TYP nedir? TYP başvurusu nasıl yapılır? Başvuru şartları neler? İŞKUR TYP başvurusu linki

İŞKUR'un Toplum Yararına Programı (TYP) kapsamında yaptığı alımların ayrıntıları vatandaşlar tarafından araştırılıyor. Çevre temizliği, Kamusal altyapının yenilenmesi, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda çevre düzenlemesi, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda bakım onarım ve temizlik işleri yapılması, Restorasyon, tarihi ve kültürel mirasın korunması, Ağaçlandırma, Park düzenlemeleri, Vadi ve dere ıslahı ve Erozyon engelleme çalışmalarında alım yapılan TYP'ye girenler en fazla kaç ay çalıştırılıyor? Yeniden iş başvurusu yapabiliyor mu? TYP nedir? TYP başvurusu nasıl yapılır? Başvuru şartları neler? İŞKUR TYP başvurusu linki ve merak edilen soruların yanıtları bu haberde bir araya getirildi.

İŞKUR'un Toplum Yararına Programı (TYP) kapsamında yaptığı alımların detayları merak ediliyor. Asgari ücret ve SGK güvence şartları ile istihdam edilecek TYP'li çalışanlar başvurularını İŞKUR üzerinden yapabiliyor. Son günlerde birçok vatandaşın gündeminde yer alan TYP'nin katılım şartları ve ayrıntıları belli oldu.

TYP BAŞVURUSU İÇİN BAŞVURU LİNKİ

İŞKUR TYP NEDİR?
İşsizliğin yoğun olduğu dönemlerde veya yerlerde doğrudan veya yüklenici eli ile toplum yararına bir iş ya da hizmetin gerçekleştirilmesi yoluyla özellikle istihdamında zorluk çekilen işsizlerin çalışma alışkanlık ve disiplininden uzaklaşmalarını engelleyerek işgücü piyasasına uyumlarını gerçekleştirmek ve bunlara geçici gelir desteği sağlamak amacıyla İŞKUR tarafından uygulanan programlardır.

TYP KATILIM ŞARTLARI NELER?
Kuruma kayıtlı işsiz olmak
18 yaşını tamamlamış olmak
Emekli, malul, dul ve yetim aylığı almıyor olmak
Öğrenci olmamak (açıköğretim öğrencileri hariç)
TYP’den yararlanılmaya başlanan gün itibarıyla Sosyal Yardım Bilgi sistemi üzerinden yapılacak sorgulamada herhangi bir nakdi sosyal yardım almıyor olmak

TYP PERSONEL SEÇİMİ
Katılımcıların seçiminde uygulanan 3 ayrı yöntem bulunmaktadır. Her Programın niteliğine göre bu yöntemlerden hangisinin kullanılacağı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü tarafından belirlenir.

Noter kurası yöntemi,

Liste (başvuranlar içinden mülakat ya da iş ve meslek danışmanlığı sonucu katılımları uygun görülenlerin belirlenmesi) yöntemi,

Yüzde seksen noter kurası, yüzde yirmi liste yöntemi.

TYP ÖDEMELERİ
Asgari ücret
Vergi ve sosyal güvenlik prim giderleri

TYP'NİN UYGULANDIĞI ALANLAR
Çevre temizliği
Kamusal altyapının yenilenmesi
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda çevre düzenlemesi
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda bakım onarım ve temizlik işleri yapılması
Restorasyon, tarihi ve kültürel mirasın korunması
Ağaçlandırma
Park düzenlemeleri
Vadi ve dere ıslahı
Erozyon engelleme çalışmaları

TYP UYGULAMA SÜRESİ
TYP uygulama süresi, her bir program için en fazla 9 aydır.

TYP’DE HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRESİ
TYP’de haftalık çalışma süresi en fazla kırk beş saattir.

TYP’DEN YARARLANAMAYANLAR
İŞKUR tarafından düzenlenen TYP dışında bir program ya da kurstan yararlanmış olan işsiz, 6 ay geçmeden TYP’ye başvuramaz.

Mazeretsiz olarak TYP’den ayrılanlar veya kendi kusuru nedeniyle ilişiği kesilenler, son yararlanma tarihi üzerinden 24 ay geçmedikçe yeni bir TYP’ye başvuramaz.

Yararlandığı TYP bittikten sonra Kurum tarafından teklif edilen niteliklerine uygun en az üç iş teklifini mazeretsiz olarak kabul etmeyenler, son yararlanma tarihi üzerinden 24 ay geçmedikçe yeni bir TYP’ye başvuramaz.

Herhangi bir kurs ya da programa katılmama yönünde yaptırım uygulanan kursiyer veya katılımcı yaptırım süresince TYP’den de yararlanamaz.

Devam ettiği bir TYP ile mazeretli ya da mazeretsiz ilişiği kesilen katılımcı aynı TYP’ye tekrar katılamaz.

