Türkiye ekonomi modeli tuttu: Dünya resesyonu, Türkiye büyümesini konuşuyor

İBRAHİM AÇAR

Kredi derecelendirme kuruluşları arka arkaya Türkiye’nin büyüme rakamlarını yukarı yönlü revize ederek alınan kararların doğruluğunu teyit ediyor. Türkiye hem sanayi üretimi hem de askeri güçte tam bağımsızlık yolunda aldığı başarılarla küresel güç olduğunu gösterirken dünyanın beklediği resesyon tehlikesinden de uzaklaşıyor.

Covid-19 yılı olarak adlandırılan 2020 yılında Çin ile beraber pozitif büyüme kaydeden 2 ülkeden birisi olan Türkiye 2021 yılında yakaladığı yüzde 11 büyüme performansıyla OECD ve G-20 ülkeleri arasında ilk sıralarda yer aldı. Büyüme rakamlarında net ihracın katkısı öne çıktı. Türkiye yaklaşık 2 yıldır neredeyse her ay ihracat rekoru kırdı. Yanı sıra yeraltı kaynaklarının aranmasında başlatılan atılım ve bulunan rezervler Türkiye’nin elini daha da güçlendiriyor. Karadeniz’de bulunan son yılların dünyadaki en büyük doğalgaz rezervi, Akdeniz’de yapılan aramalar Türkiye’nin en yumuşak karnı olan net enerji ithalatçısı konumunu tersine çevirecek potansiyel taşıyor. Alman basını, “320 milyar metreküp doğal gaz keşfi ve bu gazın 2023 itibarıyla üretime geçmesi hedefinin, Türkiye'yi gelecek 5 yıl içinde kontratı sona erecek olan 30 bcm'lik uzun dönemli doğal gaz ithalatı müzakerelerinde güçlü konuma getiriyor” diye yazıyor.

Bütün bu gelişmeler nedeniyle Türkiye, 2021'in son çeyreğinde elde ettiği yüzde 9,1'lik büyüme performansıyla OECD ülkeleri arasında 3'üncü sırada yer alırken, G-20 ülkelerinin tamamını geçti. Türkiye ekonomisi 2021 yılının tamamında ise yüzde 11'lik büyüme performansı gösterdi.

İhracatın katkısıyla Türkiye ekonomisi 2022 yılı ilk çeyreğinde yakaladığı yüzde 7,3 büyüyerek G-20 ülkeleri arasında 3. oldu. Bu rakamlar Türkiye'nin güçlü üretim, istihdam ve katma değeri yüksek ürün üretimi yönünde belirlediği yol haritasının doğruluğunu teyit etti.

BU YIL İKİNCİ ÇEYREK % 7.6 BÜYÜDÜ

Türkiye ekonomisi 2022 yılının ikinci çeyreğinde yüzde 7,6 büyüdü. Bu rakamla beraber Türkiye, büyüme verisi açıklanan OECD ve G20 ülkeleri içerisinde yılın ikinci çeyreğinde en yüksek büyüme kaydeden ikinci ülke oldu. Bununla beraber Türkiye'nin son 5 çeyrek devam eden dengeli büyümesi göze çarptı.

Tedarik krizi, enerji krizi ve yüksek enflasyonla boğuşan küresel ekonomide öncü merkez bankalarının enflasyonu baskılamak adına uyguladığı sıkı para politikası ABD, Almanya, İngiltere başta olmak üzere dünyanın büyük ekonomilerinde 'Resesyon' endişelerini artırdı. Nitekim ABD 2 çeyrek üst üste daralarak teknik olarak resesyona girerken, ekonomistler ve BoE Başkanı Bailey 2022 yılı bitmeden İngiltere'nin de benzer senaryoyla karşılaşabileceğini açıkladı.

TÜRKİYE RESESYONDAN ETKİLENMEYECEK NADİR ÜLKELERDEN

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu İSO Meclisi toplantısında mevcut para politikasını ve modelini değiştirmeyeceklerine vurgu yaparak, "Çünkü dünyada şu an resesyonun konuşulmadığı tek ülke Türkiye. Biz bu düşük faizlerle çıkardığınız bu kredileri buralardaki iletişimimizde doğru kanallardan, doğru yerde, doğru şekilde kullanırsak ihracatımız da daha fazla artacak. Üretimimiz de daha fazla artacak. Zaten hızlı bir şekilde artan istihdamımız çok daha artacak" dedi.

BÜYÜME TAHMİNLERİNİ YUKARI YÖNLÜ REVİZE EDİYOR

Dünya ekonomisi için resesyon çanları çalarken, uluslararası kurumlar Türkiye ekonomisi için büyüme tahminlerinde yukarı yönlü revizeye gitti.

FITCH RATINGS

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Küresel Ekonomik Görünüm Raporu'nun eylül sayısını "Arz Şokları ve Enflasyon Dünya Ekonomisini Sert Bir Şekilde Vuruyor" başlığıyla yayımladı. Raporda, Avrupa'daki gaz krizinin, yüksek enflasyonun ve küresel çapta para politikası sıkılaşmasındaki keskin hızlanmanın ekonomik beklentilere ağır bir darbe indirdiği kaydedildi.

Fitch Ratings, küresel ekonomiye ilişkin 2022 yılı büyüme beklentisini yüzde 2,9'dan yüzde 2,4'e düşürürken, Türkiye'nin 2022 yılı büyüme tahminini yüzde 4,5'ten yüzde 5,2'ye yükseltti.

MOODY'S

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Küresel Makro Görünüm 2022-23 raporunun ağustos sayısını yayımladı. Moody's, Türkiye ekonomisi için bu yıla ilişkin büyüme tahminini yüzde 3,5'ten yüzde 4,5'e yükseltti. Raporda, daha sıkı finansal koşulların ekonomiye nüfuz etmesiyle küresel büyümenin yavaşladığına dikkat çekildi.

G20 ekonomilerinin geçen yıl yüzde 5,9 büyüdüğü anımsatılan raporda Moody's bu yıl yüzde 2,5 ve gelecek yıl yüzde 2,1 büyümelerinin beklendiği bildirildi.

IMF

IMF Raporda, Türkiye ekonomisine ilişkin büyüme tahminleri bu yıl için yüzde 4, gelecek yıl için yüzde 3,5 olarak belirlendi. IMF'nin nisan ayında yayımladığı tahminlerinde, Türk ekonomisinin 2022'de yüzde 2,7 ve 2023'te yüzde 3 büyüyeceğini öngörmüştü. IMF, nisan ayında yayımladığı raporda, küresel ekonominin 2022 ve 2023'te yüzde 3,6 büyüyeceğini tahmin etmişti.

GOLDMAN SACHS

Uluslararası dev yatırım bankası Goldman Sachs, Türkiye için 2022 yılı büyüme tahminini yukarı yönlü revize etti. Türkiye için 2022 yılı GSYH büyüme tahminini yüzde 3,5'ten yüzde 5,5'e çıkaran Goldman Sachs araştırma notunda, 'Türkiye'nin ek fonlama bulması, dış fonlama açığından kaçınmak için politika sıkılaştırma ihtiyacının önemli oranda azaldığı anlamına geliyor ve biz politika yapıcıların buldukları bu alanı büyümeyi desteklemek için kullanacaklarını düşünüyoruz' ifadelerini kullandı.