Türkiye'nin Taliban'a verdiği tavsiyeler belgelere girdi; kabul edildi

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Pakistan'ın başkenti İslamabad’da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Dışişleri Bakanları Konseyi Afganistan Konulu Olağanüstü Toplantısı’na katıldıktan sonra basına açıklamalarda bulundu.

Bölgesel ve uluslararası örgütlerin Afganistan konusunda bir şeyler yapmasını ve sürecin içinde olmasını istediklerini söyleyen Çavuşoğlu, “İslam İşbirliği Teşkilatı içinde bazı bakanlarla Afganistan’ı ziyaret etmeyi de planlıyorduk. Bugünkü toplantı Dışişleri Bakanları İcra Komitesi Olağanüstü Toplantısı. Bu toplantı aslında Cuma günü, 2 gün öncesi için planlanmıştı. Fakat İstanbul’da gerçekleştirdiğimiz Türkiye Afrika Birliği Ortaklık Zirvesi sebebiyle pazar gününe yani bugüne aldılar” dedi.

'TAVSİYELERİMİZİN BELGELERE GİRMESİNİ SAĞLADIK'

Bu toplantıdan önce uzmanlar düzeyinde toplantılar yapıldığını ifade eden Bakan Çavuşoğlu, “Bizim başından beri Taliban yönetimine tavsiyelerimiz vardı. Kapsayıcı olmaları, hem siyasi olarak hem de etnik olarak kapsayıcı olmaları gerektiğini söylüyorduk. Kadın hakları, kız çocuklarının okula gitmesi, eğitim ve diğer tavsiyelerimizin bugünkü kabul edilen belgelere girmesini sağladık. Arkadaşlarımız da bunun için diğer muhataplarıyla da görüştüler. Bir konsensüs oluştu. Ayrıca bir taraftan Taliban yönetimine tavsiyelerde bulunurken bugün Muttaki ile yine kısa bir görüşmem oldu. Orda da bu tavsiyelerimizi, önerilerimizi yineledik” diye konuştu.

“EMANET FONU KURULMASI KARARLAŞTIRILDI' 

Yaşanan insani krizin etkilerinin arttığını belirten Çavuşoğlu, “Dolayısıyla insani yardımların da kesintisiz bir şekilde ulaştırılması gerekiyor. Sadece insani yardımlar yetmez. İnsani yardımlar insanların günlük ihtiyaçlarını karşılamak için yaşayabilmek için önemli. Ama Afgan halkının ihtiyaçları var yani beklentileri var. Sadece insani yardımda bunlar karşılanmaz. Dolayısıyla bazı fonların oluşturulması da gerekiyor. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı çerçevesinde biliyorsunuz bir fon oluşturuldu. Türkiye olarak da biz buraya katkı sağlıyoruz. Bugün İslam İşbirliği Teşkilatı Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda İslam Kalkınma Bankası çatısı altında da bir emanet fonu kurulması kararlaştırıldı. Tüm İslam ülkeleri buraya katkılarda bulunacak ve burada özellikle sağlanan bu katkılarla biraz önce söylediğim alanlarda İslam Kalkınma Bankası gerekli çalışmaları yapacak. Diğer taraftan emanet fonun içinde tabii nakdi yardımlar olacak, insani yardımları düzenli bir şekilde ulaştırmamız lazım, artırarak ulaştırmamız lazım. Bir de bu işleri kurumsal olarak takip edebilmek için bir özel temsilci atıyoruz. Şu anda Genel Sekreter Yardımcılığını yapan Sudanlı bir kardeşimizi İslam İşbirliği Teşkilatı Özel Temsilcisi olarak atıyoruz” dedi.

Mart ayında İslamabad‘da Olağan Dışişleri Bakanları toplantısı düzenleneceğini ifade eden Çavuşoğlu, “O zaman da bir temas grubu oluşturulması görüşülecek. Biliyorsunuz değişik alanlarda İslam İşbirliği Teşkilatı çatısı altında temas grupları var. O temas grubunun kurulması için de sekretarya gerekli çalışmaları yapacak ve gelecek toplantıda dışişleri bakanları olarak biz de diğer ülkeler de desteklerse kabul edeceğiz” diye konuştu.
İslam İşbirliği Teşkilatı’nın Filistin davasına ve Kudüs’e sahip çıkmak için kurulduğunu hatırlatan Bakan Çavuşoğlu, “Bugünkü görüşmemize Afganistan‘la ilgili düşüncelerimizi söyledikten sonra Filistin davasına olan desteğimizi de yineledik” dedi.