İKİNCİ KEZ YARARLANMA
TYP’den programa başlandığı tarihten itibaren bir sene içinde en fazla 9 ay süreyle yararlanma imkânı bulunmaktadır. Ancak, 9 ay bittikten sonra 3 ay bekleyerek yeni bir programdan faydalanılabilmektedir. Bir katılımcı aynı kurum veya kuruluşla düzenlenen TYP’den en fazla 18 ay yararlanabilir.

TYP’DE İZİN SÜRESİ VE DEVAMSIZLIK SINIRI
Katılımcıların TYP’ye devamı zorunludur.

Ancak katılımcılar, yüklenici ve Kuruma bilgi vermek ve Kurum ve yükleniciden onay almak şartıyla TYP süresinin yirmide biri(1/20) kadar ücretsiz izin kullanabilmektedirler. Ücretsiz izin kullanılan dönemde katılımcıya herhangi bir ücret ödenmez.

Ücretsiz izinden ayrı olarak katılımcı; sağlık sorunları, evlenme, doğum ve birinci derece yakınlarının vefatı gibi mücbir nedenleri belgelendirmek şartıyla, TYP süresinin yirmide biri(1/20) kadar devamsızlık hakkından yararlanabilmektedir. 

TÜRKİYE İŞ KURUMU - İŞKUR
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü (kısaca İŞKUR[2]), Türkiye'de istihdamın korunmasına, geliştirilmesine, yaygınlaştırılmasına ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerine yardımcı olmak ve işsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek üzere kurulmuş,[3] Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili kuruluşu olup, özel hukuk hükümlerine tâbi, tüzel kişiliği haiz, idarî ve malî bakımdan özerk bir kamu kuruluşudur.

Tarihçe
II. Dünya Savaşını müteakip dönemde sosyal devlet prensibinin dünyada revaç bulması dolayısıyla Türkiye’de de bir kamu istihdam kurumu kurulması gündeme gelmiş ve 21 Ocak 1946 tarihinde 4837 sayılı kanun ile “İş ve İşçi Bulma Kurumu” adı ile bir kurum kurulmuştur. Bölge Müdürlükleri şeklinde tesis olunan İş ve İşçi Bulma Kurumu, iş arayanları ve işverenleri bir araya getirmek şeklinde özetlenebilecek olan temel istihdam hizmeti yanında özellikle 1960’lardan itibaren yoğun olarak yurt dışına işçi gönderilmesi ile ilgili görev ifa etmiştir.

Uluslararası ILO sözleşmeler gereği tamamen lağvedilmeyen ancak oldukça küçülen kurum, Soğuk Savaş sonrası dönemde gelişen 3. kuşak insan hakları anlayışının hükûmetler üzerindeki oluşturduğu etki ile reformlardan payını almıştır. 2003 yılında çıkarılan 4857 sayılı yeni İş Kanunu yanında İş ve İşçi Bulma Kurumu da 4904 sayılı kanun ile Türkiye İş Kurumu’na dönüştürülmüştür. Bu doğrultuda özellikle 2000’lerden itibaren bir sosyal politika aracı olarak çıkan işsizlik sigortası kavramının uygulamaya 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile bir İşsizlik Sigortası Fonu kurularak görevin İŞKUR’a verilmesi üzerine kurumun kayıtlı iş arayan ve işveren veri tabanları çok büyümüştür.

2008 Dünya Ekonomik Krizi dolayısıyla işsizlik sigortası hizmetlerinin yanı sıra Ücret Garanti Fonu, İş Kaybı Tazminatı ve Kısa Çalışma Ödeneği hizmetlerinin fiilen uygulamaya girmesi ile yetki ve sorumluluğu genişlemiştir. Öte yandan bu dönemde İşgücü Yetiştirme Kursları ve Toplum Yararına Çalışma Programları (TYÇP) ile işgücü piyasasında etkisi artan kurumun özellikle 665 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın taşra teşkilatı olan Bölge Çalışma Müdürlüklerinin lağvedilerek İŞKUR il müdürlüklerine katılması[8] ile genişleyen insan kaynakları, 2012 yılında yapılan 4000 kişilik iş ve meslek danışmanı (kısaca İMD) alımları ile bambaşka bir çehre kazanarak 8000 kişiye kadar çıkmıştır.

Hizmetler
Başlıca kurum hizmetleri:
İş ve Meslek Danışmanlığı: İşkur’un temel hizmetlerini tek masadan düzenlemek ve yönetmek üzere kayıtlı her iş arayana ve işverene bir iş ve meslek danışmanı atanmaktadır. Danışmanlar iş arayanla danışmanlık görüşmesi yapmak, düzenli işyeri ziyaretlerinde bulunmak, okullar, cezaevleri ve diğer eğitim-rehabilitasyon kuruluşları ile koordineli olarak iş arama süreci, meslek seçimi noktasında birebir veya toplu programlar düzenlemek gibi pek çok görevleri ifa etmektedirler. Danışmanlar iş arama sürecinde danışma görüşmesi ile kişinin ilgi, yetenek ve eğitim durumlarını -gerekirse testlerle- tespit ederek kişiyi en uygun işe yönlendirmek, bunun için işgücü uyum programları (kurs, staj vs.), iş arama becerileri konusunda destek vermek, kısacası kişi işe yerleştirilinceye kadar ona yardımcı olmakla görevlidirler.

