası için… Tabii onların böyle bir istekleri olursa. Gaz tedariğinde Türkiye, AB için en güvenli güzergâh.”
İşte bu en güvenli güzergah özelliği, Türkiye’nin doğalgaz merkezi olması ve gazı çıkarmasa da bu üretimden para kazanacağı anlamına geliyor.
Rusya Federal Gümrük Servisi verilerine göre, Gazprom'un boru hatlarıyla doğalgaz ihracat hacmi, 2021'de bir önceki yıla kıyasla yüzde 0,5 artarak 203 milyar metreküpe yükseldi. Bu dönemde, şirketin gaz ihracat geliri yüzde 120 arttı ve 55,5 milyar dolar oldu. Bu rakamlar savaşa ve yaptırıma rağmen arttı. Şimdi asıl parayı sahte belgelerle taşıma yapan Yunan gemileri kazanıyor. Yunan gemileri Rus gazını ve diğer ürünleri Avrupa’ya taşıyor. Türkiye’nin gaz merkezi olmasıyla Yunanistan’ın illegal yollardan elde ettiği bu gelir de Türkiye’nin kasasına girecek.
Küresel doğalgaz ve enerji fiyatlarının belirlendiği merkez haline gelecek olan Türkiye, sağlayacağı arz güvenliği nedeniyle ülkelerin ödeme yapacağı bir konuma yükselecek. Çünkü sadece Rus gazı değil, Azerbaycan gazı ve yakın gelecekte Türkmen gazı da Türkiye üzerinden dağıtılacak. O nedenle Putin bugün, “Türkiye’deki gaz merkezi, sadece dağıtım için değil, fiyat belirlenmesi için de merkez olabilir” dedi.
Rusya’nın ulusal enerji şirketi Gazprom’un Başkanı Aleksey Miller, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in talimatıyla TürkAkım üzerinden gaz hacimlerinin artırılması üzerinde Türk tarafıyla anlaştıklarını belirterek, “Önümüzdeki hafta görüşmelere başlıyoruz” dedi.
Miller, Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki sınırda, tüketici ülkelerin pazarlarına gaz arzı için bir fiyat göstergesi haline gelebilecek bir ticaret platformu içerecek gaz dağıtım merkezi oluşturmayı düşündüklerini sözlerine ekledi.
