Türkmenlerden büyük tepki! Suriye’de yeni totaliter bir rejim mi kuruluyor?

8 Aralık 2024 tarihinde 13 yıllık şanlı ve kutlu mücadele sonucunda 61 yıllık Baas ve 54 yıllık Esad diktatörlüğü son buldu. 

Suriye Türkmen Dernekleri Federasyonu Suriye'deki gelişmeler ve Türkmenlerin son durumu hakkında basın toplantısı yaptı.

Taksim Camii Kültür Sanat Merkezi ‘ndeki toplantıda bir açıklama yapan federasyon başkanı Dr.Tarık Sulo Cevizci Suriye’de yeni kurulan yönetimin Türkmenleri adeta hiçe saydığını, tek taraflı kararlar alınarak dışlandıklarını, kendileri ile hiç bir görüşme ve atama da yapılmadığını, ayrıca PKK/PYD’nin silah bırakmadan Suriye Milli Ordusu’nun erken olduğu halde lağvedilmek istendiğini ifade etti.

"Suriye Türkmenleri, bu şanlı zaferin en önemli bileşenlerinden birisi olduğu gibi bu zaferin de en çok sevinç duyanları arasında da gelmektedir. Ancak 8 Aralık 2024 sonrası yaşanan bazı gelişmeleri ve atamalar, kaygı ve endişe vermek noktasına geldi." diyen Cevizci, endişelerini şöyle sıraladı:

1. Suriye; etnik, dini ve mezhepsel yönü yanında siyasi geleneği açısından çok kültürlü bir yapıya sahiptir. Ancak Suriye’de kurulan geçiş yönetimi, şimdiye kadar yapmış olduğu atama ve terfilerde tek taraflı hareket etmiştir. Geçiş hükümetinin almış olduğu tek taraflı kararlar, yıllardır özlem demokrasi yerine yeni bir totaliter rejime mi geçiliyor sorularının sorulmasına neden olmuştur. Halbuki Suriye, her kesimden yetkin ve ehliyetli kadrolara sahip bir ülkedir. Daha çoğulcu ve kapsayıcı olmak, devrim hedeflerinin ve demokratikleşme sürecinin daha hızlı ve pürüzsüz bir şekilde gerçekleşmesine yardımcı olacaktır.

2. Suriye geçiş döneminin lideri Ahmet Şera’nın şu ana kadar tüm kesimlerin temsilcileri ile görüşmesine rağmen Suriye Türkmenlerinin siyasi ve sivil kanadıyıla görüşmemesi manidardır. Ayrıca yeni sürecin temellerinin atılacağı hedefleri ile organize edilen Milli Dialog Kongresi’ne Suriyenin en önemli bileşenlerinin başında gelen Türkmenlerin çağrılmaması ve süreç dışına itilmesi, asla kabul edilmez.

3. PKK ve IŞİD gibi terör örgütlerinin tehditleri devam ederken Suriye Milli Ordusunun (SMO) lağvedilmesi ya da yeni ordu içerisinde eritilmesi terör ile mücadele noktasında bizleri endişelendirmektedir. Suriye’de IŞİD ve PKK örgütlerinin varlığı hâlâ devam eder iken ve Suriye’nin bölüme riski karşı karşıya iken böyle bir kararın alınmasını, erken alınmış bir karar olarak değerlendirmekteyiz. Bu risklerin yanında Suriye sahil şeridinde sözde “Suriye Halk Direnişi” adı altında Esat ordusundan ayrılmış Nusayriler’in silahlanması ve direniş hareketine geçtiğine dair haberlerin yayılması bu kararı yeniden gözden geçirilmesine neden olmaktadır.

"HİÇ BİR ŞEKİLDE ETNİK, DİNİ, MEZHEPSEL BÖLÜNMEDEN TARAF DEĞİLİZ"

"Suriye Türkmenleri, Suriye’nin halk ve toprak bütünlüğünden yanadır. Hiç bir şekilde etnik, dini ve mezhepsel bölünmeden taraf değildir. " diyen Cevizci "Ancak Suriye’nin
bölünmesi durumu da Suriye Türkmenlerinin önünde kendi başlarının çaresine
bakmaktan başka bir seçenek bırakmayacaktır." ifadelerini kullandı. 

"TÜRKMENLERE DE AYNI AYRICALIKLAR TANINMALI"

Yeni anayasaya da değinen Cevizci, " Yeni anayasanın vatandaşlık esasına göre yazılması hayati derecede önemlidir. Suriye Türkmenleri hiçbir etnik, dini ve mezhepsel temelli bir anayasayı arzu etmemektedir. Bu anayasada hiç bir etnik, dini ve mezhep gruplarına ayrıcalık tanınmamalıdır. Eğer herhangi bir etnik gruba bir ayrıcalık tanınacaksa Türkmenlere de aynı ayrıcalıkların tanınmasını şiddetle talep ederiz." dedi. 

TÜRK DİLİNDE EĞİTİM TALEBİ

Cevizci taleplerini peş peşe sıraladı:

Suriye çok kültürlü bir ülkedir. Her kültür grubunun kendi değerlerini yaşatmasında herhangi bir sakınca yoktur. Bu bağlamda Suriye Türkmenlerinin kendi dilleri olan Türk dilinde eğitim faaliyetleri yürütmeleri ve kendi kültür ve tarihlerini araştırmalar yapmaları anayasal güvence altına alınması gereklidir.

"SURİYE'DE MİLYONLARCA ŞEHİT KANININ BOŞA GİTME RİSKİ VAR"

Devrik rejim döneminde Suriye Türkmenlerine yapılan tüm haksızlıkların, gayrimeşru istilaların, mal ve mülklerine el koymaların toplumsal barış ve hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde telafi edilmeli ve mağduriyetler giderilmesi zaruridir.

Yurtiçi ve yurtdışına terör tehdidi nedeni ile yaşanan zorunlu göçlerin ve bunların yaratmış olduğu sorunların giderilmesi gereklidir. Başta Türkmenler olmak üzere tüm Suriyelilerin onurlu, güvenli ve gönüllü bir şekilde savaş öncesi yaşam bölgelerine ve yurtlarına geri dönmeleri sağlamalıdır.

Cevizci sözlerinin sonunda "Yeni yönetimin Suriye’nin tüm bileşenlerini tüm renklerini tüm çeşitliliklerini içinde barındıracak bir istişare sistemi içerisinde kalıcı döneme geçiş yapmasını şiddetle tavsiye ederiz. Aksi taktirde Suriye’de verilen mücadelelerin milyonu aşın şehitlerin kanı ve mücadelesi, boşa gitme riskiyle karşı karşıyadır." dedi.