İstihdam: İş arayan ve kanunen çalışma yaşında olan herkes işe yerleştirme hizmetlerinden yararlanma talebinde bulunabilir, yani işsiz olmak şart değildir. İş arayan kişi bizzat kurum birimlerine gelerek veya resmi internet sayfasına kayıt yaptırıp özgeçmiş düzenlemek suretiyle kurum hizmetlerini takip edebilir. İşkur kanalıyla işe girmek, ilanda işçi talebinde bulunan işverene ulaşarak yapılacak iş görüşmesi sonucu işverenin de kabul etmesi ile mümkün olmaktadır. Bu süreç boyunca iş ve meslek danışmanlarından yardım alınabilir.

Engelli, eski hükümlü ve terör mağduru gibi dezavantajlı grupların istihdamları ve bu konudaki mükellefiyet, müeyyide ve teşvikler İşkur tarafından takip edilmektedir.

İşsizlik Ödeneği: İşkur, kendi isteği dışında işini kaybetmiş olanlara yeni işe girinceye kadar maddi destekte bulunmaktadır. Alınacak ödenek, yatırılan sigortanın süre ve miktarına göre değişmekle birlikte 6-10 ay arasında sürmektedir. İşsizlik ödeneğinden yararlanmak için çıkıştan önce 120 gün kesintisiz olmak kaydıyla son 3 yıl içerisinde 600 gün sigortalı olmak, uygun bir çıkış kodu ile ayrılmış olmak ve İşkur’a 30 gün içerisinde başvurmuş olmak gerekmektedir.

Ücret Garanti Fonu: İşverenin iflas etmesi, borç ödemekten aciz vesikası alması, konkordato ilan etmesi vs. durumlarında işçiler alamadıkları son 3 aylık maaşlarını İşkur’a başvurarak almaları mümkündür.

İş Kaybı Tazminatı: Özelleştirme sonucu işlerini kaybedenler için öngörülmüş bir destektir.
Kısa Çalışma Ödeneği: Kriz dönemlerinde çalışma saatlerini kısaltmakla beraber işçilerini çıkarmayan işverenlere verilen bir destektir.

İşgücü Yetiştirme Kursları: İşgücü piyasasında geçerli bir mesleği olmayan veya mesleğini değiştirmek isteyenler İşkur’un koordinatörlüğünde düzenlenen işgücü uyum programlarından yararlanabilirler. İstihdam garantili, engellilere, işsizlik ödeneğinden yararlananlara, tutuklu ve hükümlülere, eski hükümlülere yönelik çeşitli kurslar düzenlenmektedir. Kurs süresi boyunca kursiyerlerden herhangi bir ücret alınmadığı gibi cep harçlığı ödenmekte ve kaza sigortası yapılmaktadır.

İşbaşı Eğitim Programları: Mesleki bir eğitim ihtiyacı olmadığı halde iş tecrübesi kazandırmak için işyerlerinde çalışmakla düzenlenen staj programlarıdır.

Toplum Yararına Çalışma Programları: Yararlananların asgari ücret üzerinden maaş ve sigortalarının tamamının bizzat İşkur tarafından üstlenildiği geçici istihdam niteliğindeki programlardır. Kamu kurumları (özellikle okullar ve belediyeler) bünyesinde temizlik, çevre ve orman işleri gibi hizmetleri görmek suretiyle yararlanılabilmektedir.

Girişimcilik Programları: KOSGEB ile işbirliğinde kendi işini kurmak isteyenlere yönelik olarak girişimcilik, iş fikri, yatırım, proje hazırlama konularında yapılan eğitim programlarıdır. Başarılı olarak tamamlayanlar daha sonra KOSGEB’e başvurularında ilave destekler alabilmektedir.

Çalışma İlişkileri Hizmetleri: Eski Çalışma Müdürlüklerince yerine getirilen bu hizmetler arasında çalışma hayatı ile ilgili olarak şikâyet ve sendika servisleri görev yapmaktadır. Bir yargı dışı uyuşmazlık çözüm yöntemi olarak uygulamada işçiler alamadıkları haklarını İşkur şikâyet masasına bildirerek kurumun yardımı ile işverenlerden alabilmektedirler.

İşgücü Piyasası Hizmetleri: İşverenlerin çalışma hayatına dair devlet desteklerinden faydalanabilmeleri için İşkur’a kayıt yaptırmaları gerekmektedir. Özel istihdam bürosu kurmak, işe yerleştirmeye aracılık etmek, internette kariyer sitesi işletmek, yurt dışına işçi götürmek, tarım aracılığı gibi faaliyetler için İşkur’dan izin alma zorunluluğu bulunmaktadır.

Yarım Çalışma Ödeneği: Doğum sonrası 2 aylık süt izninden sonra 1. Çocuk için 2, 2. çocuk için 4, 3. Çocuk için 6 ay süreyle asgari ücretin yarısı tutarında çalışan annelere verilen ödenektir.