“Bölgesel konularda özellikle güney Kafkasya’da Azerbaycan‘la birlikte karar alıyoruz”

İkili görüşmeler gerçekleştirdiğini ifade eden Çavuşoğlu, “Her zaman olduğu gibi her yerde olduğu gibi kardeş Azerbaycan’ın Dışişleri Bakanı Ceyhun kardeşim ile görüştük. Paşinyan ile Cumhurbaşkanımız İlham Aliyev Brüksel’de bir araya geldiler ve Moskova’da bakan yardımcıları düzeyinde 3 + 2 toplantısı gerçekleştirildi. Gürcistan katılmadı ama bir sonraki toplantıyı Türkiye’de düzenlemeyi düşünüyoruz. Gürcistan’ın da o toplantıya katılacağını inanıyoruz. O toplantılar ve son gelişmeler ışığında görüş alışverişinde bilgi paylaşımında bulunduk. Mecliste biliyorsunuz bir özel temsilci atacağımızı söylemiştik. Ermenistan‘la doğrudan temasa geçmek için. Ermenistan da özel temsilcisini atadı ve bazı hava yollarının uçuş talepleri vardı bunların bir kısmını da karşılayacağız. Bunları da istişare ettik her zaman söylediğim gibi bölgesel konularda özellikle güney Kafkasya’da Azerbaycan‘la birlikte istişare ediyoruz, birlikte kararlar alıyoruz. Son gelişmeleri gözden geçirdik” şeklinde konuştu.

Toplantıda Taliban’ın tanınmasının gündeme gelmediğine dikkat çeken Bakan Çavuşoğlu, “Bunun için erken olduğunu Taliban da biliyor. Hatta bizden birkaç talebi oldu. Bunların da tanıma anlamına gelmeyeceğini kendileri söylediler. Gerçekten de tanıma anlamına gelmez. Bugünkü görüşmemizde Ankara’da gündeme getirdiğimiz konuları tekrar gündeme getirdik. Afganistan halkı için yaptıklarımızı anlattık. Ayrıca bu kapsayıcı konusunun önemini bir kere daha anlatmaya çalıştık. Unutmadıklarını umarak bir kere daha hatırlattık. Diğer taraftan Kabil ve diğer havaalanlarının işletilmesi konusu var. Havaalanları ile ilgili son durum nedir onu konuştuk. Bir Katar şirketi ve bir Türk şirketi bir mutabakat imzaladı. Diğer taraftan Kabil’e yapacağımız ziyareti de tekrar görüştük. Bugün buraya katılan bazı dışişleri bakanları ile Endonezya Dışişleri Bakanı başta olmak üzere Kabil’e birlikte gitmeyi de konuştuk ve kendisi de bu ziyaretten memnun olacağını söyledi. Bizim bu ziyaretteki tek amacımız hem biraz önce söylediğimiz mesajları tekrar iletmek doğrudan iletmek. Hem de inisiyatifi İslam ülkeleri olarak Afganistan konusunda ele almak” ifadelerini kullandı.

İslam İşbirliği Teşkilatı’nın ve üye Müslüman ülkelerin inisiyatifi elinde tutması gerektiğini vurgulayan Çavuşoğlu, “Batılıların politikalarına baktığımız zaman onlar böyle katı bir şekilde ders vermeyi çok seviyor. Çok rijit önkoşullar koyuyor. Bu politikaların işlemediğini bölgedeki birçok politikalarında gördük görüyoruz maalesef. O yüzden biz önkoşulsuz bir şekilde bu düşüncelerimizi önerilerimizi iletmek ve Afgan halkıyla olan dayanışmamızı da göstermek için ziyaretine kısa zamanda gerçekleştirmek istiyoruz” dedi.

Yabancı basın mensuplarına da açıklamalarda bulunan Bakan Çavuşoğlu, toplantının kapsayıcılık hakkındaki mesajları Taliban geçici hükümetine iletmek açısından önemli olduğuna dikkat çekerek, "Ülkedeki insani durum, ekonomik durum çok kötü. 24 milyondan fazla insan açlıkla karşı karşıya. Bu nedenle onlara yardım etmemiz gerekiyor. Bu toplantının amaçlarından biri de Afgan halkına yönelik insani yardımları koordine etmek" dedi.

Çavuşoğlu ayrıca bugün gerçekleştirilen toplantının tüm mesajların iletilmesi ve Afgan halkına yönelik desteğin koordine edilmesi açısından oldukça faydalı olduğunu söyledi.